Nhiều bất cập trên tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai

Nhiều bất cập

Cao tốc Nội Bài - Lào Cai được Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt tại các Quyết định số 2338/QĐ-BGTVT ngày 13.9.2007, số 3415/QĐ-BGTVT ngày 5.11.2007, số 1468/QĐ-BGTVT ngày 27.5.2009; giao cho Tổng Công ty Đầu tư Phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) là chủ đầu tư.

Sau thời gian thi công, ngày 12.9.2014, chủ đầu tư có Tờ trình số 3371/TTr-VEC về việc xin phê duyệt phương án quản lý khai thác tạm thời và nội dung quy định về tổ chức quản lý khai thác tạm thời đường tuyến đường này. Trong ngày 18.9.2014, Bộ Giao thông Vận tải ban hành nhiều quyết định: Số 3511/QĐ-BGTVT, Cho phép thông xe đưa vào khai thác tạm thời; Số 3523/QĐ-BGTVT, Phê duyệt phương án tổ chức quản lý, khai thác tạm thời; Số 3524/QĐ-BGTVT, Quy định về tổ chức quản lý, khai thác tạm thời đường cao tốc Nội Bài- Lào Cai (đoạn Km 0-080 – KM 244+570).

Theo phương án được Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt, tuyến đường theo tiêu chuẩn đường cao tốc TCVN 5729-1997, trong đó vận tốc tối thiểu đoạn Hà Nội -Yên Bái có 4 làn xe là 100km/h, đoạn Yên Bái- Lào Cai với 2 làn xe tối thiểu là 80km/h. Bên cạnh đó, trên tuyến còn thiết kế làn đỗ xe khẩn cấp, lề đường, các điểm vượt xe…

Tuy nhiên, sau gần 10 năm đưa vào khai thác, quản lý và vận hành vẫn chỉ dựa trên các quyết định tạm thời như trên, mà chưa được thay thế chính thức và tính pháp lý cao. Các xe lưu thông trên tuyến phần lớn vẫn chưa đạt được tốc độ tối thiểu do Bộ Giao thông Vận tải đã quy định từ năm 2014.

Thực tế theo các biển báo chỉ dẫn đã mờ, phần lớn chiếm phần lớn chiều dài toàn tuyến chỉ cho phép xe chạy tối đa 80km/h và tối thiểu 60km/h. Quy định là vậy, nhưng lại rất khó để các tài xế đạt được tốc độ đó, có những thời điểm hàng dài xe nối đuôi nhau chỉ với tốc độ 20-30-40km/h trên đường gọi là cao tốc.

Kết thúc hành trình làm tài xế xe con chở gia đình đi du lịch Sa Pa trở về Hà Nội, anh Trịnh Minh Hoàng bức xúc cho rằng, phải đặt tên lại tuyến đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai thành đường thấp tốc, bởi nó không ngang tầm với cái tên và tiêu chuẩn đã quy định, không xứng đáng với mức phí  dịch vụ đã thu.

Ở góc độ khác, chị Thùy Linh (Hải Phòng) lại bức xúc và lo sợ, bởi làn dừng xe khẩn cấp trên tuyến này không ở phía bên phải như tuyến Hà Nội-Hải Phòng, hay tuyến Pháp Vân- Cầu Giẽ mà chị đã từng đi, có thể dễ dàng xi nhan xin rẽ vào; mà lại đặt ở giữa đường được ngăn cách chỉ bởi các vạch vàng gồ lên, là rất nguy hiểm cho các phương tiện, nhất là vào thời điểm trời tối nên tầm quan sát bị hạn chế, tiềm ẩn tai nạn rất cao. Hơn nữa, khi chị về trời tối, việc các xe đi ngược chiều bật đèn quá sáng, gây chói mắt, rất khó điều khiển.

Gần với quan điểm của chị Linh, anh Quang Vũ (Hà Nội) lại cho rằng, nhiều chục km tuyến cao tốc Hà Nội-Lào Cai chỉ có 2 làn xe, lại không có dải phân cách cứng, số lượng trạm dừng nghỉ rất ít, nên nhiều xe đã cố tình vi phạm dừng đỗ ven đường là rất nguy hiểm. Hơn nữa, anh chứng kiến nhiều xe cố tình vi phạm bằng cách vượt sang làn ngược chiều, khiến anh nhiều pha cố tránh đến “thót tim”; trong khi tiền phí dịch vụ chủ đầu tư thu đều đều không hề rẻ.

Khó xử lý

Đem những phản ánh và bức xúc về nhiều tồn tại, bất cập, nguy hiểm luôn rình rập từ các chủ phương tiện sau chuyến tham gia giao thông trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai, Giám đốc Trung tâm điều hành đường cao tốc Nội Bài- Lào Cai Ngô Văn Lợi cho rằng việc một số phương tiện vận hành không đạt vận tốc tối thiểu trên đường cao tốc là vi phạm luật và do lỗi các tài xế. Còn câu hỏi với mức thu phí trên tuyến cao tốc này có đúng với quy định tiêu chí đường cao tốc của Việt Nam đã ban hành trong suốt thời gian qua thì câu trả lời vẫn còn bỏ ngỏ. 

Để tìm hiểu quan điểm của cơ quan chức năng, Đội trưởng Đội 1-C08, Phòng Hướng dẫn tuần tra kiểm soát giao thông đường bộ (Cục Cảnh sát giao thông) Thượng tá Nguyễn Mạnh Thắng cho biết: Là đơn vị phụ trách tuyến cao tốc Nội Bài- Lào Cai, những năm qua, nhiều tồn tại đơn vị đã kiến nghị rất nhiều lần, nhưng chưa được xử lý.

Nhà đầu tư thu phí từ lâu mà không nâng cấp, mở rộng; cao tốc nhưng lại không có dải phân cách giữa nên rất nguy hiểm, nhất là khi trời mưa đường trơn xảy ra “đấu đầu liên tục”; các biển báo đã lâu nên rất mờ; việc vạch vàng những nơi bố trí làn đỗ xe khẩn cấp có gờ cao hơn với mặt đường 3-4cm, gây nguy hiểm cho phương tiện…, Còn câu hỏi việc các xe đi dưới tốc độ tối thiểu trên đường cao tốc là vi phạm quy định, nhưng lực lượng chức năng vẫn ít áp dụng xử lý tình trạng này.

Không thể phủ nhận sau khi tuyến đường cao tốc Nội Bài-Lào Cai đi vào khai thác, dù còn nhiều bất cập, xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông đáng tiếc, nhưng đã là tuyết huyết mạch thúc đẩy kinh tế xã hội các tỉnh miền núi phía Bắc, đặc biệt là các tỉnh Lào Cai và Lai Châu, Yên Bái. Để tuyến đường này ngày cáng phát huy hiệu quả, tiêu chuẩn đường cao tốc được đáp ứng đầy đủ, mong rằng Bộ Giao thông vận tải sớm có giải pháp quyết liệt, thiết thực, khắc phục những bất cập như trên.