Mạng lưới y tế cơ sở được bao phủ rộng khắp
Y tế cơ sở bao gồm y tế thôn, bản, xã, phường, thị trấn, quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh/thành phố. Đây là tuyến y tế ban đầu, gần dân nhất, bảo đảm cho mọi người dân được chăm sóc sức khỏe cơ bản với chi phí thấp nhất và hiệu quả nhất. Mạng lưới y tế cơ sở ngày càng có vai trò quan trọng trong bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, thực hiện các nội dung của chăm sóc sức khỏe ban đầu, các chương trình mục tiêu về y tế, nhất là việc khám, chữa bệnh cho người dân khu vực nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, hải đảo - là những khu vực điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, tỷ lệ người nghèo cao, lại ở xa các bệnh viện tỉnh, bệnh viện trung ương.
Theo thống kê của Sở Y tế tỉnh Đồng Nai, hệ thống y tế cơ sở của tỉnh được bố trí rộng khắp trên 11 đơn vị hành chính cấp huyện, thành phố gồm: 11 trung tâm y tế và 170 trạm y tế xã, phường, thị trấn. Tất cả 170 xã, phường, thị trấn đều có trạm y tế, có giường cấp cứu và lưu bệnh, tổng cộng có 850 giường lưu. Trong 170 trạm y tế xã, phường, thị trấn hiện nay đã có 108 trạm y tế được xây dựng với quy mô 14 phòng và 62 trạm y tế có quy mô 9 phòng; có 130 trạm y tế xã, phường, thị trấn do UBND huyện, thành phố làm chủ đầu được xây dựng trước năm 2010.
Giai đoạn 2017 - 2022, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh đã thực hiện xây mới 47 trạm y tế. Tính đến tháng 12.2022 đã hoàn thành đưa vào sử dụng 33 trạm y tế và đang tiếp tục thực hiện xây mới 14 trạm y tế trong giai đoạn 2021 - 2025. Thống kê cho thấy, 82,35% số trạm y tế xã có đủ điều kiện khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế và thực hiện được tối thiểu 75% danh mục dịch vụ kỹ thuật của tuyến xã; duy trì 100% xã đạt tiêu chí quốc gia về y tế; 100% trạm y tế xã có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn được đầu tư cơ sở vật chất; 100% trạm y tế xã, phường, thị trấn có bác sĩ hoạt động và quản lý theo dõi hồ sơ sức khỏe đến từng người dân, phấn đấu đến năm 2025 sẽ có 95% người dân được theo dõi sức khỏe.
Trong cuộc chiến chống dịch Covid-19 vừa qua, hệ thống y tế cơ sở Đồng Nai quán triệt phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”, giám sát, điều tra dịch tễ người đi - đến từ vùng dịch, góp phần quan trọng trong phòng, chống đẩy lùi dịch bệnh.

Điểm nghẽn cần tháo gỡ
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc nâng cao chất lượng của hệ thống y tế cơ sở trên địa bàn tỉnh Đồng Nai cũng đang gặp vướng mắc trong triển khai thực hiện. Theo thống kê của Sở Y tế Đồng Nai, nhiều trạm y tế trong tỉnh đang thiếu bác sĩ theo chức danh và vị trí việc làm. Đến nay, mới chỉ có 146/170 trạm y tế có bác sĩ định biên, còn 24 trạm y tế chưa có. Một số trạm y tế chỉ có bác sĩ y học cổ truyền, bác sĩ y học dự phòng, không có bác sĩ đa khoa nên gặp khó khăn trong việc ký toa thuốc khám bệnh, chữa bệnh BHYT.
Bác sĩ Hồ Văn Hoài, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Vĩnh Cửu cho biết, những quy định hiện hành liên quan đến khám bệnh, chữa bệnh BHYT ở trạm y tế tuyến xã đang gây nhiều khó khăn cho hoạt động ở các trạm y tế. Bệnh nhân đến trạm y tế nhưng không được khám bệnh, chữa bệnh BHYT, phải chuyển lên tuyến trên, vừa tốn thời gian, công sức, tiền bạc, vừa không được khám bệnh, chữa bệnh kịp thời. Nguyên nhân là trạm y tế thiếu bác sĩ đa khoa, y sĩ tại trạm lại không được khám bệnh, chữa bệnh. Thực tế này kéo dài dẫn đến trạm y tế không có bệnh nhân để thực hành tay nghề, chuyên môn cũng dần bị “mòn dần”, kiến thức, kỹ năng cũng dần mai một. Dẫn đến tình trạng tâm lý các y sĩ chán nản rồi xin nghỉ việc. Vòng luẩn quẩn đã nhiều năm nay chưa có lời giải do việc tuyển dụng bác sĩ về huyện gặp rất nhiều khó khăn.
Bên cạnh việc trạm y tế thiếu bác sĩ đã tồn tại nhiều năm thì chất lượng khám bệnh, chữa bệnh ở tuyến cơ sở còn hạn chế, điều kiện làm việc và điều kiện phục vụ bệnh nhân ở một số bệnh viện và trung tâm y tế chưa đạt yêu cầu. Tình hình dịch bệnh và an toàn vệ sinh thực phẩm trên địa bàn còn diễn biến phức tạp, tỷ lệ mắc một số bệnh truyền nhiễm như sốt xuất huyết, tay chân miệng vẫn khá cao, công tác phòng, chống và kiểm soát các bệnh không lây nhiễm chưa đáp ứng yêu cầu, chưa theo kịp với những thay đổi về cơ cấu bệnh tật cũng là các hạn chế tại tuyến y tế cơ sở cần được tháo gỡ kịp thời.
Phát biểu tại hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Quyết định số 2348 ngày 5.12.2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án Xây dựng và phát triển mạng lưới y tế cơ sở trong tình hình mới, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Đồng Nai Hồ Thanh Sơn cho biết, tiếp tục quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, máy móc, trang thiết bị y tế cho các trạm y tế, trung tâm y tế bảo đảm hoạt động của các đơn vị. UBND tỉnh cũng đã đề xuất xây dựng Nghị quyết của HĐND tỉnh hỗ trợ thu nhập cho nhân viên y tế, tháo gỡ vướng mắc để hệ thống y tế cơ sở thực sự gần dân, sát dân, và thực hiện tốt nhất chức năng chăm sóc sức khỏe ban đầu phục vụ nhân dân.