Khơi dậy ý chí thoát nghèo
Dù cuộc sống còn nhiều khó khăn nhưng không ít người nghèo đã tự nguyện viết đơn xin thoát nghèo. “Chúng tôi chỉ muốn nhường sự giúp đỡ của Đảng và Nhà nước cho những người khó khăn hơn và góp phần lan tỏa những điều tốt đẹp trong cuộc sống…” - anh Hừ A Dỉa, một trong những hộ vừa xin ra khỏi hộ nghèo chia sẻ.
Đã từng là hộ nghèo nhất của xã khu vực III - xã Giáo Hiệu (thuộc huyện Pác Nặm), gia đình chàng trai người Mông Hừ A Dỉa (sinh năm 1990) đã trải qua những năm tháng đói, rét bủa vây. Đến khi được tiếp cận nguồn vốn tín dụng chính sách và nhận được sự động viên của cán bộ xã, nhất là Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) huyện Pác Nặm, anh Dỉa đã nhìn thấy cơ hội để thoát nghèo.
Năm 2021, sau gần 5 năm tiếp cận nguồn vốn, anh Dỉa đã tự nguyện viết đơn xin ra khỏi hộ nghèo, đồng thời tìm hướng phát triển kinh tế từ chăn nuôi, nông nghiệp. Đến nay, nhờ ý chí mạnh mẽ cùng sự tiếp thu, học hỏi, gia đình anh đã có thu nhập ổn định, bảo đảm cuộc sống, các con có điều kiện học hành tốt hơn. Hiện nay, với số vốn tích cóp được từ chăn nuôi, trồng rừng, vợ chồng anh Dỉa dự định mở rộng sản xuất để có điều kiện hỗ trợ các hộ khác cùng thoát nghèo.
Tấm gương của anh Dỉa đã thực sự lan tỏa mạnh mẽ trong xã Giáo Hiệu. Trường hợp anh Ma A Sinh, thôn Khâu Slôm là một ví dụ. Chưa từng nghĩ đến việc gia đình sẽ thoát được nghèo nhưng khi thấy anh Dỉa làm đơn và tự lực gây dựng kinh tế, Ma A Sinh đã có động lực để vươn lên, nhất là khi nhận được sự hỗ trợ, tư vấn của chính quyền xã và những cán bộ chuyên môn về nông nghiệp cùng nguồn vốn vay từ NHCSXH huyện Pác Nặm. Quyết định của anh Sinh được coi là táo bạo ở địa phương, bởi phần lớn các hộ dân ở thôn Khâu Slôm đều thuộc diện nghèo.
Quy chiếu vào chuẩn nghèo giai đoạn 2022 - 2025, với tiêu chí thu nhập và 6 chỉ tiêu dịch vụ xã hội cơ bản (gồm 12 chỉ số), toàn thôn Khâu Slôm có 58 hộ thì có 47 hộ nghèo, 7 hộ cận nghèo. Quyết tâm của anh Sinh đã tiếp thêm niềm tin cho người dân nơi đây. Đến nay, thôn đã có thêm 3 hộ tự nguyện xin thoát khỏi diện nghèo, trong đó có Trưởng thôn Ma Văn Dênh.
Nhiều mô hình sản xuất hiệu quả
Thăm Hợp tác xã (HTX) Nông lâm nghiệp Nghĩa Tá, ở thôn Bản Bằng, xã Nghĩa Tá, huyện Chợ Đồn mới thấy hết giá trị và ý nghĩa của nguồn vốn tín dụng chính sách, nhất là vốn Cho vay giải quyết việc làm. Theo Giám đốc HTX Dương Khánh Ly, vốn cho vay giải quyết việc làm chính là cơ hội vàng để chị và các chị em khác thay đổi cuộc đời.
Nguồn vốn giải quyết việc làm thực sự rất cần thiết cho người dân địa phương mở rộng và phát triển sản xuất. Hiện nay, các HTX có nhu cầu vay vốn giải quyết việc làm, đã được giải ngân đều cho kết quả rõ rệt. Đây là niềm vui cho những người làm ngân hàng. Tuy nhiên, nhu cầu vay vốn giải quyết việc làm của người dân là rất lớn, trong khi nguồn vốn của chương trình chưa đáp ứng được. Chúng tôi đã kiến nghị bố trí thêm nguồn vốn cho vay giải quyết việc làm, đồng thời có thể chuyển một số nguồn vốn mà người dân hết nhu cầu vay từ chương trình cho vay theo Nghị quyết số 11/NQ-CP của Chính phủ về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, để cho vay giải quyết việc làm, đáp ứng nhu cầu vay vốn của người dân.
