An toàn hàng không là vấn đề toàn cầu
Phát biểu tại toạ đàm, Trưởng Phòng An ninh hàng không, Cục Hàng không Việt Nam Tô Tử Hùng cho biết, trong 5 phương tiện giao thông vận tải, ngành hàng không dân dụng có tốc độ cao nhất, nhanh nhất, do đó ngành này đòi hỏi những yêu cầu rất chặt chẽ. Về công tác đảm bảo an toàn hàng không dân dụng, đây là vấn đề không chỉ với phạm vi trong nội bộ đất nước mà là phạm vi toàn cầu. Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO) đã đưa ra các quy chuẩn chặt chẽ, những nghị quyết để yêu cầu các quốc gia thành viên. Trong đó, Việt Nam phải thực hiện đúng các tiêu chuẩn và những khuyến cáo thực hành. Về tiêu chuẩn quốc tế, chúng ta sử dụng hộ chiếu, trên đó có một dãy mã đọc được bằng máy. Tương lai gần sẽ có hộ chiếu gắn chip với các sinh trắc học.
“Mới đây, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam đã ban hành Chỉ thị số 1745 ngày 7.4.2023 để yêu cầu tiếp tục tăng cường kỉ luật, xây dựng văn hóa doanh nghiệp và đạo đức nghề nghiệp trong lĩnh vực hàng không dân dụng; Ngày 6.1.2023, Thủ tướng Chính phủ đã ra quyết định phê duyệt đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn 2030 (đề án 06). Việc này đã được triển khai rất rốt ráo, ngành hàng không dân dụng là một trong những lĩnh vực được ưu tiên chuyển đổi số”. Trưởng Phòng An ninh hàng không, Cục Hàng không Việt Nam Tô Tử Hùng nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, nhân sự phục vụ ngành hàng không dân dụng rất quan trọng. Hiện nay, trong quy định pháp luật có 16 loại nhân viên hàng không. Có nhiều người phục vụ công tác này chúng ta thấy thường xuyên, nhưng cũng có người phục vụ âm thầm. Những nhân viên hàng không dân dụng sẽ yêu cầu được huấn luyện trong các cơ sở đào tạo, tham gia các kì thi chính thức để có thể tác nghiệp. Định kỳ hàng năm hoặc 2 năm, họ phải thực hiện sát hạch để kiểm tra năng lực.
Ông Hùng cho rằng, vấn đề giấy tờ nhân thân rất quan trọng khi sử dụng dịch vụ hàng không, mang tính bắt buộc về mặt pháp luật. Người dân bắt buộc phải tìm hiểu kĩ các quy định pháp luật trước khi bay. Việt Nam cũng có những quy định rất rõ ràng về việc mang giấy tờ tuỳ thân khi lên tàu bay, trong đó có khoảng 14 loại giấy tờ chứng minh nhân thân khi bay trong nước. Khi đi quốc tế, bắt buộc phải có giấy tờ nhận dạng ảnh… Các loại giấy tờ này giúp các nhân viên hàng không đánh giá về mặt tiêu chí của những hành khách đi tàu bay có đúng người đó hay không. Việc xác thực nhân thân rất quan trọng. Đặc biệt, giấy tờ tuỳ thân còn liên quan đến việc bồi thường nếu tàu bay có sự cố.
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin kiểm soát sân bay
Bên cạnh đó, Chuyên gia ‘giải mã’ tội phạm học Thượng tá, TS. Đào Trung Hiếu khẳng định, Hàng không dân dụng Việt Nam là một trong những môi trường rất an toàn. Trong nhiều năm qua, Hàng không Việt Nam không xảy ra nhiều sự cố lớn. Theo số liệu thống kê trong năm 2022 có hơn 600 sự cố, sự việc xảy ra, chủ yếu liên quan tới giấy tờ. Đây là sự nỗ lực cố gắng rất nhiều của ban ngành.
Thượng tá, TS. Đào Trung Hiếu cho rằng, bảo đảm an toàn an ninh hàng không là vấn đề đặc biệt quan trọng bảo đảm an ninh quốc gia. Nếu không kiểm soát chặt chẽ danh tính của khách hàng thì chuyến bay đó có thể rơi vào một số nguy cơ như: đối tượng khủng bố, phạm tội bỏ trốn, trộm cắp tài sản… Đặc biệt, phải đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực kiểm soát sân bay. Ngày 16.5, ngành hàng không đã ứng dụng thí điểm sinh trắc học với khách hàng tại sân bay Phú Bài, đây là việc làm mà thời gian tới ngành hàng không cần đẩy mạnh.
Phát biểu kết thúc Toạ đàm, Quyền Tổng Biên tập Báo Đại đoàn kết Lê Anh Đạt cho rằng: cần áp dụng công nghệ, sinh trắc học, dữ liệu điện tử… để giảm các thủ tục có sự tham gia, can thiệp của con người. Một giải pháp công nghệ có thể giải quyết căn bản những băn khoăn, lo lắng của chúng ta, và lỗ hổng sẽ được bít lại đáng kể. Đồng thời, phải xem xét lại đội hình, đội ngũ, công tác đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng cán bộ, cũng như kỷ luật trong thực hiện quy trình công việc. Cần rà soát, đánh giá quy trình và con người. Dùng cả xử lý mạnh về pháp luật, cũng như siết chặt các quy trình, quy định và đạo đức trong công việc.