Phát biểu tại hội thảo, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Đỗ Thị Lan nêu rõ, công tác phòng, chống HIV/AIDS, phòng, chống tệ nạn xã hội, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm. Luật Phòng, chống HIV/AIDS và Luật Phòng, chống ma túy đã được sửa đổi, bổ sung nhằm tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý về lĩnh vực này. Các bộ, ngành và UBND các tỉnh, thành phố đã tập trung triển khai thực hiện luật, nhiều giải pháp về phòng, chống AIDS và tệ nạn xã hội đạt được nhiều kết quả tích cực...
Tuy nhiên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội cũng cho biết, việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn xã hội còn nhiều hạn chế, bất cập. Tình hình dịch HIV/AIDS tiếp tục diễn biến phức tạp, có xu hướng gia tăng số nhiễm mới, đặc biệt các tỉnh, thành phố lớn, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm nghiện chích ma túy, mại dâm và nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới vẫn cao. Dịch Covid-19 đã ảnh hưởng đến công tác phòng, chống HIV/AIDS. Kết quả đấu tranh với các loại tội phạm về ma túy còn chưa tương xứng với tình hình hoạt động của tội phạm về ma túy hiện nay. Số người sử dụng chất ma túy, chưa xác định tình trạng nghiện, chưa cai nghiện còn cao. Tệ nạn xã hội qua không gian mạng có chiều hướng gia tăng như đánh bạc, tội phạm liên quan đến tín dụng đen, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, hoạt động môi giới mại dâm sử dụng công nghệ... Thực trạng này đòi hỏi cần có cơ sở pháp lý và giải pháp phòng, chống phù hợp hơn.
Các đại biểu dự Hội thảo trao đổi về: Tình hình HIV tại Việt Nam và việc triển khai thực hiện Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Phòng, chống HIV/AIDS; Khuyến nghị của Liên Hợp Quốc về bảo đảm thực hiện các mục tiêu quốc gia về phòng, chống HIV/AIDS; nguy cơ lây nhiễm HIV và một số vấn đề sức khỏe trong nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới và nữ chuyển giới có sử dụng ma túy tổng hợp; tình hình ma túy, người nghiện ma túy và ứng phó với ma túy của khu vực; tình hình triển khai Luật Phòng, chống ma túy…
Về tình hình HIV của Việt Nam, Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS - Bộ Y tế Phạm Đức Mạnh cho biết, tính đến năm 2021, số người nhiễm HIV toàn quốc là 242 nghìn người, số người tử vong do nhiễm HIV năm 2021 là 583 người; số người phát hiện nhiễm 6 tháng đầu năm 2022 là 3.884 người. Tỷ lệ mới phát hiện trong nhóm nam cao hơn rất nhiều so với nữ. Đường lây chủ yếu là qua quan hệ tình dục không an toàn và tỷ lệ này tiếp tục tăng mạnh qua các năm, trở thành đường lây chính. Trong đó, tỷ lệ nhiễm HIV tăng rất nhanh trong nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới.
Tại Hội thảo, Cố vấn chương trình Quinten Lataire, Cơ quan phòng, chống AIDS của Liên Hợp Quốc khu vực Châu Á - Thái Bình Dương cho biết, công cuộc phòng, chống HIV/AIDS toàn cầu giai đoạn 2021-2026 ưu tiên 3 chiến lược. Đó là tối đa hóa tiếp cận công bằng và bình đẳng tới các dịch vụ và giải pháp phòng, chống HIV. Xóa bỏ các rào cản để đạt được kết quả mong đợi trong phòng, chống HIV/AIDS. Cung cấp nguồn lực đầy đủ và duy trì bền vững các đáp ứng có hiệu suất cao với HIV, lồng ghép HIV vào các hệ thống chung về y tế, bảo trợ xã hội, đáp ứng nhân đạo và với các đại dịch khác…