Được biết, thời gian Kiểm toán Nhà nước thực hiện kiểm toán TKV diễn ra từ ngày 7.9 đến ngày 31.10.2022 với những nội dung liên quan đến quản lý nợ phải thu, phải trả, hệ số bảo toàn vốn của tập đoàn, tình hình lãi-lỗ…
Theo TKV, kết quả kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước còn chưa đối chiếu với một số quy định pháp luật của Nhà nước về quản lý tài chính.
Cụ thể, về hệ số nợ của Tập đoàn, vì là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước nên theo quy định (Khoản 4 Điều 20 Nghị định số 91/2015/NĐ-CP ngày 13.10.2015 về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp) nêu rõ hệ số nợ phải trả không quá ba lần vốn chủ sở hữu. Như vậy, nếu hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu năm 2021 của TKV là 1,60 lần, giảm 0,37 lần so với năm 2020 (1,97 lần) thì vẫn thấp hơn nhiều so với mức trần quy định của Nhà nước (3 lần). Không chỉ năm 2021 và 6 tháng năm 2022, trong tất cả các năm TKV đều đảm bảo quy định về hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu ở mức an toàn, thấp hơn giới hạn quy định của Nhà nước.
Về việc huy động vốn, TKV cho rằng bất kỳ doanh nghiệp sản xuất kinh doanh nào cũng cần vốn để phục vụ đầu tư phát triển sản xuất và đảm bảo nhu cầu chi thường xuyên (tiền mua nguyên nhiên vật liệu, trả lương cho CBCBV, trả lãi vay ngân hàng, nộp thuế, phí…).
Bên cạnh nguồn vốn chủ sở hữu, các doanh nghiệp đều phải huy động nguồn vốn từ bên ngoài thông qua các hình thức vay tín dụng, phát hành trái phiếu, xã hội hoá…
Liên quan đến bảo toàn vốn nhà nước và lãi lỗ, báo cáo tài chính của TKV qua các năm đều có lãi, thậm chí từ khi thành lập chưa từng phát sinh lỗ. Căn cứ quy định pháp luật về bảo toàn vốn nhà nước (Điều 22 Nghị định số 91/2015/NĐ-CP quy định phương pháp đánh giá mức độ bảo toàn vốn của doanh nghiệp), sau khi trích lập các khoản dự phòng theo quy định, kết quả kinh doanh của doanh nghiệp không phát sinh lỗ hoặc có lãi, và như vậy doanh nghiệp bảo toàn vốn.
Đối với các khoản nợ của khách hàng, trong đó có EVN, các khoản công nợ báo chí nêu là công nợ chưa đến hạn thanh toán theo quy định tại Hợp đồng mua bán giữa TKV và khách hàng. Trong năm 2021 và 2022, TKV không phát sinh nợ phải thu quá hạn.
Việc quản lý công nợ, TKV thực hiện đúng theo quy định tại Nghị định số 206/2013/NĐ-CP ngày 09.12.2013 về quản lý nợ của doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ; Quy chế quản lý tài chính, Quy chế quản lý công nợ của Tập đoàn. TKV không phát sinh nợ quá hạn đối với NSNN, các khoản vay ngân hàng cũng như các khoản công nợ phải trả khác.
Về khả năng trả nợ của TKV, tập đoàn này khẳng định: nguồn tiền trả nợ là doanh thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh, khấu hao máy móc thiết bị (đầu tư từ nguồn vốn vay), chứ không phải từ lợi nhuận.
Kết quả tổng số doanh thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh năm 2021 toàn Tập đoàn đạt 138.813 tỷ đồng, bằng 112% kế hoạch năm và bằng 104,8% so với năm 2020 (132.415 tỷ đồng); Tổng doanh thu trên tổng nợ là 1,86 lần. Lợi nhuận được ghi nhận trên BCTC của TKV đã tính đầy đủ các khoản chi trả cho hoạt động sản xuất kinh doanh (bao gồm cả tiền gốc, lãi vay đến hạn).
Như vậy, TKV không có phát sinh nợ quá hạn với các bên cho vay (có thể kiểm chứng qua cổng thông tin tín dụng CIC). Hệ số khả năng thanh toán nợ đến đến hạn của Tập đoàn năm 2021 là 0,97 lần; tăng 0,07 lần so với năm 2020 (0,90 lần), đảm bảo tính thanh khoản của toàn Tập đoàn.
Trước đó, Kiểm toán Nhà nước đã công bố kết quả kiểm toán báo cáo tài chính, các hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng vốn, tài sản Nhà nước năm 2021 của TKV. Thời gian thực hiện kiểm toán diễn ra từ ngày 7.9.2022 đến ngày 31.10.2022.
Theo cơ quan kiểm toán, đối với nội dung quản lý nợ phải thu, phải trả, kết quả kiểm toán cho thấy còn tình trạng quản lý nợ phải thu chưa chặt chẽ để phát sinh nợ đọng, nợ phải thu khó đòi phải trích lập dự phòng.
Tổng giá trị nợ phải thu khó đòi tính đến ngày 31.12.2021 là hơn 279,1 tỉ đồng, trích dự phòng nợ phải thu hơn 238 tỉ đồng, đối chiếu nợ phải thu, phải trả chưa đầy đủ.
Bên cạnh đó, vẫn còn trường hợp TKV cho khách hàng nợ tiền hàng không đúng quy định theo hợp đồng, dư nợ vượt bảo lãnh thanh toán; chậm hoàn ứng theo quy định của đơn vị.
Việc tuân thủ pháp luật, chế độ tài chính - kế toán, đầu tư, mua sắm, quản lý, sử dụng vốn, tiền, tài sản Nhà nước của Công ty mẹ TKV và các đơn vị được kiểm toán còn có những hạn chế, tồn tại.
Theo báo cáo tài chính hợp nhất 6 tháng đầu năm 2022, TKV ghi nhận khoản nợ phải trả là 74.400 tỉ đồng.
