Các biểu hiện thường gặp ở trẻ bại não
TS.BS Lại Thanh Hiền- Trưởng khoa Nội Nhi- Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương cho biết: Bại não là những tình trạng bệnh lý do tổn thương não lan tỏa không tiến triển của các yếu tố nguy cơ xảy ra ở giai đoạn trước sinh, trong khi sinh và sau sinh đến 5 tuổi.
Bác sĩ Hiền chia sẻ về một số biểu hiện thường gặp ở trẻ bại não như:
Rối loạn vận động: Không cử động được tay chân hay cử động không nhịp nhàng, tay chân co cứng, các vận động thô không làm được như không lật, trườn, bò, không ngồi được hay không đứng, đi được, không cầm nắm bằng tay được.
Rối loạn nuốt: Khó bú, bú sặc, chảy nước dãi, không ngậm hay mở miệng được.
Rối loạn ngôn ngữ: Khó khăn khi nói, khó chọn từ, phát âm không chuẩn, nói lắp hoặc mất hẳn ngôn ngữ.
Rối loạn trí tuệ: Giảm khả năng nhận biết, chậm tiếp thu, học khó.
Rối loạn thị giác: Trẻ có thể có các tật khúc xạ, lác, loạn thị giác một bên hay hai bên, có một số ít giảm hoặc mất thị lực.
Rối loạn thính giác: Khả năng nghe kém, đặc biệt điếc tần số cao hay gặp ở các trẻ bại não do vàng da nhân hoặc điếc hoàn toàn.
Bác sĩ Hiền cho biết thêm về các thể của bại não gồm:
Bại não thể co cứng: Chiếm 70-80 % trẻ bị bại não, có thể liệt cứng một chi, nửa người, hai chân hay tứ chi. Có thể liệt các cơ cổ, cơ hầu họng gây khó nuốt, khó nói.
Bại não thể múa vờn: Do loạn trương lực cơ (trương lực cơ lúc tăng lúc giảm), biểu hiện bằng các cử động không kiểm soát được, trẻ khó ngồi, dáng đi lảo đảo, khó nuốt, khó nói.
Bại não thể thất điều: Chỉ chiếm khoảng 10% trẻ bại não, trẻ mất điều hòa, phối hợp cử động nên ảnh hưởng đến khả năng đi lại, thăng bằng kém, dễ ngã, khó khăn với các cử động đòi hỏi chính xác như cầm nắm, viết…
Bại não thể nhẽo: trẻ yếu mềm toàn thân do giảm trương lực cơ, không có khả năng giữa đầu cổ cân bằng, không ngồi đứng được, nằm sấp không ngẩng đầu được.
Phương pháp điều trị bệnh bại não
Theo bác sĩ Hiền, sự kết hợp giữa những bài thuốc y học cổ truyền để bổ ích các tạng phủ, khai khiếu, thông kinh lạc với các phương pháp không dùng thuốc như châm cứu, điện châm, thuỷ châm, nhĩ châm, cấy chỉ và các bài xoa bóp bấm huyệt, tác động cột sống… là phương pháp điều trị toàn diện để giúp trẻ phục hồi tối đa các chức năng còn khiếm khuyết.
Bên cạnh đó trẻ bại não cũng được kết hợp điều trị các phương pháp điều trị của y học hiện đại như vật lý trị liệu: điện xung, hồng ngoại… và tập phục hồi chức năng với đầy đủ dụng cụ, trang thiết bị sẽ giúp trẻ nhanh phục hồi, tự chăm sóc được bản thân trong các sinh hoạt hằng ngày.
Châm cứu điều trị trẻ bại não
Có tác dụng khai khiếu tỉnh thần, an thần, thông kinh hoạt lạc, bổ khí huyết cân bằng âm dương. Đồng thời, giúp tăng cường tuần hoàn và dinh dưỡng tại chỗ, tăng sức cơ vùng liệt, hỗ trợ làm mềm cơ co cứng, giảm đau, phục hồi cải thiện vận động, chức năng nói và nhận thức của trẻ.
Thủy châm
Thủy châm các thuốc vitamin nhóm B, thuốc tăng dẫn truyền thần kinh, tăng tuần hoàn não giúp phục hồi thần kinh trung ương, nuôi dưỡng thần kinh ngoại vi, tham gia vào quá trình chuyển hóa glucose sinh năng lượng trong cơ thể, sinh hồng cầu, tăng cường miễn dịch điều hòa cơ thể, giúp chữa khỏi bệnh và phục hồi các tổn thương.
Cấy chỉ
Cấy chỉ có tác dụng hỗ trợ quá trình sinh hóa tại các vị trí được cấy chỉ, giúp tăng tuần hoàn, nuôi dưỡng các cơ tại khu vực cấy chỉ, duy trì trạng thái kích thích các phản xạ thần kinh liên tục có tác dụng mạnh trong các bệnh lý liệt do tai biến, bại não, di chứng viêm não…
Xoa bóp bấm huyệt
Cải thiện tuần hoàn, tăng cường lưu thông khí huyết, tăng cường tuần hoàn, dinh dưỡng da, giảm đau, giảm phù nề, làm mềm gân cơ để phục hồi vận động, ngôn ngữ trí tuệ, giác quan và hạn chế các thương tật thứ phát (co rút cơ, cứng khớp).
Tập vận động thụ động cho trẻ bại não
Giúp trẻ duy trì, cải thiện tầm vận động của trẻ, tránh các thương tật thứ phát, tăng khả năng hồi phục vận động cho trẻ.
Tập ngồi, tập đứng thăng bằng động và tĩnh giúp tăng khả năng giữ thăng bằng trong không gian, tăng khả năng nhận thức bản thể của trẻ; giúp trẻ có thể tự ngồi, đứng và di chuyển được một cách độc lập. Tập kỹ năng tập trung, kỹ năng bắt chước, chơi đùa, giao tiếp bằng cử chỉ, tranh ảnh.
Bại não một dạng đa tàn tật nặng nề, đứng vị trí hàng đầu trong mô hình bệnh tật ở trẻ em. Nếu phát hiện và can thiệp sớm để phục hồi chức năng cho trẻ bại não sẽ đem lại hiệu quả cao hơn, giảm tỉ lệ tàn tật ở trẻ em.