“Đi đêm” với công ty kiểm toán để “phù phép” các số liệu tài chính

Trong số này có ông Đỗ Anh Dũng, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn Tân Hoàng Minh; Đỗ Hoàng Việt (con trai ông Đỗ Anh Dũng), Phó tổng giám đốc Tập đoàn Tân Hoàng Minh; Nguyễn Mạnh Hùng (cựu chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Đầu tư bất động sản Ngôi Sao Việt); Trần Hồng Sơn (chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư và Dịch vụ khách sạn Soleil); Nguyễn Khoa Đức (chủ tịch HĐQT kiêm tổng giám đốc Công ty CP Cung điện Mùa Đông); Lê Văn Thịnh (phó tổng giám đốc Tân Hoàng Minh) và Phùng Thế Tính (cựu giám đốc tài chính kế toán của Tân Hoàng Minh)…

Cáo trạng xác định, do gặp khó khăn tài chính, để có tiền duy trì bộ máy làm việc và thanh toán nợ phải trả của Tân Hoàng Minh, từ tháng 6.2021 – 3.2022, Đỗ Anh Dũng đã thống nhất thông qua con trai Đỗ Hoàng Việt chỉ đạo, ủy quyền cho các bị can cấp dưới, sử dụng pháp nhân 3 Công ty: Ngôi Sao Việt; Soleil và Cung điện Mùa Đông, phát hành 9 gói trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, huy động tiền cho Tập đoàn.

Tuy nhiên, hoạt động kinh doanh của cả 3 công ty Ngôi Sao Việt, Soleil và Cung Điện Mùa Đông đều không đủ điều kiện phát hành trái phiếu. Qua trao đổi với ông Đỗ Anh Dũng, ông Đỗ Hoàng Việt chỉ đạo nhân viên chỉnh sửa báo cáo tài chính của 3 công ty theo hướng không đúng thực tế, làm sao để lọt qua "vòng gửi xe".

Tiếp đó, nhân viên Tập đoàn Tân Hoàng Minh “đi đêm” với các công ty kiểm toán để hợp thức hóa các báo cáo tài chính lập khống nêu trên. Các đơn vị kiểm toán giúp sức cho Tân Hoàng Minh là Công ty TNHH Dịch vụ tư vấn tài chính kế toán và kiểm toán Nam Việt (gọi tắt là Công ty Kiểm toán Nam Việt) - Chi nhánh phía bắc và Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán Hà Nội.

Tại Công ty Kiểm toán Nam Việt - Chi nhánh phía bắc, công ty này ký hợp đồng kiểm toán báo cáo tài chính riêng và báo cáo tài chính hợp nhất năm 2020 của Công ty Ngôi Sao Việt và Công ty Soleil.

Do có thỏa thuận từ trước, công ty kiểm toán đã thực hiện không đúng các quy định của chuẩn mực kiểm toán Việt Nam. Nhiều khoản mục chính chưa thực hiện kiểm tra hoặc thiếu bằng chứng kiểm toán nhưng công ty vẫn phát hành báo cáo kiểm toán độc lập với ý kiến chấp nhận toàn phần báo cáo tài chính của Công ty Soleil và Công ty Ngôi Sao Việt.

Kết quả xác minh từ Bộ Tài chính cho thấy, kiểm toán viên Công ty Kiểm toán Nam Việt vi phạm nghiêm trọng chuẩn mực kiểm toán Việt Nam trong việc cung cấp dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính năm 2020 cho 2 công ty thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh.

Sai phạm tương tự xảy ra tại Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán Hà Nội. Công ty này ký hợp đồng kiểm toán báo cáo tài chính năm 2020 và năm 2021 của Công ty Cung Điện Mùa Đông.

Quá trình thực hiện, nhân viên công ty kiểm toán ký giả chữ ký của lãnh đạo và kiểm toán viên để phát hành báo cáo kiểm toán độc lập cho Công ty Cung Điện Mùa Đông. Các báo cáo kiểm toán đều được hợp thức hóa để giúp Tập đoàn Tân Hoàng Minh tạo lập điều kiện gian dối trong phát hành trái phiếu.

Nhờ sự tiếp tay từ 2 công ty kiểm toán, nhóm công ty Ngôi Sao Việt, Soleil và Cung Điện Mùa Đông đạt điều kiện "có báo cáo tài chính năm trước liền kề của năm phát hành được kiểm toán bởi tổ chức kiểm toán đủ điều kiện", từ đó phát hành hồ sơ chào bán trái phiếu.

