Bảo tàng Biệt động Sài Gòn - Gia Định toạ lạc tại số 145 Trần Quang Khải, phường Tân Định, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh, căn nhà này được xây dựng từ năm 1963, từng là địa điểm hoạt động bí mật của lực lượng Biệt động Sài Gòn - Gia Định dưới danh nghĩa là cơ sở đóng mới xích lô và gia công đồ nội thất cho Dinh Độc Lập dưới sự quản lý của Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Trần Văn Lai (người hoạt động cách mạng dưới vỏ bọc tỷ phú Mai Hồng Quế, Năm USOM).
Với mục đích gìn giữ, bảo tồn và phát huy truyền thống đấu tranh anh hùng cách mạng của các chiến sỹ Biệt động Sài Gòn - Gia Định và lực lượng vũ trang TP. Hồ Chí Minh, gia đình ông Trần Văn Lai đã dành hơn 10 năm để sưu tầm những kỷ vật về lực lượng Biệt động Sài Gòn - Gia Định, thành lập bảo tàng tại chính nơi lực lượng này từng hoạt động.
Bảo tàng hiện đang trưng bày 7 bộ sưu tập hiện vật quý giá với hơn 300 hiện vật, tư liệu hình ảnh gắn liền với từng giai đoạn hoạt động cách mạng của ông Trần Văn Lai và lực lượng Biệt động Sài Gòn - Gia Định.
Mỗi hiện vật là một câu chuyện sống động, gần gũi, giúp khách tham quan hiểu rõ hơn về quá trình hoạt động cùng sự hy sinh anh dũng của lực lượng Biệt động Sài Gòn - Gia Định.
Thời gian gần đây, nhiều cựu chiến sĩ biệt động đã trao tặng thêm nhiều kỷ vật, tài liệu quý làm phong phú thêm bộ sưu tập các hiện vật tại bảo tàng.
Theo anh Trần Thái Hà - quản lý Bảo tàng Biệt động Sài Gòn - Gia Định, từ khi đi vào hoạt động, Bảo tàng Biệt động Sài Gòn - Gia Định trở thành "địa chỉ đỏ" để đoàn viên, sinh viên đến tìm hiểu về quá trình chiến đấu, sự hy sinh của các chiến sĩ Biệt động Sài Gòn - Gia Định.
Nhiều đơn vị quân đội cũng tổ chức các hoạt động về nguồn tại Bảo tàng Biệt động Sài Gòn - Gia Định. Các cựu chiến binh thường xuyên tới đây để ôn lại những ngày tháng chiến đấu hào hùng của dân tộc.
Anh Bùi Tấn Vũ, sinh viên Trường Đại học Thủ Dầu Một cho biết: "Trước đây tôi có xem bộ phim Biệt động Sài Gòn, nay được đến tham quan địa điểm từng là nơi hoạt động của lực lượng Biệt động Sài Gòn đúng vào dịp kỷ niệm 49 năm ngày giải phòng miền Nam 30.4, tôi rất xúc động. Nơi đây rất gần Dinh Độc Lập nhưng các chiến sĩ biệt động vẫn có thể hoạt động một thời gian dài ngay trong lòng địch khiến tôi vô cùng khâm phục".