Tham dự có các Ủy viên Trung ương Đảng: Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng - Phó trưởng đoàn thường trực Đoàn giám sát; Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh - Phó trưởng Đoàn giám sát; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn; đại diện lãnh đạo các Bộ Nội vụ, Tài chính, Tài nguyên và Môi trường.
Phát biểu khai mạc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, tại Phiên họp tháng 9 này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến vào dự thảo Báo cáo kết quả giám sát Việc thực hiện các nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2019 - 2021. Do đó, mục đích của của làm việc của Đoàn giám sát với Chính phủ nhằm cho ý kiến, thống nhất các nội dung của dự thảo Báo cáo kết quả giám sát và dự thảo Nghị quyết.
Trình bày dự thảo Báo cáo kết quả giám sát, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2019 -2021 đã thành công tốt đẹp và thu được nhiều kết quả khả quan, tích cực, bảo đảm hoàn thành các mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra tại Nghị quyết số 18-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII, Nghị quyết số 37-NQ/TW của Bộ Chính trị. Kết quả sắp xếp nhằm tinh gọn tổ chức bộ máy của các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị, tinh giản biên chế, giảm chi ngân sách nhà nước, sàng lọc đội ngũ, nâng cao chất lượng và trách nhiệm công vụ của cán bộ, công chức, viên chức theo đúng mục đích, yêu cầu của Đảng đã đề ra. Hơn thế, chuyên đề giám sát còn góp phần mở rộng không gian phát triển, tập trung nguồn lực, phát huy tiềm năng, lợi thế sẵn có của các địa phương để phát triển bền vững. Sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, các cơ quan, tổ chức, đơn vị trong hệ thống chính trị ở những địa phương thực hiện sắp xếp vẫn bảo đảm thực hiện đầy đủ, có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ được giao, quốc phòng, an ninh được giữ vững, trật tự, an toàn xã hội được bảo đảm, đời sống Nhân dân ổn định, không phát sinh khiếu nại, tố cáo do việc sắp xếp đơn vị hành chính.
Bên cạnh những kết quả tích cực đã đạt được, việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2019 - 2021 cũng còn gặp một số khó khăn, vướng mắc trong công tác bố trí, sắp xếp, giải quyết chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức và người hoạt động không chuyên trách dôi dư do sắp xếp đơn vị hành chính. Vẫn còn nhiều trụ sở làm việc của cơ quan, tổ chức ở các đơn vị hành chính thực hiện sắp xếp chưa được bố trí, sử dụng hiệu quả; việc tổ chức thanh lý, bán đấu giá các trụ sở, tài sản cộng dôi dư sau sắp xếp còn gặp nhiều khó khăn. Công tác hướng dẫn thực hiện chế độ, chính sách đặc thù đối với đơn vị hành chính mới được thành chưa kịp thời, đồng bộ, chưa có sự kết nối đầy đủ với chính sách, pháp khác có liên quan. Chất lượng đô thị ở một số đơn vị hành chính đô thị được hình thành cơ sở sáp nhập với đơn vị hành chính nông thôn chưa được bảo đảm. Sau khi sắp xếp, nhu cầu đầu tư xây dựng cơ sở tầng rất cao trong khi nguồn ngân sách nhà nước còn hạn hẹp, việc xã hội hóa, huy động nguồn trong xã hội còn hạn chế.
Trên cơ sở đánh giá những kết quả tích cực, bất cập, hạn chế, khó khăn, vướng mắc, dự thảo Báo cáo đã chỉ ra nguyên nhân chủ quan, khách quan của những hạn chế, bất cập, trách nhiệm của các quan chức, cá nhân và rút ra 6 bài học kinh nghiệm phục vụ cho việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2022 - 2030…
Các đại biểu cơ bản nhất trí cao với dự thảo báo cáo và dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Một số ý kiến đánh giá cao dự thảo báo cáo đã đánh giá đầy đủ, toàn diện, bảo đảm tính chặt chẽ, khoa học; thể hiện sự đồng thuận, nhất trí của Đoàn giám sát với các địa phương, các thành viên Chính phủ.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn cho rằng, dự thảo báo cáo đã chỉ ra những kết quả đạt được, tồn tại, hạn chế và kiến nghị 3 nhóm giải pháp tiếp tục thực hiện chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã. Về nguyên tắc sắp xếp đơn vị hành chính trong giai đoạn tới, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ đề nghị, trong dự thảo báo cáo cần tính toán đến nguyên tắc sắp xếp đơn vị hành chính theo tính đặc thù, vùng miền.
Kết luận cuộc làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đề nghị, Chính phủ và các bộ, ngành sớm hoàn thiện và gửi văn bản chính thức góp ý vào các nội dung dự thảo báo cáo kết quả giám sát gửi Đoàn giám sát; tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Đoàn giám sát nhằm hoàn thiện dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc tiếp tục triển khai thực hiện chủ trương sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2022 - 2030, bảo đảm Nghị quyết sau khi được ban hành có tính khả thi, dễ tổ chức thực hiện. Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, dự thảo Nghị quyết phải "rõ, đúng và làm được”.
