Công dân toàn cầu
Franz Liszt được biết đến như một thần đồng khi còn nhỏ, một nhà tư tưởng tự do, một người thích du lịch. Ông được đánh giá luôn đi trước thời đại, tiên phong trong cuộc cách mạng dành cho âm nhạc của piano, cha đẻ của thể loại độc tấu và trường phái ấn tượng với piano, là người khởi xướng “âm nhạc của tương lai”. Những sáng tác của ông độc đáo và mang tính sáng tạo cao. Để phổ biến tư tưởng và âm nhạc của mình ra toàn thế giới, ông đã đi trình diễn rất nhiều vòng quanh châu Âu, trở thành một công dân toàn cầu, trước cả khi khái niệm này ra đời.
Liszt khám phá ra khả năng âm nhạc tuyệt vời của mình từ rất sớm. Cha ông, một nhạc sỹ nghiệp dư đã khuyến khích ông theo học nhạc ở Vienne. Tại kinh đô của âm nhạc cổ điển thời đó, ông lần lượt trở thành thầy giáo piano, nhạc sỹ, nhạc trưởng. Dần dần, Frank Liszt chinh phục các buổi hòa nhạc, salon âm nhạc và cung điện khắp châu Âu. Từ năm 1830 - 1840 là thời kỳ huy hoàng nhất trong sự nghiệp của Liszt, khi ông là nghệ sỹ được mến mộ và có tầm ảnh hưởng nhất, hơn cả những tên tuổi như Wagner hay Berlioz. Những chuyến biểu diễn vòng quanh châu Âu đưa ông trở thành một công dân của cả châu Âu đích thực. Từ Budapest, Paris, London, Weimar, Bayreuth đến Rome, tất cả đều trở thành nhà của Liszt và ông cảm thấy thoải mái ở mọi nơi. Ông cũng thường xuyên ghé thăm những nhà trí thức và nghệ sỹ cùng thời như Frédéric Chopin, Victor Hugo hay George Sand. Vào những năm cuối đời, thời kỳ sáng tạo mới đã đưa ông đến sáng tác các tác phẩm tôn giáo, như bản Lễ nhà thờ của nhà thờ Gran.
Kho tàng tác phẩm của Liszt gồm khoảng 800 khúc nhạc, phần lớn lấy cảm hứng từ âm nhạc dân gian Hungary. Trong số các sáng tác của ông có thể kể đến 12 bài thơ giao hưởng, các bản Rhapsodie Hungari, những bản giao hưởng của Faust và Dante.
Năm tôn vinh Liszt
Tại Đức, Năm Liszt 2011 đã được bắt đầu từ ngày 20.2 tại Weimar - nơi Liszt sống gần 13 năm. Dàn nhạc giao hưởng nổi tiếng Philharmonie và liên hoan âm nhạc Dresden dành những buổi hòa tấu để tôn vinh ông. Cũng tại đây, triển lãm Liszt, công dân châu Âu ở Thuringe sẽ diễn ra từ ngày 24.6 - 31.10, trưng bày những tác phẩm và hiện vật về cuộc đời nhạc sỹ tài năng này, trong đó, phần đầu triển lãm kể về các chuyến đi của Liszt, làm cho ông được biết đến trên khắp châu Âu. Các thành phố như Cologne, Leipzig, Berlin cũng sẽ có nhiều hoạt động tôn vinh Liszt. Tại Beyreuth, nơi ông được an táng, sẽ có ít nhất 150 hoạt động. Từ 8.6 - 9.7, liên hoan Uberlisztet sẽ diễn ra tại nhiều thành phố ở Thuringe. Tại Meiningen, Sondershausen, Eisenach, Erfurt, các nghệ sỹ tên tuổi sẽ biểu diễn những tác phẩm tiêu biểu của Liszt.
Nhân dịp này, nhiều tour du lịch cũng được tổ chức tại Thuringe để giới thiệu những nơi ghi dấu ấn trong cuộc đời của Liszt, như Nhà hát Quốc gia Đức hay Viện Âm nhạc Franz-Liszt ở Weimar. Ngôi nhà mùa hè mà ông từng sống tại Weimar nay trở thành bảo tàng và pháo đài Warrtburrg, nơi diễn ra cuộc nổi dậy mà Liszt đã từng ủng hộ, hứa hẹn sẽ là những địa điểm tham quan thú vị và hấp dẫn. Nơi Frantz Liszt sinh ra, tại Raiding, một xã ở Burgenland, ngày nay nằm trên lãnh thổ Áo và cách biên giới Hungary vài kilomet, cũng tổ chức Liên hoan âm nhạc Franz Liszt vào ba đợt, từ 17 - 20.3, 12 - 26.6 và 19 - 23.10. Hàng loạt triển lãm, hòa nhạc tưởng niệm và những sáng tạo mang tính thời đại gắn liền với âm nhạc của Liszt và Wagner sẽ được tổ chức tại các địa điểm lịch sử. Du khách cũng sẽ có cơ hội được tham quan nhà thờ giáo khu Unterfrauenhaid và ngôi nhà Liszt sinh ra. Tại đây bạn có thể thấy rất nhiều bức ảnh, các bản dàn bè dành cho piano cũng như những vật dụng độc đáo như chiếc mặt nạ tang lễ hay cây đàn của chính Franz Liszt. Nhiều chủ đề sẽ được trưng bày như mối liên hệ của Liszt với nhà thờ hay về tuổi thơ của một thần đồng. Từ 16 - 19.6, chuỗi hoạt động kỷ niệm Grenzgange I - IV sẽ có phần độc tấu của Adrian Erod, cho du khách có cơ hội được nghe những bản dân ca của Franz Liszt và Wagner.
Điểm nhấn của Năm Liszt tại Đức là lễ kỷ niệm 200 năm ngày sinh của ông vào đúng ngày 22.10, với buổi độc tấu của nghệ sỹ piano Daniel Barenboim và buổi hòa nhạc long trọng tại nhà thờ Unterfrauenhaid.
Cả đất nước Hungary cũng sẽ tôn vinh người con tài hoa của họ (Raiding nằm ở Hungary vào thời điểm đó, hiện nay thuộc lãnh thổ của Áo), mà những tác phẩm của ông được coi như di tích và bảo vật quốc gia. Trong số 30 sự kiện diễn ra ở Budapest, sẽ có 2 triển lãm lớn ở Cung điện Nghệ thuật Budapest. Từ 22.1 - 31.5 là triển lãm Những khía cạnh khác nhau của Liszt và từ 8.10 - 31.12 là triển lãm Những khuôn mặt của Liszt. Liên hoan Mùa thu Budapest sẽ mang đậm dấu ấn của Liszt, diễn ra từ ngày 18.3 - 3.4. Những người yêu thể thao có thể tham gia Marathon Liszt tổ chức tại công viên Millenaris vào ngày 22.5. Eszterrgom sẽ có Tuần lễ Liszt vào tháng 8...
Đặc biệt, vào đúng ngày 22.10 - ngày sinh của List, nhạc orato Christus sẽ được chơi ở khắp nơi trên thế giới, từ Paris đến Seoul.
