Duy trì mức hỗ trợ hàng tháng
Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý một số nội dung lớn của dự thảo Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở do Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới trình bày và nêu rõ, nhiều ý kiến đề nghị báo cáo đánh giá kỹ hơn về tổ chức, ngân sách khi thành lập lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở, cần có số liệu cụ thể chứng minh “không làm tăng biên chế”, “không làm tăng ngân sách” so với thực tiễn hiện nay.
Một số ý kiến đề nghị tính toán đầy đủ mức chi ngân sách, mức hỗ trợ và bổ sung quy định rõ khung mức hỗ trợ cũng như nguồn ngân sách để bảo đảm tính khả thi, có thể giao ngân sách Trung ương bảo đảm, giao HĐND cấp tỉnh quyết định, lấy từ các nguồn xã hội hóa, đóng góp của người dân ở địa phương và nguồn huy động hợp pháp khác.
Về các ý kiến nêu trên, trên cơ sở nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị, ý kiến tham gia các bộ, ban, ngành, cơ quan, tổ chức có liên quan, Chính phủ đã bổ sung đánh giá tác động chính sách của dự án Luật, bổ sung thông tin, số liệu có liên quan về thực trạng tổ chức, hoạt động, chế độ, chính sách, bảo đảm điều kiện hoạt động đối với lực lượng dân phòng, bảo vệ dân phố, công an xã bán chuyên trách đang được tiếp tục sử dụng. Thực tế hiện nay, các địa phương trong cả nước đều bảo đảm ngân sách để chi trả cho tổ chức, hoạt động, chế độ, chính sách, bảo đảm điều kiện hoạt động của lực lượng này. Dự thảo Luật đã được quy định theo hướng kế thừa các quy định của pháp luật hiện hành đã được thực tiễn kiểm nghiệm để tiếp tục quy định trong dự thảo Luật.
Về nguồn kinh phí, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh đã tiếp thu theo hướng: Kinh phí bảo đảm hoạt động và trang bị cơ sở vật chất đối với lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở do ngân sách nhà nước bảo đảm và các nguồn tài chính huy động hợp pháp khác theo quy định của pháp luật.
Liên quan đến một số ý kiến đề nghị quy định chế độ, chính sách cho lực lượng này theo nhiệm vụ được giao và chỉ hỗ trợ khi được huy động thực hiện nhiệm vụ chứ không hỗ trợ thường xuyên hàng tháng.
Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho rằng, dự thảo Luật quy định mức hỗ trợ hàng tháng cho lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở là kế thừa quy định về chế độ hỗ trợ đối với đối tượng đội trưởng, đội phó đội dân phòng, bảo vệ dân phố, Công an xã bán chuyên trách đã có từ lâu đang được các địa phương thực hiện. Nếu bỏ quy định hỗ trợ hàng tháng mà chỉ hỗ trợ khi được huy động thì sẽ không thu hút được người dân tham gia lực lượng này, không bảo đảm tính khả thi của Luật.
Một số ý kiến khác cho rằng quy định trường hợp địa phương khó khăn về ngân sách thì Trung ương hỗ trợ là mâu thuẫn với quy định của Luật Ngân sách nhà nước vì nhiệm vụ chi của cấp nào thì ngân sách cấp đó bảo đảm. Tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị bỏ quy định này để bảo đảm thống nhất với quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.
Mức chi bồi dưỡng quá cao?
Băn khoăn về chế độ chi bồi dưỡng cho lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở, ĐBQH Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng, số chi chế độ bồi dưỡng cho lực lượng này sẽ rất cao. Theo đại biểu, chúng ta có 100.000 tổ bảo vệ dân phố ở cấp thôn, bản, làng; nếu trung bình mỗi tổ có 3 người phục vụ sẽ có 30.000 người. Mặc dù dự thảo Luật chưa nêu cụ thể quy định mức bồi dưỡng là bao nhiêu nhưng đại biểu cho rằng, sẽ chi theo một mức lương ở cơ sở, tức là khoảng 1,8 triệu đồng/người, với 300.000 người sẽ chi khoảng 540 tỷ đồng. Và đây mới là “phần cứng”. Nêu rõ điều này, đại biểu cho rằng, còn những phần chi khác, như chi hỗ trợ bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội. Bên cạnh đó, người tham gia lực lượng bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở còn được bồi dưỡng khi được cử đi tập huấn, huấn luyện hoặc được khen thưởng của các có thẩm quyền.
Đại biểu Phạm Văn Hòa nhận thấy, lực lượng này ngoài việc được bồi dưỡng “phần cứng” thì “phần mềm” cũng được bồi dưỡng rất nhiều. Do đó, đại biểu đề nghị cần cân nhắc thận trọng các nội dung này, tránh khi Luật ban hành sẽ khó áp dụng ở địa phương.
Cũng theo đại biểu Phạm Văn Hòa, lực lượng dân quân tự vệ ở địa phương giống với lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở, nhưng lại không có chế độ bồi dưỡng hàng tháng? Để tránh bất cập, đại biểu cho rằng, nên quy định chế độ bồi dưỡng rành mạch, rõ ràng, để không có sự so bì ở địa phương.
Cùng quan điểm, ĐBQH Trần Văn Lâm (Bắc Giang) đề nghị, dự thảo Luật cần quy định chế độ chi bồi dưỡng cho lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở tương thích với các lực lượng khác, phù hợp với khả năng ngân sách của địa phương.
Kết luận cuộc làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị Chính phủ chỉ đạo cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ để tiếp tục tính toán tổ chức biên chế, đánh giá tổng dự toán ngân sách bảo đảm hàng năm để báo cáo cụ thể với Quốc hội. Rà soát chế độ, chính sách đối với lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở để bảo đảm tính tương thích, tạo sự công bằng, tránh so bì với các lực lượng khác.