| Tính đến ngày 30.9.2015, 53 Văn phòng Thừa phát lại tại 13 địa phương thực hiện thí điểm đã tống đạt 939.544 văn bản (200.172 văn bản của cơ quan thi hành án dân sự, 739.372 văn bản của Tòa án), thu được gần 70 tỷ đồng. Trong đó, tại TP Hồ Chí Minh đã tống đạt được 579.642 văn bản, thu 40 tỷ 723 triệu 121 nghìn đồng (chiếm 62% văn bản tống đạt và 59% số tiền thu được của tổng số 13 địa phương). - Báo cáo tổng kết thí điểm thực hiện chế định thừa phát lại của Chính phủ. |
Trong quá trình thí điểm thực hiện chế định thừa phát lại tại TP Hồ Chí Minh và 12 tỉnh, thành khác trong cả nước thời gian qua, một trong những hoạt động trọng tâm của các Văn phòng Thừa phát lại là thực hiện tống đạt các quyết định hành chính của tòa án, cơ quan thi hành án. Theo báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tư pháp, tại các địa bàn trọng điểm có số lượng án lớn, việc cung cấp dịch vụ tống đạt của thừa phát lại đã hỗ trợ hiệu quả cho hoạt động của Tòa án, cơ quan thi hành án dân sự, tạo điều kiện cho cơ quan này tập trung nhân lực cho nhiệm vụ chính. Tại buổi thảo luận sáng nay, các đại biểu tiếp tục mổ sẻ sự cần thiết chế định thừa phát lại trong việc thực hiện tống đạt văn bản.
ĐBQH Huỳnh Thành Lập (TP Hồ Chí Minh) cho rằng, qua thời gian thực hiện thí điểm, thừa phát lại đã tống đạt gần 1 triệu văn bản theo yêu cầu của tòa án và cơ quan thi hành án. Qua đó, hỗ trợ tích cực cho tòa án, cơ quan thi hành án dân sự giảm được công việc mang tính sự vụ, thủ tục. Về tống đạt thư mời của cơ quan tòa án được gửi đến, nếu người dân đến báo không nhận được thư, hoặc nhận được thư không có ruột, không có ai làm chứng. Thừa phát lại khắc phục được tình trạng này.
Theo ĐBQH Phạm Văn Hà (Nghệ An), quá trình thực hiện thí điểm chế định thừa phát lại tại Nghệ An được đánh giá tốt, bởi được cấp kinh phí để thực hiện thí điểm. Đại biểu tin chắc rằng, khi hết thí điểm, không có ngân sách thì tòa sẽ không có tiền để thuê thừa phát lại. Bởi một văn bản gửi chuyển phát nhanh thông thường hết 10 nghìn đồng, nhưng chuyển qua kênh thừa phát lại theo quy định có chi phí là 150 nghìn đồng. Thực tiễn, đại biểu không thấy chế định thừa phát lại giúp giảm biên chế và kinh phí ngân sách nhà nước. Khi không có thừa phát lại, thì vẫn có một nhân viên văn thư gửi các văn bản ấy. Nay có thừa phát lại, đến các tòa rồi ký hợp đồng tống đạt các quyết định. Đại biểu băn khoăn, như vậy thì làm sao mà giảm biên chế, giảm chi phí ngân sách được.
ĐBQH Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng) phân tích, trước đây, hoạt động tống đạt các quyết định của tòa án, cơ quan thi hành án là do các cơ quan tự thực hiện. Nhưng bây giờ, sinh ra chế định thừa phát lại, nhà nước cấp tiền cho hoạt động xã hội hóa là phi lý. Ở TP Hồ Chí Minh cự ly gần thì hoạt động tống đạt dễ thực hiện, nhưng ví dụ ở Lâm Đồng với khoảng cách là 300 km thì hoạt động tống đạt cực kỳ tốn kém. Đại biểu đồng ý thực hiện thí điểm thừa phát lại, nhưng với điều kiện nhà nước không chi tiền cho hoạt động này. Hơn nữa, theo đại biểu, rất ít nước trên thế giới có cơ quan thi hành án dân sự, tòa xử tòa phải thi hành, và chế định thừa phát lại bổ sung cho hoạt động đó. Còn ở nước ta, đã sinh ra cơ quan thi hành án, ngang với kiểm sát, tòa án. Do đó, việc thí điểm nếu thực sự giảm được biên chế, giảm được việc sử dụng ngân sách nhà nước thì nên thực hiện.
Tán thành chính thức hóa chế định thừa phát lại trong xã hội, ĐBQH Trương Trọng Nghĩa (TP Hồ Chí Minh) nhấn mạnh, hoạt động tống đạt là hành vi pháp lý và có hậu quả pháp lý, chúng ta có thể quy định việc thuê tổ chức dịch vụ nhưng cần phải xác định trách nhiệm thuộc về Nhà nước. Đại biểu tâm tư: “thực tế, công tác tống đạt bằng bưu điện rất nhiều bất cập, vô cảm. Việc nước sôi lửa bỏng của công dân, anh phát đi một lá thư, khi hỏi bảo thư gửi đi chưa thấy trả lời, anh lại gửi tiếp thư nữa. Hoạt động tống đạt thôi mà 3 tháng chưa xong. Theo tình trạng này mà bảo chi phí rẻ 5 nghìn, 10 nghìn đồng thì làm hỏng việc!”. Đại biểu cho rằng, chừng nào án dân sự còn bị đình trệ thì nền hoạt động kinh tế, xã hội còn bị đình trệ. Vì hoạt động của nhà nước chưa hiệu quả trong lĩnh vực này, thì cần bỏ tiền ra thuê. Đại biểu đề nghị, cần phân loại các văn bản tống đạt. Đối với những văn bản tống đạt đến địa chỉ xa, tòa án thiếu người làm, hoặc việc gấp, việc khó, cần tống đạt trực tiếp thì tòa án thuê thừa phát lại. Còn những tống đạt bình thường có thể thực hiện qua bưu điện.
