Trong đó, 3 điểm cầu chính tại Quảng Bình, Quảng Ngãi, Hậu Giang. 9 điểm cầu còn lại thuộc 9 dự án thành phần tại địa bàn các tỉnh: Hà Tĩnh (2 điểm), Quảng Bình, Quảng Trị, Bình Định, Phú Yên (2 điểm), Khánh Hòa, Cà Mau.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham dự buổi lễ và phát lệnh khởi công dự án tại điểm cầu trung tâm ở Quảng Ngãi thuộc dự án thành phần đoạn Quảng Ngãi - Hoài Nhơn (Bình Định).
Cùng dự lễ khởi công tại điểm cầu Quảng Ngãi có Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương.
Phát biểu tại điểm cầu trực tuyến Quảng Bình, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng cho biết, tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông đã được quy hoạch với tổng chiều dài 2.063 km từ cửa khẩu Hữu Nghị - Lạng Sơn đến Cà Mau đi qua 32 tỉnh, thành phố. Đến nay, đã hoàn thành đưa vào khai thác 642 km, đang triển khai thi công 622 km.
Về công tác giải phóng mặt bằng, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải cho biết, các địa phương cũng đã xác định đây là một nhiệm vụ chính trị ưu tiên hàng đầu. Ban Chỉ đạo, Hội đồng GPMB của các địa phương đã triển khai công tác đo đạc, kiểm đếm, lập, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thực hiện chi trả và thu hồi đất. Đồng thời, nhân dân khu vực dự án đi quá có đất bị thu hồi đã ủng hộ, đồng thuận; đến nay các địa phương đã cơ bản bàn giao trên 70% diện tích giải phóng mặt bằng đáp ứng yêu cầu khởi công.
“Dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, sự phối hợp hiệu quả, trách nhiệm của các cơ quan của Quốc hội, các Bộ, ngành trung ương và các địa phương, cùng tinh thần làm việc khẩn trương, tập trung, trách nhiệm cao nhất của các cơ quan đơn vị liên quan của ngành giao thông vận tải, đến nay toàn bộ 12 dự án thành phần Dự án đã đủ điều kiện khởi công theo đúng quy định của pháp luật.” - Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải nói.
Đại diện nhà thầu phát biểu tại điểm cầu Quảng Ngãi, Chủ tịch Tập đoàn Đèo Cả Hồ Minh Hoàng cho biết, ý thức được trách nhiệm là nhà thầu đứng đầu liên danh, thời gian qua Tập đoàn Đèo Cả đã dành nguồn đầu tư thích đáng cho việc phát triển công nghệ. Việc ứng dụng công nghệ số trong quản trị dự án cao tốc lần này sẽ tạo ra tính vượt trội về năng suất, chất lượng, an toàn và hiệu quả. Tập đoàn Đèo Cả sẽ hướng dẫn các nhà thầu trong liên danh, sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm cho các nhà thầu khác để cùng nhau hoàn thành toàn tuyến cao tốc giai đoạn 2, thay thế ngay các nhà thầu yếu kém khi xét thấy tiến độ và chất lượng thi công không đảm bảo yêu cầu, “Không để dự án chậm một ngày, thêm một ngày mắc nợ với Nhân dân”.
Tuy nhiên, để đảm bảo tiến độ và chất lượng của dự án theo yêu cầu của Quốc hội và Chính phủ đề, Chủ tịch Tập đoàn Đèo Cả Hồ Minh Hoàng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Giao thông Vận tải có văn bản hướng dẫn các địa phương sử dụng nguồn vốn của dự án thực hiện công tác đền bù, giải phóng mặt bằng cho các mỏ vật liệu mới, đường mới tiếp cận các mỏ vật liệu, bãi đổ thải, thời gian hoàn thành trước 30.1.2023.
Tập đoàn Đèo Cả cũng kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo các Ban quản lý dự án khẩn trương phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công để đáp ứng tiến độ thi công trên hiện trường, cần tách bạch vai trò của Chủ đầu tư với vai trò quản lý dự án; đặc biệt cần nhất quán các tiêu chí tạm ứng, thanh toán và quy trình nghiệm thu. Bộ cần làm việc với UBND các tỉnh để sớm bàn giao mặt bằng, đặc biệt tại các phạm vi đường găng của tiến độ. Đồng thời, vận động nhân dân tại khu vực dự án thống nhất việc nhà thầu sử dụng các đường tiếp cận vào công trường...
Phát biểu tại Lễ khởi công, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định, thời gian qua, Đảng, Nhà nước đã dành nguồn lực lớn phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, đầu tư có trọng tâm, trọng điểm tại các vùng, miền trọng yếu nhằm tạo động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội. Nhiều công trình giao thông hiện đại như đường bộ cao tốc, cảng biển, cảng hàng không đã và đang được đầu tư xây dựng, góp phần tạo diện mạo mới cho đất nước, giúp tận dụng được lợi thế so sánh của các vùng, miền, khai thác hiệu quả hơn nguồn lực đất đai, mở ra không gian phát triển mới.
Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII đặt mục tiêu đến năm 2030 cả nước có 5.000 km đường bộ cao tốc. Như vậy, trong 10 năm tới, chúng ta phải đầu tư, xây dựng gần gấp 4 lần số km đường bộ cao tốc đã xây dựng trong giai đoạn 2000 - 2020, khoảng 1.000 km, trong đó có một số đoạn chưa đạt tiêu chuẩn cao tốc.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá cao, biểu dương Bộ Giao thông Vận tải, các bộ, ngành liên quan, các ban quản lý dự án, các đơn vị tư vấn; chính quyền và nhân dân các tỉnh, thành phố có dự án đi qua đã đã rất quyết tâm, nỗ lực, với tinh thần trách nhiệm cao, khắc phục khó khăn, hoàn thiện rất nhiều thủ tục, giải phóng mặt bằng, tạo điều kiện thuận lợi để triển khai dự án.
Để hoàn thành mục tiêu đến năm 2025 nối thông tuyến từ Lạng Sơn đến Cà Mau, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, Bộ Giao thông Vận tải cần tập trung chỉ đạo các ban quản lý dự án, tư vấn giám sát và nhà thầu phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất, huy động nhân lực, thiết bị máy móc hiện đại, xây dựng kế hoạch, phương án thi công khoa học, chi tiết, phù hợp, đảm bảo hiệu quả, chất lượng, an toàn, giữ gìn môi trường; tuân thủ tuyệt đối yêu cầu kỹ thuật, quy định của pháp luật, không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực. Chỉ đạo các chủ đầu tư, nhất là người đứng đầu cần bám sát, quyết liệt trong điều hành, quản lý chất lượng, tiến độ, vốn đầu tư trong suốt quá trình thực hiện dự án, đảm bảo các dự án thành phần hoàn thành đúng tiến độ và chất lượng yêu cầu.
Các bộ ngành liên quan, UBND 32 tỉnh, thành phố phối hợp với Bộ Giao thông Vận tải, bảo đảm công tác an ninh, trật tự để Ban quản lý dự án và các nhà thầu thi công Dự án đảm bảo tiến độ, hiệu quả. Đặc biệt hai tỉnh An Giang và Đồng Tháp bố trí và ưu tiên cung cấp nguồn nguyên vật liệu cát đắp cho Dự án ở khu vực phía Nam. UBND các tỉnh cấp phép khai thác các mỏ vật liệu xây dựng cho các nhà thầu thi công dự án một cách nhanh chóng, thuận lợi, đúng quy định pháp luật.
UBND các tỉnh triển khai công tác giải phóng mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật, bảo đảm bàn giao 100% diện tích mặt bằng trong quý II.2023. Đặc biệt quan tâm đến công tác tái định cư, hỗ trợ ổn định sản xuất để người dân có nơi ở mới, có công việc mới bằng và tốt hơn nơi ở cũ.
Thủ tướng nhấn mạnh, các cơ quan, đơn vị, cá nhân tham gia dự án phát huy tối đa tinh thần trách nhiệm, tuân thủ quy định trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, thực hiện các công việc chủ động, tích cực, không trông chờ, ỷ lại, không đùn đẩy trách nhiệm, làm việc thực chất với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đó, khó khăn, vướng mắc ở đâu thì tháo gỡ ở đấy, chủ động nắm bắt tình hình, giải quyết các vấn đề đặt ra, tăng cường kỷ luật kỷ cương, kiểm tra, giám sát, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ.
Các nhà thầu thi công phải huy động đầy đủ nhân lực, thiết bị, tài chính để tập trung hoàn thành gói thầu; các nhà thầu tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát thi công phải thực hiện nghiêm túc, có trách nhiệm trong khảo sát, lập dự toán, giám sát thi công các gói thầu, hoàn toàn chịu trách nhiệm theo đúng quy định pháp luật nếu để xảy ra sai phạm.
Tăng cường công tác phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương, chủ động xử lý các khó khăn, vướng mắc trong thẩm quyền, bảo đảm mục tiêu chính là tiến độ và chất lượng công trình.
Thủ tướng nhấn mạnh, đầu tư hạ tầng giao thông không chỉ là nhiệm vụ của Bộ Giao thông Vận tải mà còn là nhiệm vụ của các địa phương, các bộ, ngành vì chính lợi ích thiết thực của các địa phương, vì sự phát triển của đất nước. Chính phủ luôn dành sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt để hoàn thành Dự án đúng tiến độ, chất lượng; đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống của Nhân dân.
Nhân dịp này, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã phát lệnh khởi công đồng thời 12 dự án thành phần thuộc Dự án đầu tư xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 và phát động Tháng thi đua cao điểm giải ngân vốn đầu tư công.