Câu hỏi được đưa ra để tham khảo người dân Pháp và cả người nước ngoài là: sắp tới, ai xứng đáng được đưa vào thờ phụng, tưởng niệm tại điện Pantheon và vì sao? Theo Giám đốc Trung tâm Các công trình quốc gia Pháp Philippe Belaval, CMN muốn có ý kiến của những người sử dụng internet để có thể xác định rõ nhất những danh nhân mà người dân Pháp mong muốn được đưa vào điện Pantheon nổi tiếng, yên nghỉ bên cạnh Jean Moulin, Pierre và Marie Curie, cho dù đây không phải là một cuộc trưng cầu dân ý hoặc thăm dò dư luận. Tiêu chí lựa chọn là những người có các hoạt động chính trị, thành tích thể thao, dấn thân tranh đấu vì hòa bình hoặc bình đẳng, có các phát hiện khoa học, tài năng nghệ thuật hoặc bảo vệ môi trường... Tổng thống Pháp là người quyết định cuối cùng.

Nhân dịp này, các tổ chức tranh đấu cho quyền bình đẳng của phụ nữ đã tham gia rất tích cực. Ngày 30.8 vừa qua, một số tổ chức gửi kiến nghị tới Tổng thống Francois Hollande để có thêm nhiều nữ danh nhân được đưa vào nơi tưởng niệm các vĩ nhân của Pháp. Hiện nay, trong số 71 người đang được tưởng niệm tại Pantheon, chỉ có 2 phụ nữ: Marie Curie - người hai lần đoạt giải Nobel về vật lý và hóa học, và Sophie Bertholot - được đưa vào đây vì tôn trọng ý nguyện của bà muốn được ở bên cạnh người chồng, nhà hóa học nổi tiếng thế kỷ XIX Marcellin Bertholot.
Theo nhà triết học Bernard-Henri Levy: “Hoàn toàn mâu thuẫn với cuộc đấu tranh với bình đẳng giới tại Nghị viện, người ta tảng lờ nó ở Pantheon. Với người Pháp, Pantheon là một loại nghị viện, đại diện cho các giá trị và tính hợp pháp của Pháp, thậm chí hơn bất kỳ bộ máy chính trị nào. Và ở đây thiếu các gương mặt phụ nữ”. Anne-Cecile Mailfert, người đứng đầu nhóm Osez Le Feminisme (Dám ủng hộ nam nữ bình quyền) cho rằng, vấn đề không phải tôn vinh phụ nữ này hay phụ nữ kia. “Đây là một nhu cầu chính trị. Thiếu vắng các gương mặt phụ nữ trong điện Pantheon phản ánh sự thiếu công nhận phụ nữ trong xã hội hiện nay, cả về mặt chính trị hay trong ban quản trị hoặc trong hệ thống trợ cấp”.
![]() |
Thực ra, chiến dịch kêu gọi đưa thêm phụ nữ vào Pantheon được chính Tổng thống Pháp Francois Hollande khởi động. Ngày Quốc tế Phụ nữ tháng 3 vừa qua, trong bài phát biểu ông đã nhấn mạnh: đã đến lúc bắt đầu khắc phục sự mất cân bằng về giới. Về tiêu chí lựa chọn, Giám đốc CMN Philippe Belaval khẳng định: “sẽ giống như đối với nam giới. Cuộc đời họ phải phản ánh được các giá trị của nền Cộng hòa. Nhưng tôi có thể bảo đảm rằng, không thiếu phụ nữ đáp ứng đủ các tiêu chí đó. Nếu Tổng thống chọn đưa vào Pantheon một vài phụ nữ, sẽ có nhiều cái tên để ông lựa chọn”.
Điện Pantheon sừng sững trên núi Sainte-Geneviève, ngay trung tâm Paris. Ban đầu, Pantheon là một nhà thờ được xây dựng vào thế kỷ XVIII để bảo quản thánh tích Geneviève. Hiện điện Panthéon là nơi chôn cất và tôn vinh những nhân vật lịch sử và những người đã làm rạng danh nước Pháp. Truyền thống này có từ thời Ai Cập, Hy Lạp, La Mã và tiếp diễn ở Paris dưới sự xét duyệt gắt gao của những người lãnh đạo đất nước. Trước cửa điện có khắc hàng chữ lớn: “Tổ quốc ghi ơn những người con siêu việt” (Aux grand hommes, la patrie reconnaissante). |