Giao lại quyền chủ động mua sắm của nhà thuốc bệnh viện cho các cơ sở y tế

Quan tâm tới tình trạng các nhà thuốc bệnh viện vẫn còn khó khăn trong đấu thầu thuốc, ĐBQH Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn) nêu thực tế vẫn còn những thời điểm người dân khám bệnh xong nhưng không thể mua thuốc được tại nhà thuốc bệnh viện, làm ảnh hưởng đến việc điều trị. Đại biểu Nguyễn Thị Thủy đề nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết vướng mắc trong công tác đấu thầu thuốc của nhà thuốc bệnh viện này do đâu và bao giờ sẽ giải quyết được vướng mắc này?

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, trong thời gian qua, Quốc hội, Chính phủ đã có rất nhiều giải pháp về chính sách nhằm tháo gỡ vấn đề thiếu thuốc, đặc biệt là Luật Đấu thầu năm 2023 đã có rất nhiều chính sách để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hoạt động mua sắm, đấu thầu thuốc tại các cơ sở y tế.

Liên quan đến đấu thầu thuốc tại nhà thuốc bệnh viện, Bộ trưởng cho biết, nhà thuốc bệnh viện do bệnh viện quản lý và tổ chức mua lẻ để bán cho người dân khi có nhu cầu, không phải lấy tiền từ nguồn ngân sách, cũng không phải từ nguồn bảo hiểm y tế và trước đây hoàn toàn do bệnh viện quyết định việc mua sắm này.

"Thế nhưng, Luật Đấu thầu năm 2023 quy định, nhà thuốc bệnh viện cũng phải tổ chức đấu thầu và nhu cầu phát sinh của người bệnh thì rất đa dạng. Chính vì vậy, việc tổ chức đấu thầu của nhà thuốc bệnh viện gặp rất nhiều khó khăn và các cơ sở y tế cũng đã phản ánh những nội dung này".

Trong quá trình xây dựng dự án Luật Dược (sửa đổi), Bộ trưởng Đào Hồng Lan nêu rõ, Bộ Y tế đã tiếp thu ý kiến của các cơ sở y tế và hiện nay trong dự thảo Luật Dược (sửa đổi) dự kiến được Quốc hội thông qua tại kỳ họp này cũng đã giải quyết được vấn đề liên quan tới nhà thuốc bệnh viện.

"Theo đó, dự thảo Luật giao lại quyền chủ động trong vấn đề mua sắm của nhà thuốc bệnh viện cho các cơ sở y tế, bảo đảm công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình đối với hoạt động này, trên cơ sở đó, các cơ sở y tế sẽ cung cấp thêm nguồn thuốc phục vụ cho người dân", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Chú trọng hơn tới các giải pháp về tổ chức thực hiện

Trao đổi thêm với Bộ trưởng Bộ Y tế về tình trạng thiếu thuốc do vướng mắc trong hoạt động đấu thầu thuốc, ĐBQH Tô Văn Tám (Kon Tum) cho biết, các nỗ lực của Quốc hội, Chính phủ trong việc hoàn thiện cơ chế pháp lý thời gian qua cơ bản đã giải quyết được những điểm nghẽn trong hoạt động đấu thầu thuốc nhưng tình trạng thiếu thuốc vẫn còn. “Có phải ở đây là thiếu tinh thần trách nhiệm của một bộ phận những người có trách nhiệm trong việc thực hiện đấu thầu của các cơ sở y tế này không? Nếu có thì Bộ trưởng đã xử lý như thế nào?”, đại biểu Tô Văn Tám đặt câu hỏi.

Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, đấu thầu thuốc có ba cấp: cấp thứ nhất là mua sắm tập trung ở Bộ Y tế; cấp thứ hai là mua sắm tại tỉnh và giao cho các địa phương chỉ đạo triển khai thực hiện; cấp thứ ba là các cơ sở y tế.

Trước những vướng mắc vừa qua, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, Quốc hội, Chính phủ đã tháo gỡ rất nhiều. Luật Đấu thầu năm 2023 đã có hiệu lực từ ngày 1.1.2024 nhưng đây cũng là năm đầu tiên triển khai các quy định mới, vì vậy Bộ Y tế đã làm việc với các địa phương và thường xuyên có văn bản hướng dẫn, tổ chức hội nghị trực tuyến, triển khai các hoạt động hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu tại 63 tỉnh, thành phố.

Cũng theo Bộ trưởng, Bộ Y tế nắm bắt được có mấy nguyên nhân tại sao vẫn còn vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện.

Nguyên nhânthứ nhất, do các văn bản quy định mới nên vấn đề nghiên cứu, tìm hiểu cũng như bố trí nhân lực để triển khai thực hiện còn khó khăn. Có những nhân lực đọc các văn bản này còn rất nhiều bỡ ngỡ nên triển khai thực hiện cũng khó khăn. Để giải quyết vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Y tế nêu rõ, ngoài việc tập huấn cho tất cả các địa phương, Bộ Y tế đang xây dựng sổ tay cẩm nang hướng dẫn về việc đấu thầu thuốc, trong đó sẽ hướng dẫn rất cụ thể, từng bước để các địa phương có đủ năng lực triển khai thực hiện.

Nguyên nhân thứ hai, theo Bộ trưởng, vẫn còn những cán bộ chưa dám nghĩ, dám làm, còn e ngại xảy ra sai phạm. Riêng với nội dung này, Bộ Y tế đã có Chỉ thị gửi cho tất cả các cơ sở khám, chữa bệnh và trình Thủ tướng ban hành Chỉ thị số 24 quy định trách nhiệm của người đứng đầu cơ sở khám, chữa bệnh phải thực hiện đầy đủ các trách nhiệm liên quan tới việc bảo đảm đủ thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế.

Nội dung này cũng đã được quy định trong Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) và đây là trách nhiệm bắt buộc. Bộ Y tế sẽ tiếp tục hỗ trợ người đứng đầu các cơ sở y tế để trong quá trình triển khai thực hiện còn vướng mắc gì nữa thì Bộ cũng sẽ tiếp tục tháo gỡ. “Với tinh thần trách nhiệm của ngành y tế, chúng tôi cũng rất mong muốn các địa phương, các đồng chí giám đốc của các cơ sở khám, chữa bệnh phải tập trung triển khai nhiệm vụ hết sức quan trọng này”, Bộ trưởng Bộ Y tế nói.

Nguyên nhân thứ ba là khi phân công cho địa phương thực hiện đấu thầu thuốc, có những trung tâm mua sắm tập trung của tỉnh hoặc Sở Y tế triển khai thực hiện thì những cơ sở này lo lắng. “Giờ nhiều trung tâm y tế, bệnh viện tuyến huyện hoặc các cơ sở dưới cũng phải triển khai thực hiện mua sắm thì thực sự, anh em cũng rất khó khăn", Bộ trưởng cho biết. Bên cạnh đó, việc phân bổ nguồn lực lên kế hoạch cũng còn thiếu chủ động.

Nêu giải pháp khắc phục tình trạng này, Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh, bên cạnh các chính sách thì các giải pháp về tổ chức thực hiện cũng cần được xem xét và triển khai có hiệu quả.