Phó Giám đốc NHCSXH Bắc Kạn Hoàng Đình Nhuận
Giám đốc Dương Khánh Ly cho biết, cũng là người đồng bào từ Thái Nguyên về làm dâu mảnh đất Chợ Đồn, chị đã nhận ra nguồn nguyên liệu quý là cây trà hoa vàng. Tận dụng thế mạnh này, năm 2021, chị cùng với các thành viên khác thành lập HTX. Lúc đầu, vừa làm vừa nghe ngóng thị trường, nhưng sau thấy sản phẩm được thị trường đón nhận, năm 2022, chị đã làm đơn xin vay 100 triệu đồng của NHCSXH huyện Chợ Đồn để đầu tư giống cây, mở rộng nguồn nguyên liệu và mua thêm máy móc.
Nhờ đó, doanh thu của HTX trong năm 2022 đã đạt 500 triệu đồng và giải quyết việc làm thường xuyên cho 5 lao động và gần 10 lao động thời vụ. Với sản phẩm sạch, chất lượng không có sự tác động của công nghệ, nên sản phẩm trà hoa vàng của HTX Nghĩa Tá đã được công nhận OCOP 3 sao năm 2022.
Có thể khẳng định NHCSXH huyện Chợ Đồn là "bà đỡ" cho các mô hình sản xuất lớn. Nếu như mô hình trà hoa vàng của Nghĩa Tá mới nổi thì trang trại VAC của ông Chu Quang Phúc, thôn Nà Cọ, xã Đồng Thắng, huyện Chợ Đồn từ lâu đã được nhiều người trong và ngoài tỉnh Bắc Kạn biết đến. Đặc biệt, sự thành công của ông Phúc đều có nguồn tín dụng ưu đãi đồng hành từ khi ông là hộ nghèo, mức vay chỉ 10 triệu đồng. Đến nay, mức vay cao nhất của ông Phúc tại NHCSXH là 400 triệu đồng từ chương trình Cho vay giải quyết việc làm. Nguồn vốn đã giúp ông Phúc gây dựng cơ ngơi khang trang hơn 20ha trồng trọt, chăn nuôi.
Để thu hút được nhiều người tham gia và phát triển đa dạng các sản phẩm, ông Phúc đứng lên thành lập HTX Quỳnh Trang với 16 thành viên, do ông làm giám đốc. Trong lúc khó khăn về nguồn vốn, ông lại được NHCSXH cho vay 100 triệu đồng để mở rộng vườn cây dược liệu và mua con giống. Hiện nay, các sản phẩm lợn rừng lai, cá, gà rừng, cát sâm của HTX Quỳnh Trang do ông Chu Quang Phúc làm giám đốc đã trở thành thương hiệu nổi tiếng và xuất đi nhiều tỉnh, thành trong cả nước. Các thành viên trong HTX có thu nhập ổn định từ 6 - 7 triệu đồng mỗi tháng.
Tại huyện Ngân Sơn cũng vậy, nguồn vốn Cho vay giải quyết việc làm của NHCSXH đã giúp chị Lý Thị Niên khởi nghiệp thành công, với nghề sản xuất bún phở. Cơ sở sản xuất của chị Niên hoạt động từ năm 2009 với quy mô tăng dần và luôn nhận được sự hỗ trợ từ nguồn vốn ưu đãi của NHCSXH. Thời điểm hiện tại, chị Niên đang vay 100 triệu đồng vốn Cho vay giải quyết việc làm và 50 triệu đồng từ Chương trình sản xuất kinh doanh vùng khó khăn.
Nguồn vốn không chỉ tạo việc làm cho gia đình mà còn giúp 5 lao động địa phương khác có mức thu nhập ổn định từ 5 - 6 triệu đồng/người/tháng. Hiện, 2 sản phẩm bún khô và phở khô của HTX Quỳnh Niên do chị Lý Thị Niên làm giám đốc được đánh giá, xếp hạng, công nhận sản phẩm OCOP cấp tỉnh; doanh thu năm 2022 của cơ sở đạt 1,7 tỷ đồng.
Hiện nay, các mô hình như trên không còn là hiện tượng hiếm ở Bắc Kạn. Điều đó cũng cho thấy, tính thiết thực cũng như tầm quan trọng của nguồn vốn Cho vay giải quyết việc làm. Đúng như những gì mà người thụ hưởng nói: Cho vay giải quyết việc làm thực sự là cơ hội vàng để họ vươn lên làm giàu!
