Vụ án "Tranh chấp chia đất theo tỷ lệ góp vốn" xảy ra tại Dự án cụm công nghiệp Quang Trung” đã được Tòa án nhân dân (TAND) Quận 12 đưa ra xét xử sơ thẩm và ban hành Bản án sơ thẩm số 205/DSST ngày 22.11.2002. Nguyên đơn, bị đơn trong vụ án này là các cá nhân, doanh nghiệp tham gia góp vốn để bồi thường đất tại dự án trên.
Không đồng ý bản án sơ thẩm, các đương sự đã kháng cáo.
Ngày 4.7.2005, TAND TP. Hồ Chí Minh ban hành Bản án dân sự phúc thẩm số 1396/2005/DS-PT tuyên hủy Bản án sơ thẩm số 205/DSST do TAND Quận 12 xét xử tháng 11.2002; giao hồ sơ vụ án về TAND Quận 12 điều tra, xét xử lại từ giai đoạn sơ thẩm.
Ngày 25.8.2005, TAND Quận 12 đã có Văn bản số 238/2005/TLST-DS thụ lý xét xử lại vụ án theo thủ tục sơ thẩm.
Tuy nhiên, do không thấy TAND Quận 12 đưa vụ án ra xét xử lại nên năm 2007, các nguyên đơn có đơn kiến nghị gửi đến nhiều cơ quan chức năng đề nghị chỉ đạo TAND Quận 12 đưa vụ án ra xét xử lại nhưng… vụ án vẫn “im lặng”.
Trong khi đó, tại Cụm công nghiệp Quang Trung tình trạng vi phạm trật tự xây dựng, ô nhiễm môi trường, mất an ninh trật tự… diễn ra công khai, khiến cho cụm công nghiệp như "tấm da beo". Các nguyên đơn lại tiếp tục gửi đơn đến các cơ quan chức năng.
Tháng 3.2024, Luật sư Trương Hồng Điền, Trưởng Văn phòng Luật sư Xuân Phú (người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho một nguyên đơn trong vụ án) cho biết nhận được điện thoại của một Thẩm phán TAND Quận 12 thông tin đã ban hành Quyết định đình chỉ giải quyết vụ việc trên vào tháng 9.2023. Tuy nhiên, phía nguyên đơn không nhận được quyết định đình chỉ giải quyết vụ án.
Từ khi biết thông tin trên, luật sư và nguyên đơn đã nhiều lần gửi đơn thư khiếu nại đến TAND Quận 12, TAND TP. Hồ Chí Minh và nhiều đơn vị khác để yêu cầu TAND Quận 12 có văn bản trả lời về việc đã ban hành Quyết định đình chỉ giải quyết vụ việc trên. Tuy nhiên đến nay, họ chưa nhận được văn bản phản hồi nào của TAND Quận 12 về việc có hay không có Quyết định đình chỉ giải quyết vụ án.
“Chúng tôi chờ đợi gần 20 năm với hy vọng vụ án sẽ được đưa ra xét xử lại. Khi nghe tin vụ án bị đình chỉ giải quyết, chúng tôi gửi nhiều đơn thư đến TAND Quận 12 và TAND TP. Hồ Chí Minh cùng nhiều đơn vị khác yêu cầu TAND Quận 12 trả lời bằng văn bản có hay không việc đã ban hành Quyết định đình chỉ giải quyết vụ án. Tuy nhiên đến nay, TAND Quận 12 vẫn chưa trả lời. Trong khi đó, Cụm công nghiệp thì mạnh ai nấy xây dựng… không theo quy hoạch. Không có đơn vị, cơ quan nào trả lời chúng tôi khi nào mới giải quyết vụ việc", một nguyên đơn phản ánh.
Vi phạm tố tụng?
Liên quan đến việc phản hồi các khiếu nại của nguyên đơn trong vụ việc, ngày 9.5.2024, Ủy Ban kiểm tra Thành ủy TP. Hồ Chí Minh đã có Văn bản số 152-GB/UBKTTU chuyển đơn của nguyên đơn đến Chánh án TAND TP. Hồ CHí Minh xem xét, xử lý theo quy định.
Trước đó, ngày 14.3.2024, TAND TP. Hồ Chí Minh có Phiếu chuyển số 191/PC-VP gửi Chánh án TAND Quận 12. Theo đó, TAND TP. Hồ Chí Minh yêu cầu Chánh án TAND Quận 12 giải quyết, báo cáo kết quả
Mới đây, ngày 10.7.2024, TAND TP. Hồ Chí Minh tiếp tục có Văn bản số 770/TNTP-VP gửi Công ty TNHH Cơ khí Quang Trung (một nguyên đơn trong vụ án). Theo đó, đơn vị này đã chuyển đơn thư của nguyên đơn, của luật sư đến Chánh án TAND Quận 12 theo quy định. TAND TP. Hồ Chí Minh đề nghị những người liên quan liên hệ TAND Quận 12 để được cung cấp thêm thông tin.
Tuy nhiên đến nay, TAND Quận 12 vẫn chưa có văn bản trả lời cho nguyên đơn về việc đã ban hành quyết định đình chỉ giải quyết vụ án (như một thẩm phán thông báo qua điện thoại cho luật sư).
Luật sư Trương Hồng Điền cho rằng, TAND Quận 12 là đơn vị được TAND TP. Hồ Chí Minh giao xét xử lại vụ án từ năm 2005 và TAND Quận 12 đã có văn bản thụ lý xét xử lại theo thủ tục sơ thẩm. Tuy nhiên, từ năm 2005 đến nay, Thẩm phán được phân công giải quyết vẫn chưa đưa ra xét xử là vi phạm quy định tại điểm a khoản 1 Điều 203 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015. Đồng thời, có dấu hiệu tiêu cự được quy định tại khoản 2 Điều 6 Quy định số 132/QĐ-TW ngày 27.10.2023 của Bộ Chính trị; khoản 3 Điều 10 Quyết định 120/QĐ-TANDTC ngày 19.6.2017 của TAND tối cao.
Bên cạnh đó, Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án thông báo qua điện thoại cho luật sư nhưng không tống đạt quyết định đình chỉ cho đương sự là vi phạm thủ tục tố tụng, tước đoạt quyền kháng cáo, quyền khởi kiện lại của đương sự được pháp luật bảo vệ.
Cũng theo Luật sư Điền, dù TAND cấp trên đã có văn bản chỉ đạo TAND Quận 12 kiểm tra, giải quyết liên quan đến các đơn khiếu nại của đương sự trong vụ việc nhưng Chánh án TAND Quận 12 vẫn chưa thực hiện là trái quy định đã được quy định tại Điều 25, Điều 514, Điều 505 của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
