Đầu tư cho y tế dự phòng là yêu cầu cấp thiết
PGS. TS. Trần Đắc Phu, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam:
Có cơ chế đãi ngộ thỏa đáng
Trong bối cảnh Việt Nam là quốc gia có nhiều bệnh truyền nhiễm nên việc quan tâm tới y tế dự phòng đóng vai trò đặc biệt quan trọng và là yêu cầu cấp thiết. Trước mắt, cần bổ sung những máy móc, thiết bị cần thiết, tập huấn về phòng, chống dịch, đãi ngộ cho hệ thống y tế dự phòng. Về lâu dài, phải nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế cũng như chất lượng nguồn nhân lực (thông qua đào tạo, chính sách đãi ngộ giúp họ yên tâm cống hiến).
Nhìn từ công tác phòng, chống dịch Covid-19 thời gian qua có thể thấy, nhiều quy định đã không còn phù hợp, gây khó khăn trong triển khai, thậm chí dẫn đến thiếu trang thiết bị, vật tư y tế, đặc biệt nhân lực… Do vậy, đã đến lúc cần xem xét các luật liên quan, như Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm, Luật Bảo hiểm y tế, Luật Khám bệnh, chữa bệnh… để rà soát, sửa đổi kịp thời vì chống dịch không chỉ là vấn đề y tế mà còn là đầu tư, an sinh xã hội… Đặc biệt, lãnh đạo một số địa phương cần có nhìn nhận, quan niệm bình đẳng về y tế dự phòng với các lĩnh vực y tế khác để quan tâm đầu tư hợp lý.
Chuyên gia kinh tế NGÔ TRÍ LONG:
Trước tiên phải dẹp “loạn giá”
Trên cơ sở đó, đối chiếu với các quy định hiện hành để xem xét trường hợp nào được miễn phí, trường hợp nào phải chi trả phí xét nghiệm. Theo quy định, khi xét nghiệm diện rộng để phục vụ phòng, chống dịch Covid-19 sẽ được miễn phí, nhưng xét nghiệm tự nguyện thì phải trả tiền. Nếu muốn thay đổi, cần rà soát, sửa đổi quy định hiện hành.
PGS. TS. NGUYỄN HUY NGA, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế:
Cần huy động y tế tư nhân
Điều cần quan tâm lúc này là chúng ta phải có giải pháp căn cơ về phòng, chống dịch. Mặc dù Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 128 quy định tạm thời về thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19 nhưng theo tôi rất cần một chiến lược phòng, chống dịch mang tính chất dài hơi. Bộ Y tế đang xây dựng chiến lược này nhưng cần phải được đẩy nhanh và sớm ban hành. Lưu ý, chiến lược phải tập trung về kế hoạch lâu dài, cả về huy động nguồn lực, chiến lược vaccine.
Trong chiến lược đó, cần huy động sự tham gia của y tế tư nhân trong việc tiêm chủng, xét nghiệm và điều trị bệnh nhân Covid-19. Bởi lẽ, nguồn lực này hiện rất lớn, đóng góp một phần rất quan trọng vào việc tiêm chủng, khám chữa bệnh song đối với khám chữa bệnh Covid-19 chưa có cơ chế cho họ. Do vậy, cần có cơ chế huy động phù hợp. Chẳng hạn, đối với tiêm vaccine Covid-19 vốn được miễn phí, Nhà nước có thể huy động tư nhân tham gia bằng cách trả tiền bông băng, gạc, thuê mặt bằng, trả tiền nhân công. Đối với điều trị, Nhà nước chuyển tiền cho bệnh viện tư nhân giống như chuyển cho các bệnh viện công; hoặc phải sửa Luật để cho phép y tế tư nhân thu tiền của người dân, khám chữa bệnh bảo hiểm y tế.