Ngày 25/7/2023, Công ty Đấu giá hợp danh DHL (gọi tắt Công ty DHL) chủ trì tổ chức đấu giá 43 lô đất ở tại khu dân cư đường Dương Quốc Cơ. Sau đó, UBND huyện Việt Yên ban hành quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá quyền sử dụng đất (QSDĐ) đối với các khách hàng trúng đấu giá.
Theo đó, tổng số tiền trúng đấu giá là hơn 49 tỷ đồng, cao hơn 3 tỷ đồng so với giá khởi điểm. Đáng chú ý là có lô chỉ chênh 400 nghìn đồng, nhiều lô khác chênh khoảng 1 triệu đồng so với giá khởi điểm. Đây là điều hiếm khi xảy ra tại các phiên đấu giá đất, nhất là tại địa bàn Việt Yên. Kết quả trên khiến dư luận xôn xao. Trên mạng xã hội, nhiều người bày tỏ nghi ngờ về tính minh bạch của phiên đấu giá.
Điều bất thường còn ở chỗ cũng tại khu đất này, phiên đấu giá sau đó vào ngày 5/8/2023 (do đơn vị khác chủ trì) với 52 lô, giá trúng chênh từ 150-400 triệu đồng/lô, cao hơn nhiều so với phiên ngày 25/7/2023.
Trước những thông tin trên, lãnh đạo huyện Việt Yên đã chỉ đạo đơn vị nghiệp vụ vào cuộc. Quá trình xác minh, cơ quan điều tra phát hiện một số vi phạm liên quan đến phiên đấu giá 25/7/2023.
Công ty DHL đã không trung thực trong khai báo hồ sơ dự thầu tham gia tổ chức đấu giá. Cụ thể, ngày 3/7/2023, Công ty DHL khai trong hồ sơ đăng ký tham gia lựa chọn đơn vị tổ chức đấu giá QSDĐ tại khu vực đường Dương Quốc Cơ là “năm 2022 nộp thuế thu nhập doanh nghiệp (DN) vào ngân sách nhà nước 200 triệu đồng” song trên thực tế, ngày 19/7/2023 Công ty mới nộp số tiền này. Theo quy định nộp ngày nào thì tính điểm từ ngày đó, có nghĩa là Công ty đã chủ đích khai sớm so với thực tế thời gian nộp tiền để được cộng điểm khi chấm thầu. Việc khai thông tin chưa chính xác như trên là một trong những yếu tố giúp Công ty này trúng thầu, được lựa chọn là đơn vị tổ chức đấu giá QSDĐ.
Sau khi trúng thầu tổ chức đấu giá, Công ty DHL tự thay đổi quy chế đấu giá mà không niêm yết công khai, không báo cáo xin phép đơn vị là chủ tài sản. Ban đầu, quy chế quy định, khách hàng tham gia đấu giá phải nộp tiền đặt cọc từ ngày 20/7/2023 đến 11 giờ 30 phút ngày 24/7/2023. Tuy vậy, Công ty DHL thay đổi thời gian nộp tiền đặt cọc tham gia đấu giá đến hết ngày 24/7/2023. Với hành vi này, Công ty đã vi phạm Điều 35 và Điều 57 Luật Đấu giá tài sản năm 2016.
Khi tổ chức đấu giá, Công ty cho 9 khách hàng nộp tiền đặt cọc sau 11 giờ 30 phút ngày 24/7/2023 tham gia đấu giá 27 lô đất. Kết quả, trong 9 khách hàng có 6 người trúng đấu giá 12 lô đất. Quá trình điều tra còn xác định có tình trạng khách hàng thông đồng, dìm giá 2 lô đất.
Với kết quả trên, cơ quan điều tra đề nghị hủy kết quả trúng đấu giá đối với 14 lô đất. Với hai khách hàng thừa nhận thông đồng, dìm giá, do không có đủ căn cứ xử lý hình sự, cơ quan chức năng đề nghị xử phạt hành chính theo quy định.
Căn cứ kết quả điều tra, Chủ tịch UBND thị xã Việt Yên vừa có văn bản thông báo tạm dừng thu tiền sử dụng đất đấu giá, cấp giấy chứng nhận QSDĐ, chuyển quyền, giao dịch, thế chấp QSDĐ đối với hơn 20 lô đất thuộc dãy LK3; dãy LK5 trúng đấu giá QSDĐ tại khu dân cư đường Dương Quốc Cơ (trong đó có 14 lô đất nêu trên và một số lô khách hàng vi phạm thời gian nộp tiền đặt cọc); đồng thời căn cứ theo quy định của pháp luật sẽ thực hiện các bước tiếp theo.
Qua vụ việc trên cho thấy cần có giải pháp ngăn chặn kịp thời gian lận, không để thất thu ngân sách từ các phiên đấu giá đất. Việc Công ty DHL khai không đúng hồ sơ nên trúng thầu tổ chức đấu giá đã tạo sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các đơn vị đấu giá tài sản. Vì vậy cần xem xét trách nhiệm của đơn vị thẩm định hồ sơ; đồng thời xử lý nghiêm hành vi của Công ty DHL, không để tái diễn vi phạm.
Một vấn đề nữa cần lưu tâm là năm 2023, Công ty DHL chủ trì đấu giá hàng chục cuộc trên địa bàn các huyện, thị xã, thành phố. Dư luận đặt câu hỏi, vậy có hay không tình trạng DN này cũng khai khống hồ sơ như trên để tăng khả năng trúng thầu tổ chức đấu giá QSDĐ ở các cuộc khác ngoài cuộc đấu giá ngày 25/7/2023. Điều này rất cần cơ quan chức năng xác minh làm rõ.