Bảo đảm quyền lợi cho công dân Việt Nam
Tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam và Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam do Bộ trưởng Bộ Công an, Đại tướng Tô Lâm trình bày cho biết, trong thời gian qua, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Bộ Chính trị đã ban hành nhiều Nghị quyết, Chỉ thị để yêu cầu các cơ quan nhà nước chủ động ứng dụng, phát triển công nghệ thông tin đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và chủ động tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư với mục tiêu “Phấn đấu đến năm 2030, hoàn thành xây dựng Chính phủ số, đứng trong nhóm 50 quốc gia hàng đầu thế giới và xếp thứ ba trong khu vực ASEAN về Chính phủ điện tử, kinh tế số”. Bộ Chính trị cũng đã ban hành Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 16.1.2017 về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.
Tuy nhiên, qua rà soát các quy định của 2 luật hiện hành chưa đáp ứng được các chủ trương, chính sách của Đảng nên cần thiết phải nghiên cứu sửa đổi để kịp thời thể chế hóa các chủ trương, chính sách này.
Bên cạnh đó, tại Nghị quyết số 76/2022/QH15 ngày 15.11.2022 của Quốc hội khóa XV tại Kỳ họp thứ Tư, đã đồng ý bổ sung thông tin “nơi sinh” vào hộ chiếu cấp cho công dân Việt Nam và giao Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành có liên quan sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền để triển khai thực hiện; khẩn trương nghiên cứu, trình Quốc hội xem xét, quyết định việc sửa đổi Khoản 3, Điều 6 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Do đó, việc xây dựng dự án Luật là cần thiết nhằm góp phần đơn giản hóa thủ tục, đẩy mạnh thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử, tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho công dân Việt Nam trong việc cấp giấy tờ xuất nhập cảnh và người nước ngoài nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú tại Việt Nam.
Dự thảo Luật có 3 điều, cụ thể: Điều 1 sửa đổi 13 điều, khoản của Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam năm 2019, với các nội dung sửa đổi để cải cách thủ tục hành chính, hoàn thiện quy định về việc thực hiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực quản lý xuất nhập cảnh trên môi trường điện tử… Điều 2 sửa đổi 7 điều, khoản của Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam năm 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2019) nhằm tiếp tục tạo điều kiện hơn nữa cho người nước ngoài nhập xuất cảnh Việt Nam…
Báo cáo thẩm tra dự án Luật do Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới trình bày nêu rõ, Ủy ban cơ bản nhất trí về sự cần thiết sửa đổi, bổ sung Luật nhằm góp phần thể chế hóa các chủ trương, chính sách của Đảng, đáp ứng yêu cầu của Quốc hội và tiến trình cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số của Chính phủ. Đồng thời, kịp thời khắc phục những bất cập, hạn chế trong thực tiễn thi hành luật; tiếp tục cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực xuất nhập cảnh cho phù hợp với thực tiễn hiện nay…
Ủy ban thấy rằng, cơ quan soạn thảo xây dựng dự thảo Luật đã cơ bản bám sát các chủ trương, đường lối của Đảng; các quy định của dự thảo Luật phù hợp quy định của Hiến pháp, bảo đảm tính thống nhất với hệ thống pháp luật, tương thích với điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên; bảo đảm tính khả thi, đáp ứng các yêu cầu cấp bách của thực tiễn.
Bảo đảm điều kiện để không vướng khi triển khai thực thi Luật
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ ghi nhận hồ sơ dự án Luật được chuẩn bị theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; cho rằng, dự án Luật đủ điều kiện để trình Quốc hội xem xét, quyết định việc bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của năm 2023, đồng thời cho ý kiến thảo luận và thông qua tại một kỳ họp.
Qua nghiên cứu hồ sơ, nội dung dự án Luật, Chủ tịch Quốc hội nhận định, các chính sách được đề xuất hoàn toàn phù hợp với Hiến pháp năm 2013 và phù hợp với hệ thống pháp luật hiện hành, bảo đảm tương thích với điều ước quốc tế liên quan mà Việt Nam là thành viên. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, việc sửa đổi là phù hợp với xu hướng, nhất là sau đại dịch Covid-19 thì các nước đều cố gắng tạo điều kiện thuận lợi tối đa không chỉ cho công dân nước ngoài mà cho cả công dân trong nước đối với vấn đề xuất nhập cảnh…
Chủ tịch Quốc hội lưu ý, khi trình Quốc hội cố gắng làm rõ hơn nội dung về đàm phán ký kết điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế; đề nghị, có những lập luận chặt chẽ hơn nữa để khi trình Quốc hội có được sự đồng thuận, thống nhất cao...
Phát biểu kết luận nội dung làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị, cần làm rõ tính cấp thiết của việc sửa đổi Luật nhằm khôi phục phát triển kinh tế - xã hội sau đại dịch Covid-19, đáp ứng yêu cầu phát triển du lịch trong và ngoài nước. Đồng thời, cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát với các điều ước quốc tế và hệ thống luật pháp để bảo đảm tính thống nhất.
Về quy định chuyển tiếp, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cần nghiên cứu bổ sung một số nội dung để bảo đảm khi triển khai thực thi không bị vướng, xác định rõ thời gian có hiệu lực và xác định thời hạn chấm dứt Nghị quyết của Quốc hội bổ sung thông tin “nơi sinh” vào hộ chiếu cấp cho công dân Việt Nam.