Cần tập trung nguồn lực cao nhất để phòng chống dịch bệnh
Tiếp tục thảo luận tình hình kinh tế - xã hội và phòng, chống dịch Covid-19 chiều 25.7, đại biểu Quốc hội Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên) nhất trí với báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016 - 2020 cũng như tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội, ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm và các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế xã hội trong tình dịch bệnh 6 tháng cuối năm cũng như kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm tới.
Đại biểu Nguyễn Đại Thắng cho rằng, để thực hiện hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2021 và cả giai đoạn 5 năm tới, trước mắt cần tập trung nguồn lực cao nhất để phòng chống dịch bệnh.
Giảm tối đa biện pháp chống dịch khác biệt, không công nhận lẫn nhau
Liên quan đến giải pháp thực hiện mục tiêu kép trong các giải pháp phát triển kinh tế - xã hội, ĐBQH Phan Đức Hiếu (Thái Bình) đề nghị bổ sung vào báo cáo phần đóng góp của lực lượng doanh nghiệp và người dân trong quá trình phòng, chống dịch bệnh vừa qua. Bổ sung nội dung tăng cường phối hợp, hợp tác giữa các cơ quan, địa phương trong triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, áp dụng nguyên tắc công nhận lẫn nhau và công khai thông tin về các biện pháp phòng dịch, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin vì thực tế tình hình dịch bệnh của các địa phương khác nhau, các biện pháp phòng, chống dịch cũng khác nhau.
Theo đại biểu Phan Đức Hiếu, hiện nay, do bối cảnh dịch bệnh ở các địa phương khác nhau nên các biện pháp phòng, chống dịch rất khác nhau. "Trong một hoàn cảnh nào đó, đây là các biện pháp cần thiết. Nhưng nếu như sự khác biệt giữa các biện pháp phòng, chống dịch dẫn đến ùn tắc về việc lưu thông hàng hóa và con người. Ngay lúc này, trên các tuyến đường quốc lộ vẫn đang ùn tắc hàng hóa. Việc phối hợp giữa các địa phương trong trường hợp này nhằm giảm tối đa những điều kiện, biện pháp khác biệt, không cần thiết", đại biểu nhấn mạnh.
Nêu ví dụ liên quan đến ứng dụng (app) đăng ký tiêm phòng vaccine phòng Covid-19, đại biểu Phan Đức Hiếu cho rằng, nếu ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, công khai các thông tin về các biện pháp phòng, chống dịch, các chính sách hỗ trợ, thậm chí cho người dân đóng góp ý kiến, phản biện trực tiếp… qua các app; từ đó, có thể tăng niềm tin của người dân, tăng cường thông tin chính thống, thậm chí còn giảm bớt thông tin xuyên tạc, sai sự thật.
Xác định rõ vai trò đầu tàu trong liên kết vùng
Từ thực tế địa phương, ĐBQH Tô Ái Vang (Sóc Trăng) đặt vấn đề: Sau hơn 3 năm thực hiện Nghị quyết 120 của Chính phủ, vùng đồng bằng sông Cửu Long đã có những chuyển mình mạnh mẽ, kinh tế - xã hội có bước phát triển nhanh, sinh kế, đời sống của nhân dân từng bước được cải thiện. Một số cơ chế, chính sách đã được rà soát, bổ sung. Quy hoạch tổng thể phát triển bền vững vùng đồng bằng sông Cửu Long đang được khẩn trương hoàn thành. Mặc dù có những lợi thế riêng biệt, song đến nay sản xuất nông nghiệp của vùng chưa ổn định, thu nhập của nghề nông dân vẫn còn bấp bênh. Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu, thiên tai đang ngày càng chuyển biến nhanh, phức tạp và khó lường.
Do đó, Chính phủ cần sớm phê duyệt ban hành quy hoạch vùng đồng bằng sông Cửu Long, vùng kinh tế trọng điểm năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2045. Tăng cường đầu tư hệ thống giao thông, tạo sự kết nối giữa các tỉnh trong vùng, liên vùng, liên kết giữa các tỉnh Đông Nam Bộ, nhất là TP Hồ Chí Minh với đồng bằng sông Cửu Long. Thể chế hóa cơ chế điều phối liên kết vùng theo hướng xác định rõ vai trò đầu tàu, xác định rõ trách nhiệm cụ thể cho từng địa phương trong vùng, nguồn vốn đầu tư công cho các công trình, dự án có kết nối và liên kết vùng.
