Đa số ý kiến tại hội nghị cho rằng, mô hình tổ chức công tác DS - KHHGĐ theo Thông tư 05/2008/TT-BYT đã phát huy được hiệu quả hoạt động từ tuyến tỉnh đến tuyến huyện. Tuy nhiên, ở tuyến xã lại có một số vướng mắc, chưa đạt hiệu quả như mong muốn.
Vướng mắc chủ yếu là mối quan hệ công tác giữa các đơn vị thuộc ngành Y tế, sự kết hợp khi triển khai nhiệm vụ được giao hoặc các đợt ra quân chiến dịch chăm sóc sức khỏe sinh sản tại địa phương. Khi thực hiện mô hình mới, khó khăn nhất của cán bộ dân số cấp xã là họ không nhận được nhiều quan tâm chỉ đạo của Đảng ủy - UBND xã, không được hoạt động độc lập mà phụ thuộc vào trạm y tế xã nên không chủ động trong công việc.
Một số cán bộ dân số xã chia sẻ: công việc chính của cán bộ dân số là tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện chính sách dân số, nhưng thời gian chủ yếu lại dành cho công tác y tế nên không thể làm tốt được. Nhiều lúc đang mùa cao điểm chiến dịch nhưng trạm y tế có các chương trình khác thì cán bộ dân số vẫn phải dành đa số thời gian để tham gia cùng. Bên cạnh đó, trang thiết bị để phục vụ cho công tác dân số lại phụ thuộc vào trạm y tế dẫn đến việc báo cáo, làm mẫu theo dõi rất khó khăn…
Từ thực tế đó, nhiều ý kiến cho rằng, cán bộ dân số cấp xã là viên chức Trung tâm DS - KHHGĐ huyện sẽ phát huy tốt nhất năng lực, sở trường của đội ngũ này. Đây được xem là mô hình có nhiều điểm ưu việt, giúp nâng cao vai trò, trách nhiệm cho đội ngũ cán bộ dân số cơ sở. Hiện đã có 15 tỉnh, thành phố trong cả nước triển khai mô hình này.
Tại Hội nghị, Tổng cục DS -KHHGĐ đã thông báo kết quả lấy ý kiến thăm dò việc thực hiện mô hình tổ chức công tác DS - KHHGĐ của 63 Phó chủ tịch UBND tỉnh phụ trách văn xã, 63 Chi cục trưởng Chi cục DS - KHHGĐ tỉnh, 695 Phó chủ tịch UBND huyện phụ trách văn xã, 2.488 Trạm trưởng Trạm Y tế xã và 2.497 cán bộ DS - KHHGĐ xã về mô hình tổ chức làm công tác DS -KHHGĐ ở tuyến huyện và tuyến xã.
Kết quả có 8.843 ý kiến phản hồi, trong đó có 59,2% ý kiến cho rằng nên đưa Trung tâm DS -KHHGĐ trực thuộc UBND huyện; 29,1% ý kiến đề nghị Trung tâm DS -KHHGĐ trực thuộc Chi cục DS - KHHGĐ tỉnh, 11,6% ý kiến đề nghị sáp nhập vào các đơn vị y tế trên địa bàn huyện. 78,6% ý kiến đề nghị cán bộ DS - KHHGĐ xã do Trung tâm DS - KHHGĐ huyện quản lý và làm việc tại UBND xã.
