Phối hợp từ nhiều chủ thể
Đó là nội dung được nhấn mạnh tại phiên họp Thường trực HĐND tỉnh Quảng Nam tháng 10 mới đây, tập trung đánh giá, rút kinh nghiệm công tác chuẩn bị nội dung và tổ chức Kỳ thứ 3; thảo luận, gợi ý giải pháp khắc phục bất cập, hạn chế trong chuẩn bị nội dung trình các kỳ họp; đồng thời định hướng các nội dung trình HĐND tỉnh trong thời gian tới.
Nhiều hạn chế chưa được khắc phục
Kỳ họp thứ 3 được tổ chức trong 1 ngày, xem xét 31 báo cáo, đề án trong đó có nhiều nội dung quan trọng, tác động lớn lại được chuẩn bị và tổ chức trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp đã khiến công tác chuẩn bị của cơ quan chuyên môn và công tác khảo sát, thẩm tra của các Ban HĐND tỉnh có trở ngại nhất định.
Đánh giá công tác chuẩn bị và tổ chức kỳ họp, đa số các ý kiến tại phiên họp đều thống nhất nhận định, công tác phối hợp chuẩn bị nội dung và quyết định thời gian tổ chức các kỳ họp được thực hiện chặt chẽ, hiệu quả. Với những cải tiến trong sắp xếp và bố trí chương trình, gửi trước nội dung gợi ý thảo luận đã tạo thuận lợi cho đại biểu trong góp ý dự thảo nghị quyết. Tuy nhiên, một số tồn tại, hạn chế mang tính cố hữu như: Chậm trễ trong gửi văn bản, tài liệu, thiếu tích cực trong hoàn chỉnh nội dung vẫn chưa được khắc phục hiệu quả; nhiều nội dung mặc dù bảo đảm về quy trình, thủ tục trong việc lấy ý kiến các ngành, địa phương, thành viên UBND nhưng đa phần đều thống nhất, chưa huy động trí tuệ tập thể UBND trong giai đoạn dự thảo, chuẩn bị. Có nội dung quan trọng, tác động lớn đến việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhưng lại được đề xuất và xây dựng sát ngày khai mạc kỳ họp đã ảnh hưởng đến công tác khảo sát, thẩm tra và nghiên cứu của đại biểu.
Cho ý kiến theo quy trình 2 kỳ họp
Tại phiên họp, Thường trực HĐND tỉnh Quảng Nam cũng đã gợi mở một số cách làm mới, bảo đảm các yêu cầu về tiến độ, nội dung trình HĐND. Nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác phối hợp chuẩn bị nội dung trình các kỳ họp giữa Thường trực HĐND và UBND tỉnh, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Phan Việt Cường đề nghị công tác phối hợp giữa HĐND và UBND trong thời gian tới cần được tiến hành chặt chẽ và hiệu quả hơn nữa. Tăng cường phối hợp từ nhiều chủ thể khác nhau như: Giữa Đảng đoàn HĐND với Ban Cán sự đảng UBND tỉnh; giữa cơ quan thẩm tra và cơ quan chuyên môn được giao nhiệm vụ chủ trì soạn thảo các đề án, dự thảo nghị quyết; giữa Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh với Văn phòng UBND tỉnh.
Cụ thể, định kỳ 3 tháng 1 lần, Đảng đoàn HĐND tỉnh sẽ họp với Ban Cán sự đảng UBND tỉnh để phối hợp trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo chuẩn bị nội dung trình các kỳ họp HĐND, phiên họp Thường trực HĐND tỉnh. Các Ban HĐND nghiên cứu tiếp cận sớm nội dung UBND tỉnh trình ngay từ giai đoạn dự thảo. Hai văn phòng phối hợp rà soát, tổng hợp kịp thời các văn bản quy phạm pháp luật của Trung ương có quy định thẩm quyền HĐND tỉnh để tham mưu cụ thể hóa kịp thời, tránh tình trạng chậm trễ như thời gian qua. Bên cạnh đó, các cơ quan cũng cần kịp thời rà soát các nghị quyết của HĐND tỉnh để đề nghị sửa đổi, bổ sung, công bố tình trạng pháp lý kịp thời.
Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Trần Xuân Xinh đề nghị cần chú trọng hình thức tổ chức lấy ý kiến thành viên UBND sao cho trưng tập đầy đủ nhất các ý kiến góp ý, thay vì thống nhất chung chung. Song song với quá trình chuẩn bị đề án, dự thảo nghị quyết cần chuẩn bị các văn bản triển khai để sau khi HĐND tỉnh thông qua có thể triển khai ngay. Đối với các đề xuất chính sách có nhu cầu kinh phí lớn, cần làm rõ khả năng bảo đảm nguồn lực ngay từ đầu; đồng thời, tính toán phương án lồng ghép nguồn vốn từ các chương trình, đề án; dự lường khả năng cân đối nguồn lực để đăng ký các nội dung trình HĐND tỉnh ban hành theo thẩm quyền, nhất là các nội dung liên quan cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, các nội dung cần cụ thể hóa các quy định của Trung ương.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh cho biết, sẽ tổ chức cuộc họp đánh giá sâu, cụ thể các tồn tại, hạn chế trong công tác chuẩn bị của UBND và cơ quan chuyên môn, từ đó có giải pháp khắc phục phù hợp. Đối với các nội dung trình HĐND tỉnh trong thời gian tới, đề nghị Thường trực HĐND tỉnh nghiên cứu tổ chức kỳ họp chuyên đề trước hoặc sau kỳ họp thường lệ cuối năm 2021 vì số lượng nội dung nhiều, lại có nhiều đề án quy định về cơ chế, chính sách như cơ chế hỗ trợ phát triển đô thị... Đối với những nội dung quy định cơ chế, chính sách đặc thù, có tác động nhiều mặt, Thường trực HĐND, HĐND nghiên cứu, cho ý kiến theo quy trình 2 kỳ họp, kỳ này cho ý kiến, kỳ tiếp theo ban hành nghị quyết như cách làm của Quốc hội, tạo thuận lợi trong quá trình chuẩn bị của cơ quan chuyên môn, vừa huy động trí tuệ mỗi đại biểu HĐND trong xây dựng và ban hành chính sách.
Trên tinh thần đổi mới, phát huy dân chủ, tại các Kỳ họp thường lệ, HĐND tỉnh Cao Bằng tiếp tục duy trì thực hiện “Đường dây nóng qua số điện thoại” để cử tri và nhân dân phản ánh kịp thời những yêu cầu, nguyện vọng. Qua giám sát chuyên đề, Thường trực HĐND tỉnh đề nghị UBND tỉnh thanh tra việc xây dựng 1 công trình. Thường trực HĐND tỉnh ban hành 2 Kế hoạch để phân công các Ban HĐND tỉnh đôn đốc, theo dõi kết quả giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri, việc thực hiện lời hứa sau chất vấn, định kỳ báo cáo Thường trực HĐND tỉnh để kịp thời chỉ đạo giải quyết hiệu quả hơn…
Tại buổi TXCT huyện Tiên Lãng và quận Lê Chân của Đoàn ĐBQH thành phố Hải Phòng vừa được tổ chức, cử tri đã có nhiều ý kiến, kiến nghị thiết thực, nhất là liên quan đến giải pháp hỗ trợ lãi suất vay ngân hàng cho người lao động, người khó khăn có nhu cầu nhà ở xã hội. Đại diện Sở Xây dựng cho biết: Thành phố đã đề nghị Ngân hàng Thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam hỗ trợ gói cho vay với quy mô 30 nghìn tỷ để mua, thuê mua, thuê nhà ở xã hội với lãi suất áp dụng bằng lãi suất của Ngân hàng Chính sách xã hội là 4.8%/năm, trong thời gian 10 - 20 năm.
Để thực hiện có hiệu quả việc thực hiện kỷ luật, kỷ cương, trách nhiệm trong thực thi công vụ của các cơ quan Nhà nước trên địa bàn huyện Phú Xuyên, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố Hà Nội Phùng Thị Hồng Hà yêu cầu, huyện cần tiếp tục làm tốt công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phản ánh của công dân. Trong đó, cần quan tâm bố trí đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị, đặc biệt là lựa chọn những cán bộ có năng lực để thực hiện có hiệu quả công tác này.