Ngoài ra, cần ban hành cơ chế cho phép hỗ trợ phát triển đồng bằng sông Cửu Long, ưu tiên các lĩnh vực như năng lượng tái tạo, hạ tầng kinh tế - xã hội, môi trường, nghiên cứu và phát triển các thành tựu khoa học công nghệ phục vụ trực tiếp cho sản xuất kinh doanh nhằm khơi dậy và phát huy mạnh mẽ hơn nữa những tiềm năng sẵn có của vùng. Sớm ban hành và chỉ đạo thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật nhằm thể chế hoạt động theo Quyết định 825 về việc thành lập và ban hành Quy chế hoạt động của Hội đồng điều phối vùng đồng bằng sông Cửu Long…
Chính phủ cũng cần xác định vị trí, vai trò và tầm quan trọng của kinh tế biển theo tinh thần Nghị quyết số 36 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 12 về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 để từng bước hoàn thiện hạ tầng giao thông đường vành đai ven biển. Ban hành cơ chế liên kết giữa các vùng biển, ven biển, vùng ven biển nội địa, giữa các địa phương có biển với địa phương không có biển; giữa các ngành, các lĩnh vực, ưu tiên đầu tư ngân sách nhà nước cho công tác nghiên cứu, điều tra cơ bản, đào tạo nguồn nhân lực về biển…
Năng lực đội ngũ pháp chế phải tương xứng với nhiệm vụ
Ở góc nhìn khác, ĐBQH Đồng Ngọc Ba (Bình Định) nhận định, hầu hết các hạn chế trong các lĩnh vực kinh tế - xã hội, kể cả những vướng mắc, lúng túng vừa qua ở một số địa phương liên quan đến phòng, chống dịch Covid-19 có nguyên nhân do thể chế pháp luật còn hạn chế, bất cập. Vì vậy, việc Chính phủ xác định nhiệm vụ trọng tâm trong 5 năm tới là tiếp tục xây dựng, hoàn thiện thể chế, trong đó nòng cốt là hệ thống pháp luật là xác đáng.
Thực tế, thời gian qua Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã thực hiện nhiều giải pháp nâng cao chất lượng hệ thống pháp luật. Cụ thể từ đầu năm 2020, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tổ chức rà soát, đánh giá hầu hết các văn bản quy phạm pháp luật, qua đó phát hiện hàng trăm văn bản có quy định chồng chéo, mâu thuẫn, không phù hợp thực tiễn và đã báo cáo Quốc hội một số nội dung. Đây là nguồn dữ liệu đầu vào rất quan trọng để có thể đề xuất chính sách mới hoặc sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật sát thực tiễn.
Vấn đề nữa, không mới và đã nói đến nhiều nhưng vẫn cần đặt lên hàng đầu trong giai đoạn hiện nay là tăng cường năng lực đội ngũ công chức làm công tác pháp luật, trước hết là đội ngũ pháp chế chuyên trách các bộ, ngành và chính quyền cấp tỉnh. Với tầm quan trọng đặc biệt của thể chế, rất cần phải có giải pháp đủ mạnh, ưu tiên củng cố, tăng cường năng lực pháp chế. Thủ tướng Chính phủ vừa qua đã rất quan tâm, kịp thời chỉ đạo nhiều giải pháp đổi mới, trong đó có ý kiến chỉ đạo cần đầu tư thỏa đáng cả về con người, kinh phí cho công tác pháp luật.
Mặc dù đội ngũ pháp chế đã từng bước được củng cố, có nhiều đóng góp cho công tác xây dựng, tổ chức hành pháp luật, nhưng nhìn chung đội ngũ này chưa ngang tầm nhiệm vụ, nhất là về tính chuyên nghiệp, kỹ năng phân tích, dự báo, xây dựng chính sách áp dụng pháp luật, bất cân xứng giữa đội ngũ này với khối lượng công việc phải xây dựng và thi hành pháp luật đặt ra ngày càng nhiều, nhiều việc mới, nhiều việc khó. Vì vậy, tôi đề nghị Chính phủ tiếp tục quan tâm khẩn trương hoàn thiện quy định về tổ chức pháp chế…
Đề nghị luật hóa việc chỉ đạo, điều hành của Chính phủ trong công cuộc phòng, chống dịch
Kết quả phòng, chống dịch và phát triển kinh tế - xã hội năm 2020 và 6 tháng đầu năm 2021 cho thấy tinh thần đoàn kết, đồng cam, cộng khổ, chia ngọt sẻ bùi của đồng bào cả nước mỗi khi lúc gặp khó khăn do thiên tai, dịch bệnh - đại biểu Quốc hội Nguyễn Hải Dũng (Nam Định) nhấn mạnh. Qua đó cũng cho thấy hệ thống chính trị đang vận hành chắc chắn, ổn định, có hiệu lực, hiệu quả để hoàn thành mục tiêu kép, vừa phòng, chống dịch của phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, thể hiện qua các quyết sách được ban hành phù hợp với tình hình thực tế, được người dân chấp nhận, tuân thủ. Đồng thời, chứng minh mục tiêu kép vừa phòng, chống dịch, vừa phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội là đúng đắn và đang đi đúng hướng với phương châm sức khỏe, tính mạng con người là trên hết.
