Nhiều xe “trượt” đăng kiểm
Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, Bộ Giao thông - Vận tải, cả nước hiện có hơn 3,5 triệu xe ô tô các loại, trong đó có trên 2,4 triệu xe sản xuất từ năm 2008 trở lại đây. Số lượng ô tô tăng nhanh kéo theo lượng phát thải chất độc hại trong khí thải ô tô ra môi trường tăng lên. Do đó, từ 1.1.2020, các loại xe ô tô sản xuất từ năm 2008 trở lại đây phải đáp ứng mức tiêu chuẩn khí thải mới, cao hơn hiện nay mới được cấp chứng nhận đăng kiểm. Cụ thể, loại xe ô tô có tuổi đời như trên chỉ được có tối đa 3,5% nồng độ CO; còn xe dùng nhiên liệu diesel động cơ 4 kỳ có giới hạn tối đa chất HC là 800ppm thể tích và tỷ lệ khói HSU tối đa là 60%.
Theo các chuyên gia, việc nâng tiêu chuẩn khí thải cao hơn so với trước đây nhằm giảm ô nhiễm không khí cũng khiến số lượng xe không đạt kiểm định khí thải gia tăng. Theo thống kê, số xe không đạt tiêu chuẩn khí thải để hoàn thiện quy trình đăng kiểm chiếm khoảng 25% tổng số xe đăng kiểm, chiếm tỷ lệ cao nhất trong tổng số các lỗi kỹ thuật mà phương tiện phải bảo dưỡng.
Ghi nhận tại các Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới trên địa bàn tỉnh Đồng Nai cũng cho thấy, số lượng xe ô tô “trượt” đăng kiểm do liên quan đến vấn đề tiêu chuẩn khí thải khá nhiều. Đơn cử, ông Hà Ngọc Bảo, một chủ xe tải bị trượt kiểm định vào đầu tháng 5.2020 tại Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 6004D (TP Biên Hòa) cho biết, xe tải 2,5 tấn của ông được sản xuất năm 2017, mọi thứ đều còn mới, riêng khí thải là không đạt.
Trong khi đó, tại Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 6006D (huyện Long Thành), ông Hoàng Văn Thành cũng nhận được thông báo không đạt chất lượng khí thải từ kiểm định viên, khi đưa chiếc xe khách loại 16 chỗ đi đăng kiểm theo định kỳ. Theo ông Thành, chiếc xe được ông mua cách đây 8 năm nhưng được bảo dưỡng cẩn thận nên cả nội và ngoại thất còn tốt, những lần đưa đi kiểm định trước đó đều thuận lợi. Không chỉ ông Bảo, ông Thành, mà đây là tình trạng chung khi đi đăng kiểm xe tại Đồng Nai thời gian qua. Trong đó, nhóm xe tải, xe khách chiếm tỷ lệ không đạt tiêu chuẩn khí thải khá cao, kể cả những xe được sản xuất cách đây 3 - 5 năm.
Tiêu chuẩn khí thải của xe ô tô sản xuất sau năm 2008 được nâng cao hơn |
Cần quan tâm bảo dưỡng hơn
Phó Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 6004D Nguyễn Văn Lâm cho biết, việc xe không đạt chuẩn khí thải không phụ thuộc vào đời xe, loại xe. Tỷ lệ xe ô tô không đạt tiêu chuẩn khí thải chủ yếu rơi vào nhóm xe tải cũ, xe dùng động cơ nhiên liệu diesel, xe thường xuyên chở quá tải và ít bảo dưỡng định kỳ. Các trường hợp xe đời mới nhưng không được bảo dưỡng và chăm sóc tốt, không thay dầu định kỳ, ít vệ sinh lọc gió cũng có thể không đạt chuẩn khí thải.
Ông Trịnh Văn Tuấn - kiểm định viên của một trung tâm đăng kiểm ở TP Biên Hòa cũng cho biết, việc kiểm định khí thải ô tô được thực hiện bằng máy thông qua thiết bị kỹ thuật. Bằng mắt thường không thể nhận thấy nhưng khi qua máy móc hiện đại, dễ phát hiện những xe không đạt chuẩn dù là những xe mới. Phần lớn phương tiện nếu không được chăm sóc cẩn thận, các bộ phận bị đóng cặn, bám nhiều chất bẩn, một số loại xe đời cũ quá dẫn tới không đạt chất lượng khí thải hiện hành. Nhiều xe chỉnh sửa các bộ phận trên xe, độ xe không đúng kỹ thuật cũng là nguyên nhân dẫn đến ảnh hưởng độ khói trong khí thải. Ngoài ra, nhiên liệu như xăng, dầu, nhớt không đúng chất lượng, bị pha tạp nhiều chất phụ gia cũng khiến khí thải không đạt.
Theo quy định mới về lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải, từ 1.1.2020, tiêu chuẩn khí thải đối với xe ô tô tham gia giao thông được sản xuất từ sau năm 2008 được nâng cao hơn gần 1/3 so với trước đây. Mức tiêu chuẩn mới nhằm kiểm soát chặt hơn nồng độ chất gây ô nhiễm và mức độ khói trong khí thải xe ô tô. Từ năm 2021 áp dụng đối với xe sản xuất từ năm 1999 - 2008. Điều này đồng nghĩa với việc xe ô tô phải phát thải ít hơn các thành phần độc hại trên mới được cấp chứng nhận đăng kiểm.
Để không bị “trượt” đăng kiểm, Phó Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 6004D Nguyễn Văn Lâm khuyến nghị, các chủ xe, nhất là xe tải, xe khách nên quan tâm hơn đến việc bảo dưỡng các chi tiết liên quan đến khí thải. Đồng thời, khi đăng kiểm định kỳ, trường hợp xe không đạt tiêu chuẩn khí thải phải sửa chữa, khắc phục để đăng kiểm tiếp. Nếu khắc phục và quay lại kiểm tra trong ngày và đạt ở lần thứ 2 sẽ không mất thêm chi phí, từ lần thứ 3 mới đạt hoặc ngày hôm sau mới quay lại sẽ mất thêm 50% phí đăng kiểm.