Một trong những điểm đáng chú ý được đề cập tại Nghị định số 61/2023/NĐ-CP là việc bãi bỏ hương ước, quy ước trong cộng đồng dân cư. Cụ thể, khoản 1, Điều 14 quy định hương ước, quy ước bị bãi bỏ toàn bộ nếu thuộc một trong các trường hợp sau:
Có nội dung trái với quy định của pháp luật; xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội; xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Hương ước hay quy ước đó không phù hợp với thuần phong, mỹ tục, đạo đức xã hội; gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của cộng đồng dân cư. Bị tạm ngừng thực hiện theo quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 12 nhưng đã hết thời hạn phải hoàn tất các thủ tục soạn thảo, lấy ý kiến, thông qua để được công nhận quy định trong quyết định tạm ngừng thực hiện mà cộng đồng dân cư không hoàn tất các thủ tục này. Không bảo đảm tỷ lệ thông qua quy định tại Điều 10 mà cộng đồng dân cư không thực hiện lại việc thông qua để bảo đảm tỷ lệ theo quy định.
Trong khi đó, hương ước, quy ước bị bãi bỏ một phần khi bị tạm ngừng thực hiện một phần theo quy định tại các điểm b và c, khoản 1, Điều 12 nhưng đã hết thời hạn phải sửa đổi, bổ sung, thay thế được quy định trong quyết định tạm ngừng thực hiện mà cộng đồng dân cư không thực hiện việc sửa đổi, bổ sung, thay thế nội dung.
Bên cạnh đó, trong thời hạn 5 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được phản ánh bằng văn bản của Trưởng thôn hoặc Tổ trưởng tổ dân phố, hộ gia đình, công dân cư trú tại cộng đồng dân cư hoặc qua kết quả rà soát, kiểm tra, kiến nghị sau giám sát của các cơ quan, tổ chức liên quan phát hiện các trường hợp nói trên, UBND cấp xã phải:
Có văn bản gửi người phản ánh, kiến nghị về nội dung phản ánh, kiến nghị không có cơ sở hoặc ban hành quyết định bãi bỏ toàn bộ hương ước, quy ước đối với trường hợp phải bãi bỏ toàn bộ hoặc ban hành quyết định bãi bỏ một phần hương ước, quy ước đối với trường hợp phải bãi bỏ một phần. Quyết định bãi bỏ phải được UBND cấp xã gửi đến Trưởng thôn hoặc Tổ trưởng tổ dân phố để thông báo đến cộng đồng dân cư và đồng thời gửi đến Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã.
Nghị định số 61/2023/NĐ-CPcó hiệu lực thi hành kể từ ngày ký.