Dù các chỉ thị, nghị quyết đã có hiệu lực, phát huy tác dụng ngay lập tức nhưng đây mới dừng lại ở biện pháp ngắn hạn và nằm ở nhiều băn bản rải rác, chưa có hệ thống, chưa ổn định và có sức sống lâu dài. Bởi vậy cần thiết phải ghi vào nghị quyết kỳ họp nội dung về công tác phòng, chống dịch Covid- 19 theo Tờ trình số 262 ngày 24 tháng 7 năm 2121 của Chính phủ để luật hóa việc chỉ đạo, điều hành của Chính phủ trong công cuộc phòng, chống dịch...
Đánh giá kết quả thực hiện Chỉ thị 15, 16 làm tiền đề cho những quyết sách mới
Tán thành việc Quốc hội kịp thời đưa vào nghị quyết của kỳ họp nội dung về tăng cường công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 trong tình hình mới, bên cạnh đó, ĐBQH Đỗ Thị Lan (Quảng Ninh) cũng đề nghị Chính phủ rà soát, đánh giá kết quả thực hiện các Chỉ thị 15, 16 trong thời gian vừa qua để nhìn nhận, đánh giá toàn diện, làm tiền đề ban hành chính sách, chỉ thị mới trong phòng, chống dịch bệnh. Chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương thực hiện đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch bệnh hiệu quả hơn, tăng cường nguồn cung cấp vaccine, đẩy nhanh tiến độ thực hiện kế hoạch tiêm phòng cho người dân, giảm thiểu số ca nhiễm và tử vong…
Đại biểu đề nghị Chính phủ có giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thu hút có hiệu quả nguồn vốn đầu tư khu vực tư nhân cho đầu tư phát triển để thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, chiến lược phát triển kinh tế 10 năm. Nhu cầu đầu tư hạ tầng giao thông kết nối liên vùng, dự án trọng điểm quốc gia, các dự án động lực là rất lớn và hết sức cần thiết, nhất là trong điều kiện ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 nguồn thu ngân sách sẽ gặp nhiều khó khăn, rất cần phải thu hút nguồn vốn đầu tư của tư nhân để đầu tư cho hạ tầng…
Về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2021-2025, Chính phủ đã đưa ra giải pháp thực hiện song song nhiệm vụ phát triển kinh tế gắn với giải quyết các vấn đề xã hội. Tuy nhiên, trong giai đoạn tới cần phải có những giải pháp cụ thể hơn như rà soát, hoàn thiện cơ chế, hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách pháp luật về lĩnh vực xã hội như giảm nghèo, công tác khám bệnh, chữa bệnh, bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, dân số; công tác phòng, chống tệ nạn xã hội, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, công tác đào tạo, dạy nghề, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội…
Cần một Nghị quyết riêng về phòng, chống dịch Covid-19 để xử lý các tình huống khẩn cấp
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Xuân (Đắk Lắk) tán thành với việc Quốc hội thể hiện sự đồng hành với Chính phủ về công tác phòng, chống dịch, tuy nhiên, về hình thức văn bản đề nghị không nên đưa nội dung phòng, chống dịch Covid-19 bằng Nghị quyết chung của Kỳ họp mà cần Nghị quyết chuyên đề riêng về phòng, chống dịch Covid-19 để thuận lợi cho việc viện dẫn, áp dụng vì nhiều vấn đề liên quan đến luật chưa thể sửa đổi, bổ sung. Trong khi độ trễ của việc thực hiện các quy định của pháp luật thường kéo dài thì việc ra một nghị quyết chuyên đề của Quốc hội là cần thiết, để tạo sự chủ động, linh hoạt cho Chính phủ trong điều hành, tập trung xử lý các tình huống khẩn cấp. Hơn nữa, đây là nghị quyết mang tính lịch sử Quốc hội, ban hành trong thời điểm lịch sử và cho một giai đoạn cũng rất lịch sử. Với sứ mệnh lịch sử như vậy, nghị quyết xứng đáng có tên gọi riêng.
