Đáp ứng yêu cầu tổ chức quản lý hành chính nhà nước trên địa bàn
Tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trình bày Báo cáo về việc thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang; nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Theo đó, tỉnh Bắc Giang đề nghị thành lập thị xã Việt Yên trên cơ sở nguyên trạng diện tích tự nhiên và quy mô dân số của huyện Việt Yên; đồng thời thành lập 9 phường trên cơ sở nguyên trạng diện tích tự nhiên và quy mô dân số của 2 thị trấn (Bích Động, Nếnh) và 7 xã (Tăng Tiến, Hồng Thái, Quảng Minh, Ninh Sơn, Vân Trung, Quang Châu, Tự Lạn) thuộc huyện Việt Yên.
Về phía tỉnh Thanh Hóa, đề nghị nhập toàn bộ 6,53 km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số là 9.175 người của xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa; thành lập thị trấn Hậu Hiền trên cơ sở nguyên trạng 10,41 km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số là 12.061 người của xã Minh Tâm (đổi tên Minh Tâm thành Hậu Hiền).
Trình bày Báo cáo thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban Pháp luật nhận thấy, việc thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang và việc nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa theo các Tờ trình của Chính phủ đều phù hợp với quy hoạch, đáp ứng yêu cầu tổ chức quản lý hành chính nhà nước trên địa bàn, tạo điều kiện phát huy tiềm năng, thế mạnh của địa phương.
Bên cạnh đó, một số ý kiến cho rằng, do xã Vân Hà của huyện Việt Yên nằm trong vùng thoát lũ nên việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng trên địa bàn để phát triển thành phường là khó khả thi. Mặt khác, tuy phần lớn xã Vân Hà bị bao bọc bởi sông Cầu nhưng xã Vân Hà vẫn tiếp giáp và có đường giao thông kết nối với xã Tiên Sơn, huyện Việt Yên. Do đó, đề nghị Chính phủ và chính quyền tỉnh Bắc Giang tiếp tục nghiên cứu phương án sắp xếp đối với xã Vân Hà để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét một cách tổng thể khi Chính phủ trình Đề án sắp xếp các đơn vị hành chính của tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2023 - 2025.
Ủy ban Pháp luật cũng đề nghị Chính phủ, chính quyền tỉnh Thanh Hóa rà soát kỹ hơn các lý do đề nghị không thực hiện sắp xếp đối với 10/10 đơn vị hành chính thuộc diện sắp xếp giai đoạn 2023 - 2025 của huyện Thiệu Hóa, bảo đảm theo đúng yêu cầu tại Điều 3 của Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; có biện pháp rà soát, điều chỉnh quy hoạch theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để thể hiện sự quyết tâm, quyết liệt hơn nữa trong việc triển khai thực hiện chủ trương của Đảng về sắp xếp đơn vị hành chính.
Không được “nợ” tiêu chí khi thành lập đô thị
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ bày tỏ băn khoăn khi Tờ trình của Chính phủ chưa đề cập đến nội dung liên quan đến quy hoạch trong khi đây là nội dung bắt buộc. Việc thành lập thị xã, thị trấn cũng như nhập xã vào thị trấn phù hợp với quy hoạch cấp huyện, cấp tỉnh hay chưa? Thực tế đã có một số địa phương phải điều chỉnh quy hoạch tỉnh và chậm lại quy hoạch tỉnh để quyết định việc sắp xếp các đơn vị hành chính.
Chủ tịch Quốc hội cũng nêu rõ, trong Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 24.1.2022 của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đề cập đến vấn đề không được “nợ” tiêu chí khi thành lập đô thị. Vì vậy, phải khẳng định trong Tờ trình và các báo cáo rằng, các địa phương này có hay không có tình trạng “nợ” tiêu chí để bảo đảm sự rõ ràng.
Về đổi tên thị trấn Minh Tâm thành thị trấn Hậu Hiền, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ủy ban Pháp luật và Chính phủ giải thích, làm rõ hơn lí do vì sao phải đổi tên.
Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, 2 Đề án Chính phủ trình tại phiên họp bảo đảm đúng thẩm quyền; trình tự, thủ tục, hồ sơ được chuẩn bị đầy đủ từ cơ sở đến trung ương. Công tác thẩm tra 2 Đề án được chuẩn bị kỹ lưỡng, Báo cáo thẩm tra và tài liệu đi kèm cũng đầy đủ. Ngoài thẩm tra 2 Đề án này, Ủy ban Pháp luật cũng nêu một số ý kiến lưu ý với Chính phủ, Bộ Nội vụ và các địa phương về việc thực hiện công tác sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã theo Nghị quyết 35/2023/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Nghị quyết số 117/NQ-CP của Chính phủ về ban hành Kế hoạch thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2025.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Ủy ban Pháp luật phối hợp với Tổng Thư ký Quốc hội và Bộ Nội vụ có thông báo gửi Chính phủ, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, các địa phương và cơ quan liên quan để yêu cầu khẩn trương phối hợp thực hiện đúng quy định theo Kết luận của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15, Nghị quyết của Chính phủ trong việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023- 2025.
Tại phiên họp, 100% Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội có mặt đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc thành lập thị xã Việt Yên và các phường thuộc thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang; Nghị quyết về việc nhập xã Thiệu Phú vào thị trấn Thiệu Hóa và thành lập thị trấn Hậu Hiền thuộc huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa.
