Ung thư phổi ở Việt Nam đang ngày một gia tăng với tốc độ cực nhanh. Ước tính một năm có hàng chục nghìn ca tử vong do ung thư phổi trong đó đa phần liên quan tới sử dụng thuốc lá.
Trung bình hàng năm, Việt Nam có thêm trên 26.000 người mắc ung thư phổi và có tới hơn 23.000 trường hợp tử vong vì bệnh ung thư phổi, đây thực sự là con số đáng báo động.
Bệnh có thể gặp phải ở cả nam và nữ, căn bệnh này có sự diễn tiến âm thầm lặng lẽ theo thời gian. Khi bệnh chuyển sang giai đoạn cuối thì tiên lượng bệnh là không còn, người bệnh chỉ có thể điều trị hỗ trợ giảm đau, ngăn ngừa biến chứng và kéo dài thêm sự sống.
Theo Phó Trưởng khoa Xạ tổng hợp Tân Triều, Bệnh viện K, ThS.BS CKII Vũ Xuân Huy, có 2 nguyên nhân chính dẫn tới ung thư phổi.
Thứ nhất là yếu tố mắc phải, chiếm 80% nguyên dân gây ung thư phổi, trong đó liên quan tới việc sử dụng thuốc lá, thuốc lào chiếm tới 80-90%.
Khói thuốc lá chứa hơn 7.000 hóa chất, trong đó có khoảng hơn 70 hóa chất trong số này gây bệnh ung thư. Điển hình là những chất như Hydrocarbon thơm đa vòng (PAH), chất 3-4 benzopyzen là chất gây ung thư rất rõ trong thực nghiệm.
Mọi người hay lầm tưởng Nicotine trong thuốc lá gây ung thư, tuy nhiên Nicotine chỉ là chất gây nghiện, các hoá chất Hydrocarbon thơm mới là các chất gây ung thư. Theo thống kê 90% nam giới bị ung thư liên quan tới thuốc lá. Với ung thư phổi ở nữ giới, chiếm 50-80% liên quan tới thuốc lá hút thụ động hoặc chủ động.
Đối với trẻ em, hút thuốc thụ động gây viêm đường hô hấp, viêm tai giữa, làm nặng thêm các triệu chứng hen và là một trong những nguyên nhân gây đột tử ở trẻ sơ sinh.
Khói thuốc thụ động làm tăng 22% nguy cơ trẻ sinh nhẹ cân và làm giảm cân nặng trẻ sơ sinh từ 200 đến 400 gram. Mặt khác, trẻ hút thuốc thụ động sẽ kém phát triển chức năng phổi và làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại bệnh khác.
Ngoài ung thư phổi, thuốc lá còn là tác nhân gây ra các ung thư vòm họng, hạ họng, thanh quản, chiếm 75% và ung thư bàng quang chiếm 5%.
Ngoài nguyên nhân gây ung thư phổi liên quan tới thuốc lá, còn các nguyên nhân khác như môi trường sống, môi trường làm việc. Ví dụ như ở các khu công nghiệp có các nguyên nhân liên quan đến thạch tín, niken, crom, bụi công nghiệp,...
Nguyên nhân thứ hai dẫn tới ung thư phổi là yếu tố di truyền, chiếm 20% tổng nguyên nhân gây nên căn bệnh này. Theo bác sĩ Vũ Xuân Huy, có những yếu tố Di truyền do gen. Ví dụ như đột biến gen P53 gây ung thư trong đó có ung thư phổi, đột biến gen EGFR ở phụ nữ gây ung thư, hoặc những đột biến gen khác liên quan đến ung thư.
ThS.Bs Vũ Xuân Huy cho biết, vấn đề không hút thuốc lá có thể bị ung thư phổi là đúng, việc hút thuốc lá sẽ tăng nguy cơ bị ung thư phổi lên rất cao.