Ngành y tế sẽ tiếp thu ý kiến các ĐBQH để điều chỉnh chính sách, chiến lược phòng, chống dịch bệnh
Phát biểu giải trình, làm rõ thêm một số vấn đề, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long cảm ơn Quốc hội, cử tri và nhân dân cả nước đã chia sẻ, hỗ trợ và đồng hành cùng ngành y tế trong công cuộc phòng chống đại dịch Covid-19. Trong giai đoạn khó khăn này, sự sẻ chia, ủng hộ của cử tri và nhân dân cả nước là nguồn động viên to lớn đối với toàn thể ngành y tế và các lực lượng tuyến đầu trong phòng, chống dịch.
Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh, hiện ngành y tế cùng người dân cả nước và cả hệ thống chính trị vẫn đang nỗ lực, quyết tâm, chủ động ứng phó để sớm khống chế và đẩy lùi dịch bệnh. Dưới sự chỉ đạo của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các địa phương đã kích hoạt toàn bộ hệ thống, chuẩn bị các kịch bản ứng phó với các tình huống, áp dụng các phương pháp xét nghiệm và áp dụng giãn cách phù hợp. Thực hiện truy vết thần tốc, phát huy vai trò tổ covid tại cộng đồng, chủ động thiết lập bệnh viện dã chiến kịp thời, áp dụng tháp 3 tầng, siết chặt công tác phòng, chống dịch tại các khu công nghiệp.
Các bộ, ngành, địa phương đã có nhiều hoạt động hỗ trợ hiệu quả. Bộ Y tế đã huy động 7.000 nhân lực của Trung ương và địa phương, chi viện cho TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh miền Nam. Thiết lập kho trang thiết bị tại khu vực phía Nam để hỗ trợ các địa phương khi vượt quá khả năng. Về tổng thể, các địa phương đang nỗ lực, cố gắng để kiểm soát tình hình và đã có những tín hiệu tích cực.
Về chiến lược vaccine, theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, thực hiện kết luận chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, từ đầu năm 2020, Chính phủ đã tập trung chỉ đạo triển khai chiến lược vaccine trên các lĩnh vực mua vaccine, nhận chuyển giao công nghệ, nghiên cứu sản xuất vaccine trong nước và tổ chức tiêm vaccine. Trong các cuộc đàm phán, trao đổi trong các cuộc gặp song phương, đa phương của Tổng Bí thư, Chủ tịch Nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ và qua các kênh ngoại giao; việc tìm kiếm các nguồn vaccine được phát huy tối đa, đạt được nhiều kết quả khả quan. Đến thời điểm hiện nay, chúng ta đã có cam kết, thỏa thuận, hợp đồng và nhận được nhiều nguồn viện trợ từ Trung Quốc, Mỹ, Nhật, Úc và Anh và các nước khác với số lượng trên 130 triệu liều vaccine. Hiện đang nỗ lực đàm phán ký kết thêm 40 triệu liệu, nâng tổng số lên 170 triệu liều vào năm 2021.
Nhờ nỗ lực thúc đẩy ngoại giao vaccine, trong tháng 7 này, 12 triệu liều vaccine sẽ về Việt Nam và được chuyển về cho các địa phương để tiêm cho các đối tượng theo Nghị quyết 21 của Chính phủ và Quyết định của UBND các tỉnh, thành phố.
Về nghiên cứu, phát triển và chuyển giao công nghệ vaccine, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới phân lập và nuôi cấy virus, mở đường cho nghiên cứu vaccine. Là quốc gia đầu tiên trong Đông Nam Á tiến hành thử nghiệm giai đoạn 3. Đến cuối tháng 8.2021, mũi tiêm thứ 2 sẽ hoàn thành cho các đối tượng nghiên cứu và sẽ thực hiện việc đăng ký vaccine nội địa. Việc chuyển giao công nghệ, hiện nay có 3 hợp đồng chuyển giao công nghệ với Nga, Mỹ, Nhật Bản đã được ký kết. Với Nga đã xong giai đoạn 1 gia công, đóng ống và đang được kiểm định chất lượng tại Nga. Dự kiến vào giữa tháng 8 sẽ được đóng ống tại Việt Nam và chuyển sang giai đoạn chuyển giao công nghệ vào cuối năm nay. Hợp đồng với Mỹ chuyển giao công nghệ vaccine mới công nghệ cao nhất tiến hành thử nghiệm vào tháng 8 tại nhà máy sản xuất trên quy mô trên 100 triệu liều đã và đang được xây dựng và chuẩn bị đi vào hoạt động trong 6 tháng đầu năm 2022. Chiến dịch tiêm chủng đã được khởi động và hiện đang được đẩy nhanh tiến độ từ giờ đến cuối năm.
Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh, những chia sẻ, đóng góp, trao đổi đầy tâm huyết, trách nhiệm của các đại biểu Quốc hội cho ngành y tế sẽ tiếp thu đầy đủ, từ đó xây dựng, bổ sung, điều chỉnh các chính sách, chiến lược trong phòng, chống dịch bệnh.
Cần có quy định đặc biệt cho tình trạng khẩn cấp ứng phó dịch Covid -19
Về lĩnh vực tư pháp, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long nêu một số vấn đề về xây dựng, hoàn thiện thể chế và khắc phục các bất cập, hạn chế về pháp luật cũng như việc tổ chức thi hành.
Theo Bộ trưởng Lê Thành Long, cùng với việc tập trung phòng chống dịch Covid-19, vấn đề xây dựng thể chế là một trong những trọng tâm của Chính phủ. Hiện Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đang tập trung hiện thực hóa các kết quả rà soát trong Báo cáo Quốc hội số 442. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành kế hoạch sửa đổi, bổ sung một số vấn đề cấp thiết, bức xúc, đề xuất Quốc hội xem xét thông qua trước. Về lâu dài đã và sẽ đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh để tập trung xử lý và thực hiện triệt để các quy định về phân cấp, phân quyền...
Thủ tướng Chính phủ cũng giao cho bộ trưởng, trưởng ngành chịu trách nhiệm về công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế cũng như thực hiện các biện pháp khác như tăng cường năng lực cho các cán bộ, công chức trực tiếp tham gia xây dựng pháp luật.
Về một số vấn đề liên quan đến tính pháp lý của dự thảo, nội dung Nghị quyết của Quốc hội về phòng, chống Covid-19 tại Kỳ họp này, Bộ trưởng Lê Thành Long có 3 ý kiến:
Thứ nhất, khi đại dịch Covid-19 xuất hiện, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, được sự đồng ý của cơ quan có thẩm quyền, đã thực hiện một số giải pháp cấp bách cần thiết để phòng chống dịch, đạt kết quả tốt, được người dân và nhiều quốc gia trên thế giới đánh giá cao. Thành công này có 3 yếu tố. Một là, dịch chỉ phát triển ở quy mô nhỏ và virus ở giai đoạn đầu tỷ lệ lây nhiễm còn thấp. Hai là, hệ thống chính trị vững mạnh, tổ chức thống nhất từ Trung ương đến địa phương dưới sự lãnh đạo của Đảng. Ba là, nhân dân đồng thuận, chia sẻ, ủng hộ, tuyệt đối tuân thủ các chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Dù yếu tố đầu tiên đã có sự thay đổi do tình hình phức tạp, dịch bệnh lan nhanh, nhưng yếu tố thứ hai và thứ ba vẫn còn nguyên giá trị. Chính vì vậy, Chính phủ trình Quốc hội xem xét đưa vào nghị quyết chung của Quốc hội với nội dung như Bộ trưởng Bộ Y tế đã trình bày. Đây là một giải pháp chưa có tiền lệ.
Thứ hai, trong nội dung này là các biện pháp, quy định đã có trong hệ thống pháp luật hiện hành và đặc biệt là trong Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm... Tuy nhiên cần có hành lang pháp lý ở mức cao hơn, nên đề nghị Quốc hội tiếp tục cho phép áp dụng các biện pháp này như trong trường hợp ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch bệnh. Một số biện pháp mới chưa có quy định cụ thể chủ yếu liên quan đến ứng dụng các thành tựu của công nghệ thông tin. Những biện pháp pháp khác, Chính phủ sẽ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định và báo cáo Quốc hội trong Kỳ họp gần đây…
Thứ ba, việc thực hiện Nghị quyết được áp dụng trong phạm vi hẹp, trong các hoạt động phòng, chống dịch Covid-19. Trong đó, bao gồm một số biện pháp nhằm kiểm soát dịch bệnh; các vấn đề liên quan đến mua và sản xuất vaccine; an sinh xã hội; tài chính, ngân sách và mua bán trang thiết bị, vật tư y tế. Nghị quyết cũng áp dụng trong một thời gian ngắn nhất định, dự kiến là chỉ đến ngày 31.12.2022 và có cơ chế giám sát trực tiếp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các đại biểu Quốc.
