30 - 40% gốc quất đã có chủ
Đến làng quất Tứ Liên (phường Tứ Liên, quận Tây Hồ) những ngày này, chúng tôi cảm nhận rõ không khí Xuân ngập tràn. Bà Dương Thị Thanh cho biết: Thương hiệu quất Dương Gia là 1 trong 2 sản phẩm OCOP 4 sao của quận Tây Hồ. Trước đây, phường Tứ Liên nổi tiếng với nghề trồng dâu, nuôi tằm, dệt lụa. Nắm bắt được nhu cầu của người dân Thủ đô, cộng với nơi đây được ưu ái bao bọc bởi dòng sông Hồng đỏ nặng phù sa, thiên nhiên và thổ nhưỡng phù hợp với nhiều loại cây trồng, trong đó có cây quất cảnh, do đó từ lâu người dân Tứ Liên đã chuyển hẳn sang trồng quất cảnh và coi đây là cây trồng chủ lực.
Theo chia sẻ của những hộ trồng quất phường Tứ Liên, để có những chậu quất đẹp, người trồng quất phải đầu tư rất nhiều công sức và tâm huyết. Hàng năm, ngay sau Tết Nguyên đán, các chủ vườn nhập cây giống về chăm sóc, cắt tỉa cho vụ quất mới. Thời điểm này, các nhà vườn tất bật chuẩn bị những công đoạn chăm sóc để đưa ra thị trường. “Càng gần đến Tết, công việc càng nhiều hơn, từ tư vấn bán hàng, chăm sóc, vận chuyển cây cho khách hàng”- Bà Dương Thị Thanh (vườn quất Dương Gia) cho biết.
Cũng như mọi năm, từ đầu tháng 11 âm lịch năm nay (khảng đầu tháng 12.2023), nhiều nhà vườn đã có khách đến xem và đặt mua quất. Năm nay, mặc dù nền kinh tế có nhiều biến động, nhưng theo các nhà vườn, nhu cầu chơi quất của khách không hề giảm, nhiều nhà vườn đã có khách đặt cọc tiền và gửi quất tại vườn chăm sóc. Tổng lượng quất Tứ Liên đã có chủ chiếm khoảng 30 - 40%.
Chia sẻ với phóng viên, chị Ngô Thu Trang, chủ vườn quất Xuân Lộc (số 1 ngách 172/68 Âu Cơ, phường Tứ Liên) cho biết, chị đã gắn bó với nghề trồng quất hơn chục năm nay. Hiện, vườn nhà chị có khoảng hơn 1.000 gốc, chủ yếu là quất bon sai. Mỗi năm dựa trên nhu cầu của thị trường, mỗi "tác phẩm" đều được lên ý tưởng và uốn nắn ngay từ khi cây chưa lớn. Nhà vườn phải luôn tìm kiếm ý tưởng mới để cho ra đời những chậu quất độc và đẹp. Nhờ sự cống hiến các tác phẩm quất cảnh, hộ kinh doanh đã được nhận sản phẩm OCOP 4 sao (năm 2022) của thành phố Hà Nội.
Quảng bá hình ảnh, nâng tầm quất Tứ Liên
Mặc dù nổi tiếng, song quất Tứ Liên cũng không tránh khỏi cơn bão giá và tình trạng giả thương hiệu, bởi hiện nay trên thị trường xuất hiện nhiều địa điểm bán quất mạo danh quất Tứ Liên. Để tránh nhầm lẫn, theo khuyến cáo của chính quyền địa phương cũng như các chủ vườn quất cảnh Tứ Liên, khách nên đến tận nơi để lựa chọn những cây quất có hình dáng đẹp, ưng ý mang chính hiệu quất Tứ Liên.
Thực tế, giá quất Tứ Liên thường đắt hơn hẳn so với các loại quất ngoài thị trường do chất lượng quả, dáng cây đẹp và chất lượng hơn. Theo bà Dương Thị Thanh (vườn quất Dương Gia): Sở dĩ quất Tứ Liên có giá đắt hơn bởi được chăm sóc rất kỹ lưỡng, các cây được cho vào chậu đều lựa chọn kỹ với chất lượng tốt nhất, quả bóng, căng mọng nhất. Như để minh chứng, bà Thanh chỉ vào những gốc quất có giá 8 - 9 triệu/gốc: những gốc này nguyên chi phí mua chậu đã 2 triệu đồng, tiền gốc quất vài trăm, chưa kể tiền thuê nhân viên chăm sóc, phân bón… cho cây cả năm. "Trung bình mỗi cây, sau khi trừ chi phí, nhà vườn chỉ còn lãi gần 1 triệu đồng. Do vậy, khi khách đến lựa chọn cây về chơi Tết, tôi luôn giới thiệu quy trình chăm sóc cũng như giải thích lí do giá cả một số cây lại cao" - bà Thanh chia sẻ.
Là khách lâu năm của các nhà vườn quất Tứ Liên, anh Nguyễn Thanh Sơn (TP. Hà Nội) cho biết: Trong hàng trăm loại quất, anh chỉ thích quất Tứ Liên. Tục mua quất là truyền thống người dân Hà Nội nói riêng cũng như người dân miền Bắc nói chung mỗi dịp Tết đến Xuân về, với quan niệm quất là loại cây mang lại sự cát tường, bình an, quả quất sai trĩu biểu tượng cho sự sung túc, no đủ. Do đó, gần như năm nào, tôi cũng xuống tận vườn quất Tứ Liên từ rất sớm để lựa chọn được cây quất ưng ý dù giá có cao hơn so với những chậu quất được bày bán ngoài thị trường
Để quảng bá hình ảnh cũng như nâng tầm quất Tứ Liên, hằng năm, UBND phường đều hỗ trợ các nhà vườn quảng bá hình ảnh như: trong dịp Tết cổ truyền dân tộc, phường lắp đặt băng rôn - khẩu hiệu tại nhiều địa điểm trên địa bàn; đồng thời, giúp các nhà vườn tìm kiếm khách hàng mới qua mạng xã hội; tổ chức hội chợ cây cảnh; bảo đảm giao thông thông thoáng, môi trường sạch sẽ, văn minh để du khách đến mua bán thuận lợi. Hội làng nghề quất Tứ Liên cũng nghiêm túc thực hiện đánh số, biển hiệu, thông tin cụ thể các nhà vườn. Ngoài ra, nhắc nhở, xử lý những nhà vườn nào có dấu hiệu mang quất vùng khác đến bán, ảnh hưởng danh tiếng quất Tứ Liên.