Căn bệnh khá thường gặp ở mọi độ tuổi
BSCK2. Vũ Thị Lan, Phòng điều trị các rối loạn liên quan stress, Viện Sức khỏe Tâm thần cho biết: Lo âu là một cảm giác bất an và lo lắng quá mức, tập trung vào tương lai hoặc các mối đe dọa không xác định.
Trầm cảm là quá trình hoạt động tâm thần bị ức chế, trong đó triệu chứng cơ bản là cảm xúc bị ức chế, tư duy bị ức chế và hoạt động bị ức chế.
Ở góc nhìn khoa học, bác sĩ Lan cho biết: Trong Bảng phân loại bệnh Quốc tế lần thứ mười, rối loạn hỗn hợp lo âu và trầm cảm thuộc các rối loạn bệnh tâm căn có liên quan đến stress và dạng cơ thể. Bệnh này khá thường gặp trong quần thể dân số chung với tỷ lệ dao động từ 0,8% - 2,5% và từ 5% - 15% người bệnh trong chăm sóc sức khỏe ban đầu.
Bác sĩ Lan nhận định một số nguyên nhân gây bệnh: Có sự kết hợp giữa yếu tố di truyền, các yếu tố môi trường như trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu, các bệnh lý cơ thể kết hợp với việc sử dụng rượu và chất gây nghiện khác, các tác động của sang chấn tâm lý, stress trong cuộc sống.
Dấu hiệu nhận diện
Rối loạn hỗn hợp lo âu và trầm cảm đồng thời có các biểu hiện của lo âu và các triệu chứng của trầm cảm, BS Lan chia sẻ.
Các triệu chứng cơ thể của lo âu rất phong phú như: Khó thở, khó chịu ở ngực hoặc bụng, cảm giác nghẹn có cảm giác có khối trong họng hoặc khó nuốt; buồn nôn, đi ngoài, đi tiểu nhiều lần, các cơn đỏ mặt, ớn lạnh, tê bì, tê cóng hoặc cảm giác kim châm, yếu, căng cơ hoặc đau đớn, không đứng vững và cảm giác sắp ngất.
Về mặt hành vi người mắc lo âu thường biểu cảm trạng thái sợ hãi, thu mình, né tránh, dễ cáu bẳn, thở nhanh, khó nói; tăng nhạy cảm, giảm tập trung chú ý, sợ mất kiểm soát. Người bệnh thường suy nghĩ mọi việc theo hướng trầm trọng hóa, thảm họa hóa vấn đề…
Trạng thái lo âu khiến người bệnh luôn căng thẳng, cáu kỉnh, cảm giác tù túng, đang bên bờ vực và không thể thư giãn. Trạng thái này có hoặc không liên quan rõ rệt với sang chấn tâm lý và điều đáng chú ý là các rối loạn này không dần mất đi khi sang chấn tâm lý không còn, BS Lan lưu ý.
Các triệu chứng trầm cảm bao gồm: Khí sắc trầm; mất mọi quan tâm thích thú; giảm năng lượng dẫn đến tăng mệt mỏi và giảm hoạt động; giảm sút sự tập trung và sự chú ý; giảm sút tính tự trọng và lòng tự tin; nhìn về tương lai ảm đạm, bi quan; có những ý tưởng và hành vi tự huỷ hoại hoặc tự sát; rối loạn giấc ngủ.
Một số dấu hiệu khác như: buổi sáng thức giấc sớm 2 giờ trước giờ thường ngày; ăn kém ngon miệng; mất những quan tâm hay ham thích trong những hoạt động thường ngày gây thích thú; trạng thái trầm cảm nặng hơn vào buổi sáng; giảm hoặc mất hưng phấn tình dục rõ rệt...