Bộ Tài chính trình Chính phủ thực hiện chủ trương giảm 10% chi thường xuyên
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, kết quả phát triển kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm khá tốt. Tăng trưởng kinh tế đạt 5,64%. Chỉ số CPI là 1,47% và thu ngân sách đạt năm 58,2%, tăng 16,3% so với cùng kỳ, đặc biệt là sản xuất kinh doanh tăng 51%, trong đó doanh nghiệp nhà nước đạt 52%, tăng 17,8% và doanh nghiệp FDI nước ngoài tăng 19,9%, đạt 57%...
Tuy nhiên, chúng ta vẫn đứng trước một vấn đề đó là đại dịch. Thời gian vừa qua, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã chủ động, quyết liệt lãnh đạo chống dịch và phát triển kinh tế - xã hội, Chủ tịch Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã rất quan tâm chỉ đạo với nhiều giải pháp linh hoạt như Chính phủ ban hành quy định về việc giảm và hoàn thuế được 147.300 tỷ đồng. Ban hành 17 quy định, 50 Thông tư, 52 Nghị định. Một số nghị định mở đường cho việc phát triển nguồn lực như Nghị định 67, Nghị định 147, Nghị định 60 Quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập, Nghị định số 44 hướng dẫn thực hiện về chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản chi ủng hộ, tài trợ của doanh nghiệp, tổ chức cho các hoạt động phòng, chống dịch Covid-19...
Hiện Bộ Tài chính được Chính phủ giao nghiên cứu một gói hỗ trợ mới về thuế và phí. Chúng tôi sẽ báo cáo với Chủ tịch Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ để quyết định gói này với trị giá khoảng 24 nghìn tỷ đồng.
Thời gian tới, để thực hiện việc chống dịch và phát triển kinh tế- xã hội, Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ thực hiện chủ trương giảm 10% chi thường xuyên, giảm 50% chi hội họp công, công tác phí nước ngoài... Đồng thời nâng cao hiệu quả về đầu tư công, kể cả các dự án ODA, cắt giảm những dự án không hiệu quả, quản lý tốt thị trường chứng khoán, bảo hiểm, thị trường tiền tệ, kết hợp điều hành chính sách tài khóa và tiền tệ một cách hợp lý.
Về chủ trương cổ phần hóa, đã duyệt cho 3 doanh nghiệp và thoái vốn được 9 doanh nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay việc thực hiện chủ trương cổ phần hóa chủ yếu tập trung ở những doanh nghiệp, đơn vị hoạt động không hiệu quả; còn những đơn vị hoạt động hiệu quả, là “con gà đẻ trứng vàng” thì vẫn tiếp tục phát triển. Vì vậy, Bộ đã tham mưu cho Chính phủ để một phần lợi nhuận giữ lại cho 4 ngân hàng Vietcombank, Viettinbank, BIDV và Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam được tăng vốn điều lệ để tăng sức mạnh của doanh nghiệp nhà nước. Ngoài ra, sắp tới chúng tôi sẽ cùng các bộ ngành xây dựng phương án tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn về vấn đề định giá, đất đai...
Về mua sắm vật tư y tế, thiết bị phòng, chống dịch, vấn đề này đã được giải quyết tại các nghị quyết của Chính phủ. Bộ Y tế chịu trách nhiệm trong vấn đề định giá và mua bán theo đúng nghị định của Thủ tướng Chính phủ. Hiện Bộ Tài chính cũng đã ban hành các thông tư hướng dẫn để các địa phương cũng như Bộ Y tế thực hiện việc mua sắm trang thiết bị, vật tư một cách kịp thời để phòng, chống dịch hiệu quả.
Quốc hội đồng hành cùng Chính phủ trong công tác phòng chống Covid-19 và thực hiện "mục tiêu kép"
Phát biểu kết luận Phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh, không khí thảo luận sôi nổi, thẳng thắn và trách nhiệm, các ý kiến phong phú, toàn diện, sâu sắc thể hiện tâm huyết của các đại biểu đối với các vấn đề mà đông đảo cử tri quan tâm. Đa số ý kiến ĐBQH đều thống nhất với nhiều nội dung trong báo cáo của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội.
