Trong bài phát biểu Nhân Ngày Sức khỏe thế giới năm nay, TS. Natalia Kanem dẫn số liệu: cứ 2 phút lại có một phụ nữ tử vong khi sinh con. Nếu đồng hồ tiếp tục quay thì trong năm tới 287.000 phụ nữ sẽ chết khi sinh con. Tuy nhiên, “hầu hết các ca tử vong này đều có thể ngăn chặn được”.
Nguyên nhân của tình trạng trên, theo TS. Natalia Kanem, là do hệ thống chăm sóc sức khỏe thường xuyên không đáp ứng nhu cầu chăm sóc của phụ nữ và trẻ em gái. Trong rất nhiều trường hợp, các bà mẹ đã tử vong khi sinh con vì dịch vụ y tế không có, hoặc không tiếp cận được, không chi trả được, hoặc chất lượng dịch vụ không bảo đảm.
Theo tính toán của UNFPA từ nay đến năm 2030, cứ đầu tư 1 USD vào chấm dứt tử vong mẹ có thể ngăn ngừa và chấm dứt nhu cầu chưa được đáp ứng về kế hoạch hóa gia đình thì sẽ thu được tới 8,40 USD lợi ích kinh tế vào năm 2050.
“Phụ nữ mong muốn sử dụng các biện pháp tránh thai cũng gặp những rào cản tương tự. Khoảng 257 triệu phụ nữ muốn tránh thai đã không sử dụng các biện pháp hiện đại và an toàn”.
TS. Natalia Kanem khẳng định, nhiều thập kỷ qua, hệ thống chăm sóc sức khỏe trên thế giới đã đạt được nhiều tiến bộ trong việc tăng cường khả năng tiếp cận và chất lượng chăm sóc sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục. Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) đã hỗ trợ cho những nỗ lực đó. Chỉ riêng năm 2021, UNFPA đã mua sắm và cung cấp các biện pháp tránh thai và giúp ngăn ngừa 39.000 ca tử vong mẹ - góp phần giảm sâu và liên tục số phụ nữ tử vong khi sinh con trên toàn cầu.
“Điều đáng báo động là tỷ lệ giảm tử vong mẹ khi sinh trên toàn cầu có xu hướng giậm chân tại chỗ, thậm chí ở nhiều nơi, tỷ lệ này còn tăng”.
Một nguyên nhân có thể là do quyết định không ưu tiên và cắt giảm ngân sách cho các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục cơ bản và có thể cứu sống các bà mẹ, đặc biệt là trong thời kỳ đại dịch Covid-19.
TS. Natalia Kanem cho biết, là một phần của Chương trình nghị sự Phát triển bền vững đến năm 2030, các nước đã cam kết phổ cập chăm sóc sức khỏe toàn dân và tiếp cận chăm sóc sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục toàn dân. Mặc dù vậy, ở hầu hết các quốc gia, gói chăm sóc sức khỏe toàn dân không bao gồm các can thiệp sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục thiết yếu, bao gồm phòng ngừa, điều trị về ung thư sinh sản và bạo lực trên cơ sở giới.
Trên toàn cầu, UNFPA đang hỗ trợ cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục có chất lượng cho mọi người dân, đáp ứng nhu cầu của các nhóm dân số khác nhau, trong đó có người khuyết tật.
“Đầu tư vào sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục là đầu tư quan trọng cho phát triển bền vững và để xây dựng một thế giới mà ở đó mỗi phụ nữ, trẻ em gái và thanh thiếu niên đều có thể sống và phát huy tiềm năng của mình”, TS. Natalia Kanem khẳng định.
Nhân Ngày Sức khỏe thế giới 2023, TS. Natalia Kanem kêu gọi: “Hãy chung tay nhằm mở rộng tiếp cận chăm sóc sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục. Tăng cường quyền và lựa chọn của người dân chính là con đường để đạt được một tương lai bền vững, thịnh vượng và bình đẳng”.
