Đây là chương trình có ý nghĩa đặc biệt để kỷ niệm hợp tác về nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ giữa các bên từ năm 2019.
Hà Nội cần hỗ trợ về mặt khoa học từ Trường ĐH Giao thông Vận tải
Phát biểu tại Tọa đàm, ông Nguyễn Hồng Sơn, Giám đốc Sở Khoa học Công nghệ Hà Nội đặt vấn đề, các đề tài khoa học công nghệ cấp thành phố sắp tới sẽ đặt hàng dựa trên căn cứ thực tiễn, nhu cầu phát triển của thành phố. Ngay từ khi xây dựng đề cương thực hiện, cần làm rõ địa chỉ ứng dụng, đơn vị quản lý nhà nước nào sẽ phối hợp hỗ trợ ứng dụng.
Theo ông Sơn, Trường Đại học Giao thông Vận tải là đối tác chiến lược, cung cấp các nhà khoa học có năng lực, uy tín, thực hiện các đề tài khoa học công nghệ cấp thành phố từ năm 2018. Cho đến năm 2019, trường và Sở đã thực hiện kí kết hợp tác, phía trường đề xuất giải pháp, góp ý xây dựng các cơ chế chính sách, phản biện các nhiệm vụ khoa học công nghệ và cùng phối hợp ứng dụng các sản phẩm khoa học công nghệ vào thực tiễn Hà Nội.
“Các đề xuất triển khai đến năm 2030 cần có sự hỗ trợ về mặt khoa học từ Trường Đại học Giao thông Vận tải để các đề xuất có tính khả thi, phù hợp với nhu cầu cấp bách của thành phố. Thay vì đề xuất từ phía các Cơ quan Quản lý Nhà nước sẽ mang tính chủ quan, sắp đặt, chưa đủ hàm lượng khoa học”, Giám đốc Sở Khoa học Công nghệ Hà Nội nói.
Đại diện phía Sở Giao thông Vận tải Hà Nội, ông Nguyễn Phi Thường, Giám đốc Sở phát biểu, Trường Đại học Giao thông Vận tải là đơn vị đào tạo, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ có bề dày lịch sử, truyền thống. Hàng năm, trường cung cấp một lượng lớn nguồn nhân lực chất lượng cao làm việc trong các Sở ban ngành tại thành phố.
Theo ông Thường, những năm vừa qua, Sở Giao thông Vận tải Hà Nội đã kết hợp cùng trường thực hiện nhiều dự án giao thông trọng điểm của thành phố như kiểm định công trình cầu lớn, kiểm định, duy tu và sửa chữa nhiều tuyến đường huyết mạch, tổ chức giao thông tại các nút giao thông đặc biệt…
Ông Nguyễn Phi Thường nhấn mạnh, nhận thấy vai trò quan trọng của nghiên cứu khoa học trong ngành giao thông vận tải, tuy nhiên còn nhiều khó khăn trong cơ chế chính sách, do đó Sở Giao thông Vận tải Hà Nội mong muốn trong thời gian tới được sự quan tâm từ Sở Khoa học Công nghệ Hà Nội trong việc chú trọng nguồn lực cho nghiên cứu khoa học trong giao thông vận tải.
Đồng thời, kết hợp với các nhà khoa học uy tín, nhiệt huyết và nhiều kinh nghiệm từ Trường Đại học Giao thông Vận tải, các sản phẩm khoa học sẽ có tính ứng dụng cao và giải quyết được các vấn đề nhức nhối, cấp bách còn tồn tại trong ngành giao thông vận tải của Hà Nội.
Chia sẻ tại toạ đàm, PGS.TS Nguyễn Ngọc Long, Hiệu trưởng Trường Đại học Giao thông Vận tải khẳng định, nhà trường là cơ sở đào tạo, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ hàng đầu trong ngành giao thông vận tải.
Hiện nay, Trường Đại học Giao thông Vận tải đang đặt cơ sở tại địa bàn TP Hà Nội, vì vậy phía trường nhận thấy cần có trách nhiệm đóng góp cho sự phát triển chung của toàn thành phố.
PGS Long cho biết, Trường Đại học Giao thông Vận tải đã thực hiện tổng số 7 đề tài cấp thành phố thuộc Chương trình 01C-04. Các đề tài đã được nghiệm thu với đánh giá từ Khá đến Xuất sắc. Tuy nhiên, số lượng và kinh phí thực hiện còn khiêm tốn, mang tính “đơn chiếc”, khiến các đề tài chưa mang tính liên tục, các sản phẩm chưa đến được với ứng dụng thực tế, nguồn chất xám đến từ các nhà khoa học vẫn chưa được tận dụng triệt để.
Định hướng trong thời gian tới, Trường Đại học Giao thông Vận tải sẽ tiếp nhận các vấn đề còn tồn đọng cần được nghiên cứu, xử lý từ phía Sở Giao thông Vận tải Hà Nội, sau đó chỉnh sửa, góp ý và đề xuất đến Sở Khoa học Công nghệ Hà Nội để các đề xuất sắp tới đi đúng vào thực tiễn, mang hàm lượng khoa học cao, giải quyết được đúng vấn đề nhức nhối mà lãnh đạo và nhân dân thành phố rất quan tâm.