Theo đó, các ý kiến của các vị ĐBQH cơ bản đồng tình và đánh giá cao báo cáo của Chính phủ, báo cáo thẩm tra của các Ủy ban của Quốc hội, báo cáo của Chính phủ xây dựng công phu, toàn diện, thẳng thắn nhìn nhận các hạn chế nguyên nhân và nghiêm túc đánh giá các khó khăn, thách thức. Ủy ban của Quốc hội cũng có nhiều ý kiến phản biện sâu sắc, trúng vấn đề.
Về kết quả 6 tháng đầu năm và giải pháp thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội, ngân sách nhà nước 6 tháng cuối năm 2021, các ý kiến cơ bản thống nhất với đánh giá của Chính phủ và cho rằng diễn biến bùng phát dịch lần thứ tư trong năm 2021 là phức tạp và nghiêm trọng, ảnh hưởng nặng nề đến đời sống, sức khỏe, tính mạng của người dân; nhiều nơi, nhiều lĩnh vực kinh doanh đình trệ, nhiều doanh nghiệp dừng hoạt động, thậm chí phá sản.
Các đại biểu đánh giá cao sự lãnh đạo của Đảng, sự chủ động kịp thời của Quốc hội, sự chỉ đạo quyết liệt, khẩn trương của Chính phủ, sự đoàn kết, đồng lòng của cả hệ thống chính trị các cấp, các ngành, các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước trong việc phòng chống dịch và phát triển kinh tế.
Kinh tế gặp khó khăn, GDP 6 tháng đầu năm thấp hơn mục tiêu nhưng đạt 5,64% là mức tăng trưởng tích cực. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát lạm phát được kiểm soát. Nhiều đại biểu đề nghị những tháng còn lại của năm 2021 việc phòng chống dịch Covid-19 là nhiệm vụ trọng tâm ưu tiên hàng đầu. Chính phủ cần thực hiện tốt các giải pháp đề ra khẩn trương, quyết liệt thực hiện hiệu quả chiến lược vaccine để kiểm soát dịch bệnh, cũng như tăng cường đàm phán để nhập khẩu chuyển giao công nghệ vaccine, đẩy mạnh nghiên cứu để sản xuất trong nước. Quyết liệt và có giải pháp phù hợp với tình hình ở từng địa phương, từng địa bàn để ngăn chặn đẩy lùi dịch bệnh, thực hiện kịp thời hiệu quả các gói hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp.
Nhiều ý kiến đề nghị cần giải quyết nợ xấu và kiểm soát việc tăng mới nợ xấu, kiểm tra, kiểm soát ngăn chặn các hành vi gian lận thương mại, đầu cơ “găm hàng”, thao túng thị trường, đặc biệt quan tâm giải quyết việc làm, đảm bảo an sinh xã hội cho nhân dân, đảm bảo an ninh lương thực thực phẩm và thúc đẩy tiêu thụ xuất khẩu nông sản, nhất ở các vùng có dịch.
Về đề xuất về một số biện pháp phòng chống dịch Covid-19, qua ý kiến các vị ĐBQH thảo luận tại hội trường cho thấy Quốc hội và cá nhân mỗi ĐBQH luôn sẵn sàng đồng hành cùng với cả hệ thống chính trị từ Trung ương tới địa phương với Chính phủ trong công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19.
Các đại biểu cơ bản tán thành với nội dung và đề xuất một số biện pháp phòng, chống dịch bệnh Covid-19 để đưa vào nghị quyết kỳ họp của Quốc hội, tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho công tác phòng, chống dịch bệnh trong thời gian tới.
Về kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội trong giai đoạn 2021-2025, các ý kiến cơ bản đồng tình với đánh giá của Chính phủ về phát triển kinh tế-xã hội giai đoạn 2016-2020. Về tổng thể, giai đoạn 2016-2020 đã đạt được những thành tựu rất quan trọng, khá toàn diện, tạo nhiều dấu ấn nổi bật trên nhiều mặt. Kinh tế vĩ mô ổn định, các cân đối lớn của nền kinh tế được đảm bảo, lạm phát được kiểm soát, các lĩnh vực lao động, việc làm đạt một số kết quả nhất định, kinh tế-xã hội cơ bản ổn định trong điều kiện thế giới và trong nước gặp nhiều khó khăn, thách thức. Thành tựu này khẳng định vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, củng cố lòng tin của nhân dân và sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý điều hành của Nhà nước.
