Đáp ứng nhu cầu của người dân
Thời gian qua, các bộ, ngành đã phối hợp để triển khai đồng bộ các giải pháp số hóa trong thanh toán chi trả chính sách an sinh xã hội cho người dân thông qua ứng dụng VneID, qua đó đã mang lại những lợi ích hết sức thiết thực: tiết kiệm thời gian, công sức, tiền bạc đối với người dân, xã hội, đặc biệt là những người được thụ hưởng trực tiếp các chính sách về an sinh xã hội.
Tại Tọa đàm "Số hóa hoạt động chi trả an sinh xã hội cho người dân" do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức mới đây, Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước) Lê Anh Dũng khẳng định: Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục chỉ đạo các ngân hàng thương mại miễn, giảm phí mở tài khoản gắn với an sinh xã hội, giúp người dân tiếp cận dịch vụ dễ dàng hơn…
Chia sẻ vấn đề này, Chánh Văn phòng Trung tâm thông tin, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Vũ Thị Thanh Hà cho biết: hiện Bộ đang quản lý chi trả cho nhóm người có công với cách mạng, đối tượng bảo trợ xã hội, hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng yếu thế khác. Theo đó, thời gian qua, Bộ đã ban hành các văn bản hướng dẫn, phối hợp với Cục Quản lý hành chính về Trật tự xã hội (C06), Bộ Công an để triển khai tại các địa phương, bao gồm: rà soát, làm sạch thông tin cá nhân; tích cực tuyên truyền đến các đối tượng chi trả an sinh xã hội để chủ động mở tài khoản thanh toán; hỗ trợ người cao tuổi, già yếu lập tài khoản thanh toán... " Chúng tôi phấn đấu trong năm 2024, sẽ có khoảng 30% số đối tượng chi trả an sinh xã hội thuộc ngành quản lý mở được tài khoản thanh toán”- bà Hà cho biết.
Về phía ngành ngân hàng, Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước) Lê Anh Dũng cho biết: đơn vị cũng đã chỉ đạo các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, thường xuyên nâng cấp hệ thống, tiện ích để cung ứng các nền tảng thanh toán liên thông, cho phép xử lý tức thời và vận hành 24/7. Qua đó, đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp, đặc biệt có thể cho phép chi trả an sinh xã hội an toàn, tiện lợi, nhanh chóng đến người hưởng. Cùng đó, các ngân hàng thương mại, các tổ chức thanh toán cũng đã phát triển hệ sinh thái số, cụ thể là các tài khoản thanh toán, ví điện tử, tài khoản mobile banking, để đáp ứng cho người dân có nhu cầu chi trả an sinh xã hội, cũng như tiếp nhận và sử dụng nguồn tiền nhận được. Việc có quy trình số hóa cho phép khâu kiểm tra, kiểm soát, giám sát được thực hiện thông suốt, minh bạch hơn; các tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán, ngân hàng cũng được hưởng lợi từ các lớp khách hàng được gia tăng.
Cần sự phối hợp chặt chẽ
Dù có nhiều tiện ích mang lại, song thực tế quá trình triển khai số hóa hoạt động chi trả an sinh xã hội cho người dân cũng cho thấy, ngành Lao động và lực lượng công an gặp rất nhiều khó khăn, đặc biệt trong công tác chi trả, do đối tượng quản lý khá đặc biệt. “Chúng tôi đã nhận được nhiều đơn từ tập thể người có công, các nhóm đối tượng cần bảo trợ xã hội, với kiến nghị được nhận tiền mặt thông qua các tổ chức dịch vụ chi trả để đến các bưu cục nhận”- bà Vũ Thị Thanh Hà cho biết.
Đáng nói, tỷ lệ đối tượng không đủ điều kiện để mở tài khoản rất nhiều, đặc biệt là những người già yếu, mất khả năng kiểm soát về tinh thần, hoặc người khuyết tật không có vân tay, người chưa được cấp căn cước công dân… "Đây là những khó khăn để thực hiện tỷ lệ 100% đối tượng được chi trả qua tài khoản".
Trước thực tế này, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội tiếp tục có những đề xuất, kiến nghị giải pháp để xử lý theo từng nhóm đối tượng. Những đối tượng nào đủ điều kiện mở tài khoản thì vận động ngay để hưởng dịch vụ chi trả qua tài khoản - bà Hà cho hay.
Phó Giám đốc Trung tâm nghiên cứu, ứng dụng dữ liệu dân cư và căn cước công dân, Trung Tâm dữ liệu quốc gia về dân cư (C06), Bộ Công an, Thiếu tá Đào Đình Nam cho biết: để hoàn thiện quy trình chi trả an sinh xã hội trên ứng dụng VNeID (ứng dụng định danh điện tử), Bộ Công an, C06 cùng với các đơn vị, địa phương đã hoàn thiện quy trình và xin ý kiến thống nhất. Về góc độ pháp lý, hiện nay việc chi trả an sinh xã hội qua tài khoản thanh toán vẫn đang thí điểm, dự kiến sau ngày 1.7.2024 sẽ hoàn thiện và chính thức triển khai. Quá trình chi trả liên quan đến rất nhiều cơ quan, doanh nghiệp và các tổ chức tín dụng, tổ chức ngân hàng, do vậy quá trình triển khai chi trả an sinh không tiền mặt vẫn phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành liên quan và các địa phương để bảo đảm về an ninh, an toàn hệ thống, cũng như bảo vệ dữ liệu cá nhân. "Vai trò then chốt ở đây là ngành Lao động cùng với Bộ Công an luôn phải làm sạch, cập nhật dữ liệu về an sinh xã hội, từ đó đồng bộ với tài khoản thanh toán của ngành ngân hàng, và tất cả mọi dữ liệu đều được khớp" - Thiếu tá Đào Đình Nam nhấn mạnh.