Bằng cách thức trên, Tân Hoàng Minh huy động được gần 14.000 tỷ đồng của người mua trái phiếu. Con số này chênh lệch với 10.030 tỷ đồng ban đầu với lý do là Tân Hoàng Minh chia nhỏ kỳ hạn so với kỳ hạn gốc rồi mua đi bán lại nhiều lần.

Sau khi nhận tiền, Tân Hoàng Minh dùng hơn 5.000 tỷ đồng của người mua trái phiếu sau để trả cho người mua trái phiếu đến hạn trước. Số tiền còn lại hơn 8.643 tỷ đồng của 6.630 khách hàng đã bị Tân Hoàng Minh chiếm đoạt.

Về hành vi phạm tội, Viện kiểm sát cho rằng, ông Đỗ Anh Dũng, đã chỉ đạo con trai Đỗ Hoàng Việt, Phó Tổng Giám đốc phụ trách tài chính tìm nguồn vốn để duy trì hoạt động kinh doanh thông qua việc phát hành trái phiếu riêng lẻ.

Ông Dũng đồng thời ủy quyền cho cấp dưới và hàng chục cá nhân ký hợp đồng, thủ tục bán trái phiếu, huy động tiền của người mua trái phiếu. Hàng ngày số liệu thu - chi từ việc phát hành trái phiếu đều được báo cáo cho Dũng qua Trung tâm Tài chính kế toán và Văn phòng Chủ tịch, Tổng Giám đốc để biết…

Trong khi đó, bị can Đỗ Hoàng Việt, bị quy kết là người đề xuất chủ trương phát hành trái phiếu để huy động tiền cho Tân Hoàng Minh; thực hiện sự chỉ đạo của cha và trực tiếp điều hành, chỉ đạo Trung tâm Tài chính - Kế toán lập “khống” hồ sơ phát hành trái phiếu. Do đó, Việt và nhóm đồng phạm giữ vai trò giúp sức cho Đỗ Anh Dũng chiếm đoạt tiền.

Loạt công ty chứng khoán, ngân hàng liên quan

Ngoài nhóm bị can đã bị truy tố, Viện kiểm sát cho hay, một số cá nhân tại Tân Hoàng Minh có hành vi ký, tham gia một số thủ tục để phát hành các gói trái phiếu. Do nhóm này thực hiện theo chỉ đạo, quá trình điều tra thành khẩn khai báo nên cơ quan tố tụng không xử lý hình sự mà kiến nghị xử lý hành chính.

Đối với các cá nhân liên quan tại 5 công ty chứng khoán, gồm (Công ty CP Chứng khoán An Bình; Công ty CP Chứng khoán Bảo Việt; Công ty CP Chứng khoán Everest; Công ty CP Chứng khoán Agribank và Công ty CP Chứng khoán KIS Việt Nam), cơ quan truy tố có quan điểm, các đối tượng đã thực hiện đúng quy định trong việc tư vấn phát hành trái phiếu cho Ngôi Sao Việt; Soleil; Cung Điện Mùa Đông.

Tuy nhiên, trong hồ sơ phát hành có thiếu sót, như: Không đảm bảo các thông tin trong hồ sơ chào bán, phát hành trái phiếu; chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm rà soát về hồ sơ chào bán trái phiếu; phương án phát hành chưa đầy đủ thông tin... Các thiếu sót này là sai về mặt hành chính, không vi phạm vào các quy định về điều kiện chào bán trái phiếu.

Theo Viện kiểm sát, liên quan đến vi phạm tại Tân Hoàng Minh, còn một số nhân viên của công ty thẩm định giá Ecomax; Định giá VAA; Thẩm định giá Thành Đô và Công ty CPA Hà Nội. Do kết quả điều tra chưa có căn cứ xác định các đối tượng thuộc những công ty này có sự bàn bạc, thông đồng từ trước về giá trị từng tài sản nên cơ quan điều tra chỉ kiến nghị xử lý hành chính.

Ngoài ra, một số cá nhân tại ngân hàng VietinBank Chi nhánh Tây Thăng Long; SHB Trung tâm Kinh doanh và VietcomBank Chi nhánh Thanh Xuân đã tham gia ký hợp đồng cung cấp dịch vụ quản lý tài sản bảo đảm và tài khoản trái phiếu với 3 Công ty phát hành theo quy định của Luật các tổ chức tín dụng và Giấy phép hoạt động của 3 ngân hàng. Vì chưa xác định rõ dấu hiệu thỏa thuận với các tổ chức phát hành để phát hành trái phiếu, không chiếm đoạt tiền của nhà đầu tư, nên cơ quan truy tố không đề cập xử lý.