Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Lê Minh Hoan và Tổng vụ trưởng Vụ Môi trường của Ủy ban Châu Âu (EC) Florika Fink-Hooijer đồng chủ trì hội nghị.
Hội nghị có sự tham dự của đại diện cơ quan quản lý trực thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, chính quyền các tỉnh thành khu vực Tây Nguyên, các nước thành viên Liên minh Châu Âu (EU), các tổng công ty, tập đoàn, hiệp hội, và doanh nghiệp ngành cà phê và các tổ chức phát triể trong nước và quốc tế.
Hội nghị được tổ chức nhằm chia sẻ các thông tin tổng quan về yêu cầu Quy định mới của EU về sản phẩm không gây mất rừng (EUDR), các cơ hội và thách thức mà Quy định mới có thể mang đến cho ngành cả phê Việt Nam, đưa ra các đề xuất về giải pháp hỗ trợ ngành đáp ứng các quy định mới trong thời han chuẩn bị 18-24 tháng do EU đặt ra. Bên cạnh đó, Khung Kế hoạch hành động cấp quốc gia của ngành cà phê nhằm đáp ứng EUDR cũng được trình bày lần đầu tiên trước trước các đại diện quan trọng của ngành cà phê Việt Nam và các cơ quan quốc tế liên quan.
Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Lê Minh Hoan nhấn mạnh, quy định Chống phá rừng châu Âu (EUDR) khi có hiệu lực dự kiến từ tháng 12.2024 sẽ tác động trực tiếp đến các tác nhân trong các chuỗi cung ứng ngành hàng gỗ và sản phẩm từ gỗ, cao su và cà phê. Các chuỗi cung ứng ngành hàng sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức để đáp ứng EUDR, đặc biệt trong các vấn đề về dữ liệu định vị, truy xuất nguồn gốc, hệ thống giám sát, phản hồi chống phá rừng.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn coi việc tuân thủ Quy định này không chỉ là để đáp ứng yêu cầu xuất khẩu các mặt hàng chủ lực vào thị trường EU, mà xem đây là cơ hội để đẩy nhanh việc thực hiện chiến lược phát triển ngành nông nghiệp Việt Nam theo định hướng minh bạch, trách nhiệm, bền vững và tăng trưởng xanh. Đồng thời, cần có sự chung tay phối hợp giữa các cơ quan nhà nước với khu vực tư nhân, các tổ chức trong và ngoài nước để chuẩn bị sẵn sàng thông tin đáp ứng các Quy định của EU, duy trì dòng chảy thương mại nông sản bền vững, đảm bảo sinh kế cho nông dân”.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan cũng đánh giá cao sự hợp tác chặt chẽ và hỗ trợ hiệu quả của EU trong thời gian qua, góp phần quan trọng vào quá trình chuyển đổi ngành nông nghiệp Việt Nam hướng đến nền nông nghiệp "Minh bạch, trách nhiệm, bền vững và tăng trưởng xanh".
Bà Florika Fink-Hooijer, Tổng vụ trưởng Vụ Môi trường của Ủy ban châu Âu (EC) cho biết: EU cam kết hỗ trợ Việt Nam trong quá trình phát triển bền vững. Thông qua việc kết hợp sức mạnh của cả hai bên, EU và Việt Nam cùng hướng đến mục tiêu giải quyết các thách thức về môi trường một cách hiệu quả hơn, đóng góp vào sự thịnh vượng của nhân dân Việt Nam cũng như bảo tồn di sản tự nhiên độc đáo của đất nước.
Giám đốc Vùng Cảnh quan Châu Á, Tổ chức IDH Trần Quỳnh Chi khẳng định, nông nghiệp Việt Nam nói chung và ngành cà phê nói riêng đã có nền tảng hợp tác đa bên để thúc đẩy phát triển bền vững trong nhiều năm qua. Tuy nhiên, sự ra đời của quy định EUDR sẽ là một cú hích quan trọng để tạo bước chuyển căn bản cho toàn bộ ngành hàng theo hướng minh bạch và bền vững, đáp ứng yêu cầu đa dạng của thị trường và nhà mua như không phá rừng, phát thải thấp và sinh kế nông hộ. Với những kinh nghiệm triển khai Chương trình Cảnh quan bền vững tại Tây Nguyên trong gần 10 năm qua cùng các cơ quan quản lý nhà nước và các công ty như JDE Peet’s, Simexco, Intimex, ECOM và LDC, IDH sẽ đồng hành cùng các đối tác trung ương và địa phương để triển khai đồng bộ các hoạt động đáp ứng với EUDR tại Việt Nam.
Trước những quy định mới của EU về chuỗi cung ứng không gây phá rừng và suy thoái rừng, JDE Peet’s - nhà mua cà phê hàng đầu thế giới cam kết hợp tác chặt chẽ với các đối tác như Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, chính quyền các tỉnh Tây Nguyên, IDH và các doanh nghiệp nhằm xây dựng và triển khai đồng bộ các giải pháp sáng tạo, giúp ngành cà phê Việt Nam nhanh chóng đáp ứng các quy định mới này. Thông qua quan hệ hợp tác công tư này, JDE Peet’s tin rằng mình sẽ tạo ra những thay đổi tích cực, đóng góp vào việc bảo vệ tài nguyên rừng, giảm phát thải khí nhà kính, đồng thời nâng cao sinh kế cho các nông hộ, đặc biệt là các nông hộ cà phê tại các khu vực rủi ro cao.
Tại Hội nghị, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cùng đại diện 5 tỉnh Tây Nguyên (Đắk Lắk, Đắk Nông, Gia Lai, Kon Tum, Lâm Đồng), Hiệp hội Cà phê Cacao Việt Nam (VICOFA), Tổ chức IDH, Công ty Koninklijke Douwe Egberts BV (KDE) của Hà Lan đã ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác, chia sẻ nguồn lực nhằm hỗ trợ xây dựng các vùng sản xuất không gây phá rừng, suy thoái rừng, sản xuất bền vững kết hợp với các mục tiêu bảo tồn tài nguyên và đảm bảo an sinh xã hội tại địa phương. Mục tiêu là xây dựng chuỗi cung ứng cà phê quy mô lớn, bền vững, không gây phá rừng và suy thoái rừng, đáp ứng với các yêu cầu của thị trường và Liên minh Châu Âu trong giai đoạn 2023-2030.
Trước đó, ngày 16.5.2023, Nghị viện Châu Âu đã thông qua Quy định Chống phá rừng châu Âu (EUDR). Gỗ và sản phẩm gỗ, cà phê, cao su là những ngành hàng xuất khẩu chính của Việt Nam bị ảnh hưởng khi Quy định này được áp dụng. Theo Quy định này, 100% một số sản phẩm nông nghiệp của Việt Nam đặc biệt là cà phê khi nhập khẩu vào thị trường châu Âu đều cần có thông tin định vị (GPS) đến từng vườn, dựa trên đó xác nhận về nguy cơ gây mất rừng bằng các hệ thống giám sát viễn thám.
