UBND thành phố Thái Nguyên ban hành các văn bản triển khai thực hiện Chỉ thị số 28-CT/TU ngày 15.5.2024 cúa Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sán trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên; triển khai thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh và Sở Tài nguyên và Môi trường trong công tác quản lý tài nguyên khoáng sản. Đồng thời, UBND thành phố ban hành quyết định thành lập Đoàn kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường, khoáng sản và tài nguyên nước trên địa bàn thành phố năm 2024 và các văn bản chỉ đạo UBND các phường, xã thực hiện công tác quản lý đối với khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn.

Tháng 5.2024, UBND thành phố đã tổ chức hội nghị ký cam kết về trách nhiệm của Chủ tịch UBND phường, xã với Chủ tịch UBND thành phố Thái Nguyên trong công tác quản lý tài nguyên khoáng sản nhằm tuyên truyền, nâng cao trách nhiệm của lãnh đạo phường xã trong việc quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản tại địa phương. Qua đó, UBND các phường xã tổ chức lồng ghép các buổi sơ kết, tổng kết, họp tổ/xóm để tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về tài nguyên khoáng sản.

 Thực hiện chỉ đạo cùa UBND thành phố, UBND các phường, xã thành lập Ban chỉ đạo quản lý tài nguyên, khoáng sản trên địa bàn; Ban hành quy chế hoąt động, phân công cán bộ thực hiện nhiệm vụ bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn; Xây dựng kế hoạch tuần tra, kiểm tra, xử lý các hoạt động khoáng sản trái phép và bảo vệ khoáng sản chưa khai thác.

UBND các phường, xã có khoáng sản chưa khai thác đã tổ chức ký cam kết với tổ trưởng dân phố/trưởng xóm có trách nhiệm tuyên truyền và yêu cầu các hộ gia đình sử dụng đất ký cam kết không được tự ý san gạt, khai thác đất đồi làm vật liệu san lấp khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép. Thành lập các tổ tự quản tại các địa bàn có khoáng sản chưa khai thác cần bảo vệ, giao trách nhiệm cho xóm, tổ thường xuyên giám sát, sớm phát hiện và báo cáo UBND phường, xã kịp thời tổ chức ngăn chặn, giải tỏa các hoạt động khoáng sản trái phép (chủ yếu là tình trạng người dân tự khai hạ thấp độ cao đồi đất, khai thác và vận chuyển đất san lấp trái phép). 

UBND các phường, xã phối hợp với các doanh nghiệp được giao quản lý, khai thác mỏ tổ chức tuần tra, kiểm tra, giám sát các khu vực khoáng sản chưa khai thác cần bảo vệ, đặc biệt đối với một số địa phương có các mỏ khoáng sản như mỏ than Khánh Hòa, mỏ than Bá Sơn, mỏ sắt Linh Nham, mỏ sắt Tiến Bộ, mỏ cát sỏi sông Công, mỏ cát sỏi sông Cầu... UBND các phường, xã đã thường xuyên tham gia và phối hợp chặt chẽ với Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND thành phố kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật trong lĩnh vực tài nguyên khoáng sản và bảo vệ môi trường đối với các mỏ khoáng sản đã được cấp phép hoạt động. 

UBND thành phố Thái Nguyên đã giao cho UBND các phường, xã phối hợp các phòng, ban chuyên môn nghiên cứu, xem xét lập dự toán kinh phí trình UBND thành phố phê duyệt theo quy định. Tuy nhiên, do chưa có hướng dẫn cụ thể của ngành tài chính nên chưa có căn cứ thực hiện. 

UBND thành phố chỉ đạo UBND phường, xã phối hợp với các phòng, ban chuyên môn tăng cường công tác quản lý đối với khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn, triển khai kế hoạch huy động các lực lượng phối hợp để ngăn chặn, giải tỏa ngay các hoạt động khai thác cát, sỏi, đất san lấp trái phép trên địa bàn.

Từ ngày 01.01 - 30.6.2024, trên địa bàn thành phố Thái Nguyên không có vụ việc vi phạm hành chính trong lĩnh vực khoáng sản bị xử lý. 

Một số khu vực xảy ra tình trạng người dân tự ý san gạt đất đồi, tuy nhiên chính quyền địa phương đã có biện pháp ngăn chặn, đồng thời lập biên bản yêu cầu người dân không tự ý san gạt đất làm vật liệu san lấp.

Mặc dù UBND thành phố đã chỉ đạo các phòng, ban và các đơn vị có liên quan phối hợp với UBND các phường, xã tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm đối với các hoạt động tự ý khai thác, san lấp, vận chuyển đất. Nhưng trên thực tế, tình trạng san gạt hạ cốt nền trong quá trình thi công xây dựng nhà ở của dân vẫn còn diễn ra trên địa bàn thành phố Thái Nguyên với quy mô nhỏ lẻ (hầu hết những trường hợp này không có mục đích khai thác, kinh doanh khoáng sản đất san lấp, khối lượng đất san gạt không lớn). 

Ông Nguyễn Văn Tuệ (Phó Chủ tịch UBND thành phố Thái Nguyên) cho biết, để thực hiện tốt công tác bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn, UBND thành phố tiếp tục chỉ đạo UBND các phường, xã phối hợp với các phòng, ban đơn vị có liên quan tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về khoáng sản đến từng tổ, xóm; vận động Nhân dân địa phương không khai thác, thu mua, tàng trữ, vận chuyển khoáng sản trái phép, phát hiện và tố giác tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản trái phép. Tổ chức tuyên truyền đến các tổ chức, cá nhân sử dụng đất có trách nhiệm bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trong diện tích đất đang sử dụng; Không được tự ý khai thác khoáng sản khi chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy phép khai thác; Thực hiện các giải pháp ngăn chặn hoạt động khai thác khoáng sản trái phép ngay sau khi phát hiện và tiếp nhận thông tin phản ánh từ Nhân dân. 

UBND thành phố Thái Nguyên chỉ đạo phòng Tài nguyên và Môi trường phối hợp với UBND các phường, xã tăng cường tổ chức kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm trong hoạt động khoáng sản, đặc biệt đối với các khu vực khoáng sản chưa khai thác cần bảo vệ theo Quyết định của tỉnh.