"Tôi rất vui mừng, phấn khởi vì đây là lần đầu tiên được thi đua trong hoạt động của HĐND"; "kế hoạch phát động phong trào thi đua là một việc làm đổi mới, tạo động lực cho hoạt động của các đại biểu"... là những lời phát biểu rất chân tình của các đại biểu HĐND các cấp trên địa bàn huyện Thủy Nguyên qua thực hiện phong trào thi đua trong hoạt động của HĐND các cấp trên địa bàn thành phố Hải Phòng. Phong trào thi đua đã tạo được những chuyển biến rõ nét trong nâng cao hiệu quả hoạt động của các cấp HĐND trên địa bàn huyện.
Để nâng cao vị thế của HĐND trong hệ thống chính trị Thủ đô, Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn đề nghị HĐND cấp huyện thường xuyên tổ chức giao ban với HĐND xã, thị trấn để rà soát, đánh giá công việc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc từ cơ sở trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của cơ quan dân cử.
Xuất phát từ thực tế việc ban hành, đôn đốc thực hiện các nghị quyết của HĐND tỉnh được thực hiện khá tốt nhưng có lúc việc tuyên truyền triển khai các chính sách còn hạn chế, chưa đi vào thực tiễn, năm 2023, Thường trực HĐND tỉnh Vĩnh Long đã tổ chức Hội nghị tham vấn chính sách hỗ trợ kinh tế tập thể và triển khai các nghị quyết của HĐND tỉnh. Qua đó, giúp các hợp tác xã, tổ hợp tác tiếp cận nhanh các chính sách của tỉnh, nắm bắt những nội dung cốt lõi trong các nghị quyết của HĐND tỉnh về chính sách hỗ trợ kinh tế tập thể để áp dụng vào thực tiễn và tham gia đóng góp xây dựng chính sách mới cho kinh tế tập thể.
Giám sát việc thực hiện Nghị quyết số 24/NQ-HĐND của HĐND tỉnh về phát triển cây cà phê bền vững của tỉnh đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 đối với UBND tỉnh và Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, bên cạnh ghi nhận những kết quả đạt được, Đoàn giám sát HĐND tỉnh Đắk Lắk cho rằng, cần thiết xây dựng một nghị quyết mới để phù hợp với thực tế để có những cơ chế giám sát chặt chẽ đối với việc phát triển cây cà phê bền vững, nhằm giữ vững được vị thế là thủ phủ cà phê.
Tại buổi làm việc với UBND huyện Thanh Oai về tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến trẻ vị thành niên trên địa bàn, Đoàn khảo sát Ban Pháp chế HĐND thành phố Hà Nội đánh giá, quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng cùng sự phát triển mạng xã hội… là một trong những nguyên nhân tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh trật tự xã hội liên quan đến trẻ vị thành niên. Thực tế trên đòi hỏi cấp ủy, chính quyền địa phương, các ban ngành, đoàn thể cần phối hợp chặt chẽ với nhà trường, phụ huynh có giải pháp giáo dục, phòng ngừa, hạn chế từ sớm, từ xa các nguy cơ có thể dẫn tới hành vi vi phạm pháp luật đối với trẻ vị thành niên.
Xác định tầm quan trọng của công tác thẩm tra các báo cáo, đề án, dự thảo Nghị quyết, Hội đồng nhân dân (HĐND) các cấp tỉnh Bắc Ninh đã nghiêm túc, nỗ lực triển khai, nâng cao chất lượng các báo cáo thẩm tra, góp phần thiết thực để các nghị quyết của HĐND các cấp khi ban hành có tính khả thi cao, sớm đi vào cuộc sống.
Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2019) đã tạo hành lang pháp lý cho HĐND các cấp thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình, để từ đó tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động. Tuy nhiên, thực tiễn triển khai vẫn còn một số hạn chế, vướng mắc.