Cà rốt là một loại rau có nhiều lợi ích đối với sức khỏe của cơ thể nhờ vào các thành phần chính như beta-carotene, vitamin A, các loại chất chống oxy hóa và chất xơ. Tuy nhiên, việc tiêu thụ quá nhiều cà rốt cũng có thể gây ra một số tác hại.
Bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Đức Giang chỉ ra, một số nguy cơ tiềm ẩn về sức khỏe khi ăn cà rốt không hợp lý như sau:
Dư thừa vitamin A
Việc tiêu thụ lượng lớn beta-carotene từ cà rốt có thể dẫn đến tình trạng dư thừa vitamin A trong cơ thể, có thể gây ra những tác động tiêu cực như đau đầu, buồn nôn, mệt mỏi, tổn thương gan và thậm chí gây hại đến sức khỏe tim mạch.
Vàng da
Tiêu thụ quá nhiều cà rốt cũng có thể dẫn đến tình trạng carotenodermia, một hiện tượng mà da của người tiêu dùng chuyển sang màu cam hoặc vàng do lượng beta-carotene cao trong cơ thể.
Ngộ độc chất Met-hemoglobin
Hàm lượng nitrat và nitric trong cà rốt rất cao (khoảng 330mg KNO3/kg và 0,6mg NaNO2/kg), khi tiêu thụ quá nhiều cà rốt có thể dẫn đến nguy cơ bị ngộ độc gây nên tình trạng Methemoglobin.
Trong hồng cầu, hemoglobin có chứ Fe2+ và methemoglobin có chứ Fe3+. Bình thường Methemoglobin chiếm 1-2%. Khi ăn quá nhiều cà rots Nitrat (NO3-) trong cà rốt sẽ chuyển đổi thành Nitric (NO2-) nhờ quá trình oxy hoá khử, quá trình này xảy ra cả trước và sau khi ăn.
Nitric khi đi vào trong cơ thể người sẽ chuyển Hemoglobin (chứa Fe2+) thành Methemoblobin (Fe3+) dẫn đến không thể liên kết với oxy và gây ra hiện tượng thiếu Oxy máu.
Biểu hiện của ngộ độc các chất gây Methemoblobin thường là đau đầu, mệt mỏi, chóng mặt, buồn nôn/nôn, da xanh tím,… trong trường hợp nặng còn có thể gây thở dốc, co giật, đại tiểu tiện mất tự chủ và tử vong.
Do đó, mặc dù tiêu thụ cà rốt mang lại rất nhiều lợi ích đối với sức khỏe, tuy nhiên mọi người cần duy trì một chế độ ăn uống cân đối và không tiêu thụ nó quá mức khuyến nghị để tránh những tác hại tiềm ẩn cho sức khỏe.
Dưới đây là một số khuyến nghị từ bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Đức Giang khi tiêu thụ cà rốt trong khẩu phần ăn:
- Chọn và mua rau củ có nguồn gốc rõ ràng, không bị, hư hỏng.
- Tần suất sử dụng cà rốt:
- Trẻ em: 2 – 3 bữa cà rốt/tuần, không nên quá 150g/tuần (khoảng 1-2 củ/tuần)
- Người lớn: 3 - 4 bữa cà rốt/tuần, không nên quá 300g/tuần (khoảng 3 củ/tuần)
- Trong điều trị tiêu chảy ở trẻ, mỗi ngày chỉ nên cho trẻ ăn từ 30-50g cà rốt, không quá 3 lần/ tuần để tránh việc dư thừa vitamin A.
- Không cho trẻ ăn dặm quá sớm (<6 tháng tuổi), cẩn trọng trong việc dùng súp/cháo cà rốt để điều trị tiêu chảy.
- Đối với các loại củ như cà rốt nên bỏ lõi và gọt vỏ. Có thể chế biến ở dạng luộc, hầm cà rốt để làm giảm hàm lượng nitrat.
