Giảm tình trạng tử vong mẹ và tử vong sơ sinh
Theo đánh giá của Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF), Việt Nam đã có những tiến bộ ấn tượng trong công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản và sức khỏe mẹ và bé, với tỷ lệ tử vong ở người mẹ giảm 4 lần và tỷ lệ tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi giảm mạnh xuống còn một nửa trong những thập niên gần đây. Tuy vậy, việc không được tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe một cách đầy đủ trong thời gian mang thai, sinh nở và sau sinh chính là nguyên nhân gây ra 600 ca tử vong ở người mẹ và hơn 10.000 ca tử vong ở trẻ sơ sinh được ghi nhận ở Việt nam mỗi năm.
Trẻ em vẫn không có được sự khởi đầu tốt nhất cho cuộc sống, vì mỗi ngày có tới 100 trẻ em dưới 5 tuổi tử vong vì những nguyên nhân có thể phòng tránh được. Trong đó, nhóm người dân tộc thiểu số có tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi tử vong cao gấp 3,5 lần so với người Kinh. Hơn nữa, nhiều trường về tử vong ở trẻ sơ sinh và thai chết lưu không được báo cáo, đặc biệt là ở vùng nông thôn miền núi, nơi dân số chủ yếu là người dân tộc thiểu số.
Làm mẹ an toàn là một trong các nội dung quan trọng của công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản. Mục tiêu của làm mẹ an toàn là nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho bà mẹ và trẻ sơ sinh, nhằm giảm tỷ lệ tai biến sản khoa, giảm tình trạng tử vong mẹ và tử vong sơ sinh. Chính vì vậy, các nội dung giáo dục sức khỏe về làm mẹ an toàn đã được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và nhiều nước quan tâm, trở thành nội dung quan trọng của Chiến lược chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em trên toàn cầu...
Đẩy mạnh tuyên truyền, thay đổi hành vi
Nhằm nâng cao nhận thức của người dân, đặc biệt là người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em, Bộ Y tế đã hướng dẫn địa phương và các đơn vị liên quan triển khai Tuần lễ Làm mẹ an toàn trong khuôn khổ Dự án 7 - Chăm sóc sức khỏe nhân dân, nâng cao thể trạng, tầm vóc người dân tộc thiểu số; phòng, chống suy dinh dưỡng thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030.
Chương trình đẩy mạnh các hoạt động truyền thông về làm mẹ an toàn, tập trung vào nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của người dân trong cộng đồng về chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ ở các vùng khó khăn nhằm góp phần giảm khác biệt về các chỉ tiêu sức khỏe, dinh dưỡng, tử vong mẹ, tử vong trẻ em giữa các vùng miền, hướng tới đạt được các Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) vào năm 2030.
Thu hút sự quan tâm của các nhà lãnh đạo, hoạch định chính sách, người cung cấp dịch vụ và cộng đồng nhằm tăng cường sự tham gia của họ vào các hoạt động truyền thông và cung cấp dịch vụ về làm mẹ an toàn.
Đồng thời, chương trình tăng cường các hoạt động cung cấp dịch vụ về làm mẹ an toàn (chăm sóc trước, trong và sau sinh cho bà mẹ và trẻ sơ sinh), đặc biệt là cho những người dễ tổn thương, người có hành vi nguy cơ cao, sống ở vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số.
Hướng về cơ sở
Tuần lễ Làm mẹ an toàn năm nay đặt ra các chỉ tiêu: Mỗi trạm y tế xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tổ chức được ít nhất một hoạt động truyền thông về làm mẹ an toàn; cung cấp thông tin về làm mẹ an toàn cho 100% phụ nữ mang thai và phụ nữ sau sinh có mặt tại địa phương; ít nhất 30% số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ và ít nhất 30% số gia đình, đặc biệt là người chồng của phụ nữ mang thai và sau sinh đang làm ăn, sinh sống tại xã; vận động, cung cấp thông tin, tạo điều kiện thuận lợi để các cơ quan thông tin đại chúng, đặc biệt là các cơ quan tuyên truyền ở cấp huyện, xã đều có tin, bài về làm mẹ an toàn.
Bộ Y tế khuyến khích các địa phương tổ chức lễ phát động Tuần lễ Làm mẹ an toàn, ưu tiên tổ chức trên địa bàn cấp cơ sở. Thời điểm tổ chức lễ phát động nên được thực hiện trước hoặc chậm nhất trong ngày mở đầu Tuần lễ. Tùy từng điều kiện cụ thể, các đơn vị, địa phương tổ chức các hội nghị, hội thảo, ưu tiên các hội nghị, hội thảo ở cấp cơ sở với số người tham gia và hình thức tổ chức phù hợp.
Bộ Y tế đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố thuộc phạm vi Chương trình, các đơn vị liên quan xây dựng kế hoạch, chỉ đạo tổ chức thực hiện và giám sát các hoạt động của Tuần lễ Làm mẹ an toàn năm 2023 phù hợp với tình hình, đặc điểm của từng địa phương, đơn vị.