Các ĐBQH đề nghị Chính phủ lưu ý năng suất lao động tăng vượt kế hoạch nhưng còn thấp, số lượng, chất lượng việc làm chưa bền vững, phát triển cơ sở hạ tầng có phần chững lại, đầu tư kết cấu hạ tầng theo phương thức đối tác công-tư còn hạn chế… Ngành công nghiệp và kim ngạch xuất nhập khẩu còn phụ thuộc nhiều doanh nghiệp FDI. Giảm nghèo cần quan tâm hơn đến tính bền vững. Các bất cập này có cả nguyên nhân khách quan và chủ quan, nhưng nguyên nhân chủ quan là chủ yếu, như một số cơ chế, chính sách công tác phối hợp có lúc, có nơi chưa chặt chẽ. Hiệu quả, năng lực, trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, người đứng đầu chưa rõ, tổ chức thực hiện vẫn là khâu yếu, chậm được khắc phục.
Các ĐBQH cơ bản thống nhất với bối cảnh nhiệm vụ, giải pháp như báo cáo của Chính phủ, thống nhất với 23 chỉ tiêu kinh tế-xã hội giai 2021-2025 Chính phủ đề xuất và cho rằng, trong điều kiện dịch bệnh hiện nay nhiều chỉ tiêu đòi hỏi sự nỗ lực phấn đấu cao nên cần bám sát và triển khai một cách toàn diện các chủ trương, nghị quyết của Đảng, kiên trì thực hiện mục tiêu kép phù hợp với tình hình thực tiễn, trong đó nhấn mạnh kiểm soát dịch bệnh là mục tiêu hàng đầu trong giai đoạn hiện nay, đẩy mạnh đẩy nhanh thực hiện chiến lược vaccine để khống chế dịch bệnh...
Bên cạnh đó, tiếp tục hoàn thiện thể chế để phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, phát triển các thành phần kinh tế đúng chủ trương của Đảng, bảo đảm vai trò quan trọng của tư nhân, vai trò chủ đạo của kinh tế nhà nước, xây dựng nền kinh tế tự chủ trên cơ sở làm chủ công nghệ, đa dạng hóa thị trường, nâng cao khả năng thích ứng của nền kinh tế, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực gắn với đổi mới sáng tạo, ứng dụng và phát triển khoa học kỹ thuật, nâng cao chất lượng, hiệu quả của thị trường lao động.
Chú trọng nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, chất lượng nguồn nhân lực trình độ cao, tổ chức học và thi hợp với tình hình dịch bệnh, rà soát, khắc phục bất cập của cơ chế tự chủ trong giáo dục, y tế, chính sách xã hội hóa trong lĩnh vực y tế. Cần triển khai hiệu quả, đồng bộ, tránh trùng lắp các chương trình mục tiêu quốc gia, các chính sách an sinh xã hội. Tăng cường năng lực đối phó với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai, lũ lụt, sạt lở, xâm ngập mặn. Tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường, bảo đảm an ninh nguồn nước, an toàn hồ đập. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, sắp xếp tổ chức, bộ máy, tăng cường công tác phối hợp dọc và ngang; cải cách hành chính phục vụ nhân dân.
Hoàn thiện phê duyệt quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia thời kỳ 2021-2030, phát triển liên kết vùng, liên vùng, liên kết giữa các khu vực kinh tế trong nước và khu vực kinh tế nước ngoài. Tiếp tục đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Kiên trì, kiên quyết bảo vệ các lợi ích chính đáng của Việt Nam đẩy mạnh thực hiện chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển gắn với bảo vệ chủ quyền biển đảo…
Các đại biểu cũng đề nghị cần kiểm soát tốt thị trường chứng khoán, thị trường bất động sản, không để tăng nóng, tạo nguy cơ gây bong bóng; kiểm soát tốt các vấn đề về kinh tế, thương mại, tiền tệ trong điều kiện hội nhập, đặc biệt là thị trường lớn như Mỹ, EU. Tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, các điểm nghẽn của nền kinh tế như công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, định mức, đơn giá đầu tư xây dựng, triển khai các dự án PPP, đấu thầu mua sắm công, nhất là mua vaccine, vật tư, trang thiết bị y tế phục vụ phòng, chống dịch bệnh Covid-19. Giám sát, kiểm soát dòng vốn có xu hướng dịch chuyển sang các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, bảo đảm an toàn, an ninh mạng, ngăn chặn các thông tin xấu, độc.
