Sử dụng thuốc lá điện tử tiềm ẩn nhiều nguy cơ với sức khỏe người dân
Quan tâm đến tình hình sử dụng các loại thuốc lá mới, ĐBQH Phạm Thị Kiều (Đắk Nông) nêu rõ, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đang là mối nguy hiểm cho sức khoẻ con người, nhất là đối với thanh thiếu niên. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Y tế đánh giá và giải pháp kiểm soát tình hình này?
Trả lời chất vấn của đại biểu, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan khẳng định, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đang tăng nhanh và tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người dân, đặc biệt là đối với giới trẻ.
Dẫn số liệu điều tra tình hình sử dụng thuốc lá điện tử ở người trưởng thành tại 34 tỉnh, thành phố vào năm 2020, Bộ trưởng nêu rõ, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở người trưởng thành từ 15 tuổi trở lên tăng 18 lần, từ 0,2% năm 2015 lên 3,6% năm 2020, trong đó tập trung cao nhất ở nhóm tuổi từ 15 đến 24 tuổi.
“Kết quả điều tra liên quan đến sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng theo các nhóm tuổi cho thấy, nhu cầu và việc sử dụng trong giới trẻ, đặc biệt là đối với trẻ em gái cũng tăng lên”, Bộ trưởng nêu rõ.
Về những tác hại của việc sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, Bộ trưởng cho biết, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Y tế đã xây dựng một báo cáo nêu rõ những tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và hiện đang trình ra Chính phủ.
Bộ Y tế cũng chỉ đạo các cơ quan chuyên môn phối hợp cùng Tổ chức Y tế thế giới tổng hợp những nội dung, căn cứ khoa học thế giới đang áp dụng để chuẩn bị báo cáo đánh giá tác động tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.
Qua nghiên cứu đánh giá tác động, Bộ trưởng nhận thấy, việc sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng có nhiều chất có hại, ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân, đặc biệt là với giới trẻ.
Tại phiên chất vấn, để minh họa cho phần trả lời của mình, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cũng đưa ra một số sản phẩm thuốc lá điện tử đang được lưu hành trôi nổi trên thị trường với hình thức rất bắt mắt, có sức thu hút với thanh thiếu niên, trẻ em.
Nhấn mạnh “có nhiều báo cáo khoa học đã khẳng định sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng ảnh hưởng đến tim, gan, phổi, đặc biệt là gây loạn thần”, Bộ trưởng bày tỏ lo ngại, trong bối cảnh có khoảng 40 nghìn người/năm mắc các bệnh và bị ảnh hưởng đến sức khỏe bởi thuốc lá bình thường, thì nay có thêm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng là nguy cơ cao với sức khỏe của người dân, đặc biệt là giới trẻ.
Bộ trưởng cũng cho biết, dù nước ta chưa có quy định cho phép bán các loại thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, nhưng với lợi nhuận và các hình thức tiếp thị của các hãng, công ty nước ngoài sản xuất và nhập lậu, loại thuốc lá này đang tồn tại khó phổ biến trên thị trường.
Để giải quyết vấn đề này, Bộ trưởng khẳng định, Bộ Y tế đã có báo cáo chi tiết và đề xuất với Chính phủ phải có những giải pháp mạnh mẽ hơn để giải quyết việc buôn bán thuốc lá điện tử, gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân trong thời gian tới. Đồng thời, trên cơ sở Báo cáo về những tác hại của loại hình thuốc lá này, Bộ trưởng cũng mong muốn, Quốc hội sẽ có một Nghị quyết liên quan đến cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trước khi Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá được xem xét sửa đổi trong thời gian tới.
Đã tổ chức được 24 điểm cai nghiện thuốc lá
Cũng quan tâm đến giải pháp ngăn chặn thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, ĐBQH Nguyễn Thị Mai Thoa (Hải Dương) cho biết, sau Phiên họp giả định “Quốc hội trẻ em” lần thứ 2, Bộ trưởng đã rất nhanh chóng chỉ đạo thực hiện kiến nghị của các đại biểu Quốc hội trẻ em, đó là đã chính thức công bố tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và kiến nghị cấm đối với mặt hàng.
Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết, liệu có thể thực hiện được việc xây dựng và nhân rộng mô hình hỗ trợ cai nghiện thuốc lá và chất kích thích cho trẻ em ở các địa phương hay không?
Trả lời câu hỏi của đại biểu về hỗ trợ cai nghiện thuốc lá cho người dân nói chung và thanh thiếu niên nói riêng, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, triển khai Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, Chính phủ đã thành lập Quỹ phòng, chống tác hại thuốc lá với 9 nhóm nhiệm vụ. Trong các nhóm nhiệm vụ của Quỹ, có nhóm nhiệm vụ về thành lập, tổ chức mạng lưới cai nghiện thuốc lá để thiết lập việc hỗ trợ người dân thực hiện cai nghiện thuốc lá.
Về phía Bộ Y tế, Bộ đã tổ chức được 24 điểm tham gia vào mạng lưới cai nghiện thuốc lá. Đó là các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế. Trong đó có rất nhiều bệnh viện chuyên khoa có số lượng bệnh nhân lớn, như Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Phổi Trung ương, Bệnh viện Trung ương Huế…
Riêng Bệnh viện Bạch Mai đã tổ chức một Trung tâm cai nghiện thuộc bệnh viện và thực hiện nhiệm vụ chỉ đạo tuyến, hỗ trợ các bệnh viện trong cả nước về vấn đề này.
Cũng chất vấn về vấn đề này, ĐBQH Đỗ Thị Lan (Quảng Ninh) nêu vấn đề, trong dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) trình Quốc hội, tại Điều 12 có quy định trường hợp thuốc lá mới được phép nhập khẩu, sản xuất kinh doanh tại Việt Nam theo quy định của Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá hoặc văn bản quy phạm pháp luật quy định thì các sản phẩm thuốc lá mới sẽ là đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết quan điểm về quy định này?
Cho biết, Bộ Y tế đã có 3 văn bản gửi Bộ Tài chính và Văn phòng Chính phủ thể hiện nhất quán quan điểm của Bộ là “đề xuất cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng”, Bộ trưởng cũng mong muốn, trong quá trình thảo luận với dự thảo Luật này, các ĐBQH cân nhắc đến những quy định về căn cứ tính thuế với các loại hình thuốc lá mới này.
Bởi trên cơ sở đánh giá của Hiệp hội kinh tế y tế, nếu thu được một đồng thuế liên quan tới các loại thuốc lá mới này, chúng ta phải mất 5 đồng để giải quyết những vấn đề liên quan tới sức khỏe của người dân, chưa kể gây ra nhiều hệ lụy, tác động đối với sức khỏe tinh thần, thể chất của giới trẻ, Bộ trưởng nêu rõ.