Cùng với đó, đề xuất với Sở Giao thông Vận tải Hà Nội đặt thêm đầu bài/yêu cầu cho nguồn nhân lực kế cận, để trường làm cơ sở trong đào tạo, đảm bảo nguồn nhân lực chất lượng và phù hợp với đặc thù Hà Nội.
Thủ tục hành chính là vấn đề bức xúc khi thực hiện đề tài khoa học
Nêu ý kiến tại toạ đàm nhằm khắc phục hạn chế còn tồn tại trong quá trình thực hiện các đề tài nghiên cứu khoa học cấp thành phố, GS.TS Đỗ Đức Tuấn - Giáo sư Khoa Cơ khí, Trường Đại học Giao thông Vận tải cho rằng, với các nhà khoa học, thủ tục hành chính là vấn đề bức xúc khi thực hiện đề tài khoa học.
“Do đặc thù cơ chế chính sách còn chưa ủng hộ các nhà khoa học, việc thực hiện đề tài khoa học công nghệ còn vướng mắc rất nhiều về thủ tục hành chính, khiến các nhà khoa học dễ nhụt chí khi thực hiện. Việc kết hợp với các Sở Ban ngành, cơ quan quản lý nhà nước còn khó khăn khi thực hiện ứng dụng sản phẩm khoa học công nghệ vào thực tế địa bàn thành phố”, GS Tuấn cho hay.
Ủng hộ ý kiến trên, GS.TS Trần Đức Nhiệm - Giáo sư Khoa Cơ khí, Trường Đại học Giao thông Vận tải đề xuất, các vấn đề cấp bách, các tồn tại mang tính thời sự của thành phố cần có cơ chế riêng của thành phố để thực hiện nghiên cứu một cách gấp rút, nghiêm túc và được liên kết, phối hợp giữa nhà khoa học, các cơ quan quản lý nhà nước.
Từ đó, vạch ra các giải pháp, cách tiếp cận khác của vấn đề để giải quyết triệt để tồn đọng, thay vì giải quyết mang tính tạm thời, làm hao phí nguồn lực của thành phố.
GS.TS Phạm Huy Khang - Giáo sư khoa Công trình, Trường Đại học Giao thông Vận tải cho rằng, hiện nay, các đề tài khoa học công nghệ đã được nghiệm thu với kết quả rất tốt. Tuy nhiên, chưa có thống kê các sản phẩm khoa học đã hay chưa được ứng dụng vào thành phố.
“Các sản phẩm này được thực hiện thương mại hóa hay chưa, các cơ quan quản lý nhà nước có đề xuất chủ trương hay cơ chế gì để thương mại hóa các sản phẩm khoa học công nghệ. Điều đó giúp cho nghiên cứu khoa học đi vào đúng thực chất, các nhà khoa học có thêm động lực để tiếp tục cống hiến cho thành phố, các cơ quan quản lý sử dụng được hiệu quả nguồn ngân sách để giải quyết được bài toán nhức nhối hiện còn tồn tại ở thành phố một cách thỏa đáng nhất”, GS Khang nêu quan điểm.
Đề xuất chủ trương tách biệt công việc nghiên cứu với việc ứng dụng sản phẩm vào thực tế
Phát biểu kết luận Tọa đàm, ông Nguyễn Hồng Sơn, Giám đốc Sở Khoa học Công nghệ Hà Nội chia sẻ, định hướng phát triển kinh tế - xã hội, giao thông vận tải tới đây còn nhiều vấn đề để nghiên cứu thêm cần phải nhờ sự giúp đỡ từ các chuyên gia phía Trường Đại học Giao thông Vận tải.
Vì vậy, cần xin ý kiến các nhà khoa học của trường, đưa ra các đề xuất đề phù hợp với điều kiện địa bàn thành phố.
Bên cạnh đó, ông cũng chia sẻ với những khó khăn của các nhà khoa học trong quá trình chuyển giao công nghệ, vướng mắc về cơ chế trong thủ tục hồ sơ hành chính khi thực hiện đề tài, đồng hành với các nhà khoa học để tháo gỡ từng bước khó khăn.
Định hướng trong thời gian tới, Sở Khoa học Công nghệ Hà Nội đề xuất chủ trương tách biệt công việc nghiên cứu với việc ứng dụng sản phẩm vào thực tế.
Theo đó, các nhà khoa học từ phía trường chỉ thực hiện hoạt động nghiên cứu, còn việc thương mại hóa sản phẩm khoa học công nghệ cần có đơn vị Quản lý nhà nước đứng ra thực hiện, hỗ trợ ứng dụng vào thực tế Hà Nội, tập trung vào các mục tiêu chính như phát triển giao thông tĩnh, quản lý và khai thác không gian ngầm, quy hoạch phát triển nội đô, triển khai Luật Thủ đô,…