Nhiều khởi sắc mới trong nông thôn
Qua giám sát cho thấy, công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch luôn được sự quan tâm của lãnh đạo các cấp. Qua đó, việc xây dựng xã NTM trên địa bàn đạt nhiều kết quả đáng khích lệ. UBND tỉnh quan tâm chỉ đạo thực hiện tiêu chí quy hoạch xuyên suốt theo yêu cầu của Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng NTM được điều chỉnh, bổ sung qua từng giai đoạn. Thành quả của xây dựng xã NTM tạo nên nhiều khởi sắc mới trong nông thôn, góp phần xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội nông thôn theo hướng văn minh hiện đại. Hiện nay, các huyện đã hoàn thành phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng xã bảo đảm phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội cho 129/139 xã (đạt 92,9%); 10 xã còn lại đang điều chỉnh quy hoạch chung, dự kiến trong năm 2024 hoàn thành phê duyệt các đồ án. Các huyện đã ban hành quy định quản lý quy hoạch chung xây dựng theo đồ án quy hoạch chung cho 129/139 xã (đạt 92,9%). Đến thời điểm giám sát (tháng 3,4,5 năm 2024), tỉnh có 96 xã đạt chuẩn NTM, 30 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 5 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; 1 huyện NTM.
Tuy nhiên, HĐND tỉnh thẳng thắn chỉ ra nội dung quy hoạch chung xây dựng xã NTM một số xã còn chung chung, sao chép, không phù hợp với đặc điểm kinh tế - xã hội của từng xã. Các tiêu chí cứng như: khu chức năng dịch vụ hỗ trợ phát triển kinh tế nông thôn; đất quốc phòng an ninh, bãi thu gom xử lý chất thải rắn và nhiều công trình khả dụng khác không có bố trí quỹ đất để xây dựng. Quy hoạch khu chức năng dịch vụ hỗ trợ phát triển kinh tế nông thôn của xã NTM còn chung chung, chưa cụ thể, không thiết thực với thực trạng kinh tế - xã hội của xã theo vùng quy hoạch tỉnh giai đoạn đến năm 2030 và tầm nhìn năm 2050. Nhiều xã chưa có quy chế quản lý kiến trúc điểm dân cư nông thôn, chưa ban hành kế hoạch triển khai thực hiện quy hoạch, thực hiện không nghiêm quy định quản lý quy hoạch, vi phạm quy hoạch còn là vấn đề phổ biến…
Cắm mốc quy hoạch theo lộ trình, khả năng tài chính
Để tiếp tục thực hiện hiệu quả các tiêu chí về quy hoạch trong xây dựng NTM, HĐND tỉnh đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở Xây dựng rà soát, hướng dẫn cụ thể hoặc chủ trì, phối hợp hướng dẫn tiêu chí quy hoạch trong các bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM giai đoạn 2021 - 2025. Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính xem xét hướng dẫn UBND cấp huyện sử dụng kinh phí xây dựng NTM đúng quy định; tổng hợp, phân bổ kế hoạch vốn cho UBND cấp huyện theo kế hoạch trung hạn, hàng năm bảo đảm yêu cầu cho công tác lập, thẩm định, quyết định hoặc phê duyệt, công bố, điều chỉnh quy hoạch, quy hoạch liên quan xây dựng xã NTM, xã NTM nâng cao, xã NTM kiểu mẫu, huyện NTM.
UBND các huyện, thành phố phê duyệt đồ án điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng xã NTM bảo đảm đáp ứng theo yêu cầu của bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2021 - 2025. Chỉ đạo UBND cấp xã xây dựng kế hoạch thực hiện tiêu chí quy hoạch xây dựng xã NTM, NTM nâng cao. UBND các huyện, thành phố điều chỉnh, bổ sung quy hoạch khu chức năng dịch vụ hỗ trợ phát triển kinh tế nông thôn trong quy hoạch chung của xã NTM và quy hoạch chi tiết điểm dân cư nông thôn của xã NTM nâng cao hoàn chỉnh trong 6 tháng cuối năm 2024 bảo đảm chất lượng, hiệu quả. Kiểm tra, rà soát, chỉ đạo các xã điều chỉnh quy hoạch chung xã NTM, quy hoạch chi tiết điểm dân cư nông thôn của xã NTM nâng cao, tổ chức lập quy chế quản lý kiến trúc điểm dân cư nông thôn đúng theo quy định.
Cùng với đó, UBND các huyện, thành phố cấp kinh phí, thực hiện thẩm định, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch xã NTM hiệu quả, đúng quy định. Thực hiện cắm mốc quy hoạch NTM theo lộ trình, phương pháp, khả năng nguồn lực tài chính của địa phương. Chỉ đạo các xã công khai quy hoạch, giải thích quy hoạch và thực hiện công khai quy hoạch bảo đảm đáp ứng theo yêu cầu của Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng NTM theo quy định. Nâng cao năng lực cho cán bộ, công chức quản lý nhà nước về quy hoạch nông thôn cấp huyện, xã, đáp ứng mục tiêu xây dựng NTM.
Tăng cường kiểm tra, quản lý quy hoạch hạn chế tình trạng xây dựng lấn chiếm hành lang an toàn giao thông, chỉ giới xây dựng, xây dựng không xin phép. Chú trọng, nhân rộng những cách làm hay, mô hình tốt để người dân hiểu rõ, tự nguyện ủng hộ như: hiến đất, cây trái, hoa màu ngày công lao động... để thực hiện các công trình giao thông công cộng, các công trình phúc lợi xã hội. Đối với huyện NTM, cần tổ chức lập quy hoạch xây dựng chi tiết khu chức năng dịch vụ hỗ trợ sản xuất, công trình xử lý nước thải theo Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng huyện NTM nâng cao giai đoạn 2021 - 2025.
