Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Đại biểu Nhân dân, năm 2014, Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam đã thống nhất mở đường ngang với đường sắt Bắc - Nam tại Km1288+320 vào mỏ đá Hòn Giốc Mơ (xã Ninh Lộc, thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa) nhằm tạo điều kiện cho đơn vị khai thác đá là công ty TNHH tư vấn thiết kế xây dựng ADC (công ty ADC) cung cấp vật liệu cho các công trình, dự án trên địa bàn tỉnh Khánh Hoà để phát triển kinh tế - xã hội.
Cách con đường ngang mới này chừng hơn 200m là con đường ngang cũ tại Km1288+088, dẫn vào thôn Ninh Đức (xã Ninh Lộc). Theo người dân, con đường này đã có từ trước khi hệ thống đường sắt Bắc - Nam được xây dựng. Việc mở con đường mới này đã gây nhiều bất bình trong người dân.
Ngành đường sắt và chính quyền đổ lỗi cho nhau
Trao đổi với phóng viên Báo Đại biểu Nhân dân, đại diện Chi nhánh khai thác đường sắt Phú Khánh (TP. Nha Trang, Khánh Hoà) khẳng định, nguyên tắc khi mở đường cắt ngang mới qua đường sắt là phải đóng đường cắt ngang cũ. Tuy nhiên, ghi nhận thực tế, cả 2 con đường ngang này vẫn tồn tại, người và phương tiện hàng ngày vẫn lưu thông.
Tại khu vực trạm gác chắn đường sắt Km1288+320, phóng viên Báo Đại biểu Nhân dân ghi nhận hình ảnh tài xế xe vận chuyển đá từ mỏ Hòn Giốc Mơ đã “làm thay việc” của nhân viên đường sắt, đó là mỗi khi đi vào mỏ đá, lái xe lại xuống tự ý kéo thanh chắn barie để băng qua đường sắt.
Từ năm 2014 đến nay, việc đóng, mở con đường cắt ngang đường sắt tại thôn Ninh Đức và mỏ đá Hòn Giốc Mơ vẫn đang xảy ra nhiều mâu thuẫn, thiếu sự đồng thuận.
Theo đó, ngày 5.11.2015, Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam đã ra quyết định số 1797/QĐ-ĐS về việc huỷ bỏ đường ngang cấp III công cộng phòng vệ cảnh báo tự động tại Km1288+088 và đưa đường ngang cấp II có người gác tại Km1288+320 tuyến đường sắt Hà Nội – TP. Hồ Chí Minh vào sử dụng.
Quyết định là vậy, thế nhưng trao đổi với phóng viên Báo Đại biểu Nhân dân, Chủ tịch UBND xã Ninh Lộc Trịnh Văn Trí cho biết, trước khi có quyết định trên, địa phương không nhận được thông báo nào của các cơ quan chức năng về việc mở đường cắt ngang qua đường sắt tại Km1288+320 và việc các cơ quan đã tổ chức lấy ý kiến của người dân thôn Ninh Đức hay chưa thì địa phương cũng không rõ. Chỉ khi đường ngang tại Km1288+320 chính thức đưa vào khai thác sử dụng thì địa phương mới biết là mở đường.
Trái ngược với thông tin lãnh đạo xã Ninh Lộc đưa ra, Phó Giám đốc Công ty Đường sắt Phú Khánh Nguyễn Đức Hợi cho rằng, việc xã Ninh Lộc không biết là không đúng. “Mọi quyết định từ phía đường sắt đều được chuyển tiếp cho địa phương nắm để triển khai và tuyên truyền vận động người dân thống nhất ý kiến đóng đường cắt ngang qua đường sắt cũ tại Km1288+088”, ông Hợi khẳng định.
Dân không đồng thuận vì mỏ đá… quên lời hứa!
Để thực hiện việc đóng, mở đường cần sự đồng thuận của người dân. Tuy nhiên, theo biên bản họp nhân dân thôn Ninh Đức ngày 3.1.2021 của UBND xã Ninh Lộc, cho thấy đại đa số người dân thôn Ninh Đức không thống nhất việc đóng đường cắt ngang qua đường sắt cũ (Km1288+088) và đi chung với đường cắt ngang qua đường sắt mới (Km1288+320) với mỏ đá Hòn Giốc Mơ.
Một điều khó hiểu, tại công văn số 06/BATGT, ngày 6.1.2021 của Ban An toàn giao thông tỉnh Khánh Hoà lại cho rằng, cuộc họp dân ngày 3.1.2021, người dân đã thống nhất việc đóng đường ngang cũ Km1288+088 và mở nút giao với đường sắt tại Km1288+320?
Cũng theo biên bản làm việc giữa các cơ quan chức năng với Ban An toàn giao thông tỉnh Khánh Hòa ngày 9.7.2020, đại diện UBND thị xã Ninh Hoà đã đề nghị công ty ADC thực hiện đúng các cam kết trước đây đã ký với người dân về việc xây dựng đường gom kết nối từ đường thôn Ninh Đức sang đường mỏ đá Hòn Giốc Mơ; giải quyết triệt để tranh chấp đất đai vùng chồng lấn của người dân trong khu vực; thực hiện tốt các quy định về bảo vệ môi trường (bụi, tiếng ồn, độ rung do mìn nổ…); tiếp tục đầu tư hệ thống cống, bờ tràn của tuyến đường; sửa chữa đường bê tông tại thôn Ninh Đức bị hư hỏng do việc vận chuyển vật tư, đất đá của dự án để đảm bảo an toàn giao thông khi mưa lũ; xây dựng cổng làng mới khi đường cũ đóng; có người gác, giám sát các phương tiện qua lại tại đường ngang cũ (Km1288+088) khi đường thu hẹp không cho các phương tiện lớn lưu thông qua lại.
Phía công ty ADC cam kết với Ban An toàn giao thông tỉnh Khánh Hoà sẽ thực hiện những nội dung công việc trên và thực hiện xong trước ngày 30.10.2020. Tuy nhiên, phản ánh đến Báo Đại biểu Nhân, người dân thôn Ninh Đức cho biết, đến thời điểm hiện tại cổng làng mới vẫn chưa được xây dựng, không có người giám sát các phương tiện lớn qua lại đường cũ.
*Báo Đại biểu Nhân dân sẽ tiếp tục tìm hiểu, phản ánh đến bạn đọc và cử tri về vấn đề này.