Trao quyền tự chủ lớn hơn cho các trường đại học
Trong bài viết trên tờ University World News, các giáo sư nổi tiếng của Trung Quốc, Yuzhuo Cai và Wenqin Shen nhấn mạnh, luật mới đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc "chuẩn hóa, phân cấp và đa dạng hóa" hệ thống giáo dục đại học của nước này. Luật mới thay thế cho Quy định cấp bằng năm 1980, và hướng tới mục tiêu cải cách hệ thống giáo dục đại học của Trung Quốc, đặc biệt là các quy trình liên quan đến cấp bằng thạc sĩ và tiến sĩ.
Nguồn: scmp.com
Mặc dù Luật Bằng cấp mới không trực tiếp đề cập đến hợp tác quốc tế, nhưng mở ra cơ hội tiềm năng cho các trường đại học Trung Quốc liên kết với các đối tác nước ngoài. Một trong những điểm đáng chú ý là nó làm rõ quyền hạn của các cơ quan giáo dục cấp tỉnh trong việc cấp bằng thạc sĩ, đồng thời cho phép các trường đại học hàng đầu tự phát triển chương trình đào tạo sau đại học.
Việc trao quyền chủ động cho các trường đại học sẽ tạo điều kiện cho các trường kiểm soát tốt hơn quy trình phát triển chương trình cấp bằng quốc tế, đồng thời cải thiện chất lượng và phù hợp hơn với các tiêu chuẩn, thông lệ quốc tế. Đặc biệt, luật mới không còn quy định thời gian học cố định cho các chương trình thạc sĩ, tạo điều kiện cho các chương trình ngắn hạn, từ 1 đến 2 năm, thay vì kéo dài 2 đến 3 năm như trước.
Theo các chuyên gia, tính linh hoạt đó mang lại nhiều lựa chọn cho sinh viên, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các chương trình cấp bằng kép với các đối tác nước ngoài, giúp tiết kiệm thời gian và thu hút nhiều sinh viên hơn.
Thay đổi trong yêu cầu bằng cấp
Một thay đổi nổi bật khác trong luật mới là sinh viên theo học các chương trình thạc sĩ chuyên nghiệp không bắt buộc phải viết luận án. Thay vào đó, họ có thể hoàn thành yêu cầu cấp bằng thông qua các kết quả thực tế, chẳng hạn như các tác phẩm sáng tạo. Điều này không chỉ tạo thêm lựa chọn cho sinh viên, mà còn mở rộng cơ hội hợp tác giữa Trung Quốc và nhiều nước khác trong việc phát triển các chương trình sau đại học.
Ngoài ra, luật còn quy định rằng khi các trường đại học Trung Quốc cấp bằng cho sinh viên nước ngoài hoặc sinh viên quốc tế đăng ký học tại Trung Quốc, các quy định trong luật cũng sẽ được áp dụng. Đất nước gấu trúc đang nỗ lực hỗ trợ các trường đại học mở rộng các chương trình đào tạo quốc tế.
Bước tiến tới khung pháp lý hoàn chỉnh hơn
Từ nhiều năm nay, theo các nhà nghiên cứu, Quy định về cấp bằng năm 1980 của Trung Quốc chưa tạo thuận lợi cho hợp tác quốc tế trong các chương trình cấp bằng. Vấn đề chính là quy định này coi bằng cấp là chứng chỉ quốc gia với sự kiểm soát chặt chẽ từ trung ương.
Dù luật mới mang đến nhiều thay đổi, văn bản này chưa chuyển quyền cấp bằng từ Chính phủ sang các trường đại học. Theo giáo sư Cai, các trường vẫn chưa có quyền tự chủ hoàn toàn trong việc thiết lập các chương trình cấp bằng quốc tế, bao gồm bằng chung hay bằng kép.
Ngoài ra, việc đưa sinh viên Trung Quốc và quốc tế vào các chương trình cấp bằng chung với các tổ chức quốc tế vẫn gặp khó khăn do yêu cầu tuyển sinh khác nhau. Đặc biệt, các yêu cầu về thời gian học, tốt nghiệp và bảo vệ luận văn ở Trung Quốc khá phức tạp. Đáng chú ý, luật vẫn chưa làm rõ khái niệm "bằng cấp chung", khiến việc áp dụng tiêu chuẩn này còn mơ hồ trong hệ thống pháp lý.
Vì vậy, theo nhiều nhà quan sát, để thực sự tiến xa, Trung Quốc cần tiếp tục cải cách khung pháp lý để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các trường đại học trong việc xây dựng quan hệ đối tác toàn cầu.
