Luật sư Nguyễn Hoàng Thịnh, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội tư vấn như sau:
Theo Thông tư số 01/2016/TT-BCA, các lực lượng cảnh sát khác được phép xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ bao gồm:
- Cảnh sát trật tự,
- Cảnh sát phản ứng nhanh,
- Cảnh sát cơ động,
- Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội,
- Công an phụ trách xã, Công an phường,
- Công an xã (Công an xã, Công an thị trấn nơi chưa bố trí tổ chức Công an chính quy).
Những lực lượng công an khác như trên có nhiệm vụ và thẩm quyền sau:
- Thực hiện việc tuần tra, kiểm soát theo sự chỉ đạo, điều hành của Cảnh sát giao thông đường bộ và theo Kế hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt;
- Xử phạt vi phạm hành chính theo thẩm quyền khi tuần tra, kiểm soát trật tự, an toàn giao thông đường bộ mà không có cảnh sát giao thông đường bộ đi cùng.
Theo đó, khi không có Cảnh sát giao thông đường bộ đi cùng, các lực lượng Cảnh sát khác và Công an xã tuần tra, kiểm soát trật tự, an toàn giao thông đường bộ phải thực hiện việc tuần tra, kiểm soát trật tự an toàn giao thông theo kế hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Nếu phát hiện vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ thì được xử phạt vi phạm hành chính những hành vi thuộc quyền xử phạt của mình.
Theo Điều 87, Luật Giao thông đường bộ 2008, việc huy động các lực lượng cảnh sát khác và công an xã phối hợp với Cảnh sát giao thông đường bộ tham gia tuần tra, kiểm soát trật tự, an toàn giao thông đường bộ trong trường hợp cần thiết.
Cũng tại Điều 7, Thông tư số 47/2011/TT-BCA quy định nhiệm vụ của lực lượng Cảnh sát khác (trong đó có cảnh sát trật tự) gồm:
- Bố trí lực lượng tham gia tuần tra, kiểm soát trật tự, an toàn giao thông theo kế hoạch;
- Thống kê, báo cáo các vụ, việc vi phạm pháp luật, tai nạn giao thông đường bộ; kết quả tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông đường bộ theo sự phân công trong kế hoạch;
- Trường hợp không có lực lượng Cảnh sát giao thông đi cùng thì lực lượng Cảnh sát khác và Công an xã thực hiện việc tuần tra, kiểm soát theo kế hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Với những quy định trên, Cảnh sát trật tự được dừng xe, xử phạt trong 2 trường hợp gồm:
- Có Cảnh sát giao thông đi cùng;
- Xử phạt vi phạm hành chính theo thẩm quyền khi thực hiện việc tuần tra, kiểm soát theo kế hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Như vậy, trường hợp cảnh sát trật tự không phối cùng cảnh sát giao thông nhưng vẫn dừng xe thì đang thực hiện việc tuần tra, kiểm soát theo kế hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Bên cạnh đó, cảnh sát trật tự được dừng xe, xử phạt vi phạm nếu phát hiện vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ.
Cảnh sát trật tự xử phạt vi phạm hành chính những hành vi thuộc quyền xử phạt của mình theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp vượt quá thẩm quyền xử phạt thì cảnh sát trật tự phải lập biên bản vi phạm hành chính, báo cáo cấp có thẩm quyền giải quyết.
