Tham dự hội thảo có: Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình; Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Cà Mau Nguyễn Tiến Hải; Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Đinh Thị Mai cùng các nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước qua các thời kỳ, các nhà khoa học, và những người nguyên là cán bộ, chiến sỹ, cựu học sinh miền Nam tập kết ra Bắc…
70 năm trước, thực hiện việc chuyển quân, tập kết theo quy định của Hiệp định Genève, tại Nam Bộ có 3 điểm được chọn để tiễn đưa những người con miền Nam ra Bắc, đó là khu tập kết 80 ngày ở Hàm Tân - Xuyên Mộc (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ngày nay); Khu tập kết 100 ngày ở Cao Lãnh, Đồng Tháp và khu tập kết 200 ngày ở Cà Mau. Trong đó, điểm tập kết tại Cà Mau là tâm điểm, có thời gian dài nhất. Khu vực tập kết ở Cà Mau được xác định dọc theo kênh Chắc Băng.
Phát biểu khai mạc hội thảo, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Cà Mau Nguyễn Tiến Hải nhấn mạnh: “Thực hiện sự chỉ đạo của Trung ương Đảng, Bác Hồ và Trung ương Cục niềm Nam, việc bố trí, sắp xếp lực lượng đi tập kết được Tỉnh ủy cân nhắc kỹ lưỡng, chu đáo, coi việc tập kết là một sự bố trí lực lượng để thực nhiệm vụ cách mạng mới, xác định rõ đi hay ở đều là nhiệm vụ cách mạng với tinh thần “đi là thắng lợi, ở là quang vinh”.
Trong thời gian 200 ngày tập kết, dưới sự lãnh đạo của Đảng, hoạt động của chính quyền cách mạng tại Cà Mau rất có hiệu quả, đã làm đổi mới các khu vực ta mới tiếp quản trên các mặt kinh tế, văn hóa, xã hội, đồng bào Cà Mau đã thật sự được sống những ngày tự do, hạnh phúc. Ngày 8.2.1955, chuyến tàu cuối chuyển quân ở Nam bộ từ khu tập kết rời bến Sông Đốc, kết thúc 200 ngày tập kết tại Cà Mau.
Những cán bộ, chiến sĩ, học sinh, đồng bào miền Nam tập kết ra Bắc đã được Bác Hồ, Trung ương Đảng và đồng bào các tỉnh phía Bắc đón nhận, cưu mang, đùm bọc và tạo mọi điều kiện hỗ trợ sớm ổn định cuộc sống, tạo công ăn, việc làm, học tập, lao động và tham gia chiến đấu, có nhiều đóng góp cho công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và công cuộc kháng chiến chống đế quốc xâm lược, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Trong đó, nhiều người đã trở thành cán bộ lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, cán bộ cấp cao, các tướng lĩnh, sĩ quan cao cấp, nhà khoa học đầu ngành ở nhiều lĩnh vực, các văn - nghệ sĩ, nhạc sĩ, họa sĩ, nhà báo nổi tiếng, nhiều doanh nhân tài ba, nhiều người đã trở thành Anh hùng lực lượng vũ trang, Anh hùng lao động… góp phần làm rạng danh quê hương, đất nước”.
Hội thảo được nghe các tham luận với chủ đề: Tầm nhìn chiến lược của Đảng ta về sự kiện tập kết ra Bắc nhằm chuẩn bị lực lượng cho công cuộc đấu tranh thống nhất đất nước; Vai trò của đồng chí Lê Duẩn đối với sự kiện tập kết ra Bắc năm 1954; Thanh Hoá tiếp nhận, giúp đỡ cán bộ, chiến sĩ, học sinh miền Nam tập kết ra Bắc năm 1954 - Sáng mãi nghĩa tình; Công tác bảo đảm an ninh trật tự, bí mật quân sự trong 200 ngày tập kết ra bắc ở Cà Mau - giá trị và ý nghĩa lịch sử.
Các đại biểu cũng đã phân tích, đánh giá ý nghĩa, tư liệu lịch sử, khẳng định sự lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt của trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh trong việc quyết định 200 ngày tập kết, chuyển quân ra Bắc tại tỉnh Cà Mau; những ký ức về tình đoàn kết quân dân của sự kiện tập kết ra Bắc 1954 tại Cà Mau… Qua đó, góp phần tô thắm thêm truyền thống cách mạng hào hùng của Đảng ta và truyền thống lịch sử của Đảng bộ, dân và quân tỉnh Cà Mau trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giải phóng đất nước cũng như tạo động lực cho các thế hệ sau trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước nói chung và tỉnh Cà Mau nói riêng”.
Phát biểu tại hội thảo, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Đinh Thị Mai khẳng định: “Hội thảo khoa học “200 ngày tập kết ra Bắc tại Cà Mau - tầm nhìn chiến lược và giá trị lịch sử", đặc biệt có ý nghĩa thiết thực không chỉ đối với Cà Mau, mà còn đối với cả nước. Đây là một trong những hoạt động quan trọng kỷ niệm 70 năm sự kiện tập kết ra Bắc và là dịp để chúng ta cùng nhau ôn lại sự kiện lịch sử ‘tình sâu nghĩa nặng’ của đồng bào chiến sĩ nhân dân hai miền Nam – Bắc trong những ngày kháng chiến trường kỳ gian khổ của dân tộc”.
Đặc biệt, 70 năm đã trôi qua, nhưng sự kiện tập kết, chuyển các lực lượng của ta ra Bắc năm 1954 vẫn còn nguyên giá trị lịch sử, là bài học về tinh thần đoàn kết dân tộc, ý chí quyết tâm của quân và dân ta vì sự nghiệp cách mạng cao cả.
