Áp dụng đồng bộ nhiều giải pháp

Theo Tổng cục Hải quan, để phấn đấu đạt các chỉ tiêu giảm tỷ lệ luồng đỏ và luồng vàng theo yêu cầu tại Quyết định số 3137/QĐ-TCHQ, trong nửa đầu năm 2024, Cục Quản lý rủi ro đã tập trung, quyết liệt triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. 

Thứ nhất, rà soát, đánh giá các văn bản quản lý chuyên ngành, đề xuất điều chỉnh giảm danh mục hàng hóa áp dụng quản lý chuyên ngành khi tham gia tổ chuẩn hóa của các bộ quản lý chuyên ngành; rà soát, điều chỉnh các đề xuất áp dụng tiêu chí phù hợp với từng yêu cầu quản lý chuyên ngành theo hướng lược bỏ những yếu tố rủi ro thấp, chuyển giao đến các đơn vị hải quan các cấp thực hiện phân tích, đánh giá rủi ro để áp dụng biện pháp kiểm tra phù hợp đối với các trường hợp chính sách chuyên ngành và danh mục hàng hóa quản lý chuyên ngành chưa được chuẩn hóa.

Hai là, rà soát, đánh giá hiệu quả áp dụng tiêu chí theo văn bản tăng cường quản lý và đề xuất điều chỉnh tiêu chí phù hợp với kết quả đánh giá để giảm tỷ lệ phân luồng.

Ba là, sửa đổi, bổ sung các tiêu chí đánh giá tuân thủ, tiêu chí phân loại mức độ rủi ro người khai hải quan để cơ cấu phân bổ mức độ tuân thủ và hạng doanh nghiệp sát hơn phù hợp hơn với thực tế triển khai và tỷ lệ phân luồng theo yêu cầu quản lý.

Bốn là, tăng cường rà soát tình hình chuyển luồng tại các Cục Hải quan tỉnh, thành phố và ban hành văn bản chẩn chỉnh kịp thời đối với các trường hợp chuyển luồng không đúng quy định và chuyển luồng không hiệu quả để giảm tỷ lệ chuyển luồng.

Cùng với đó, Cục Quản lý rủi ro đã tập trung triển khai bài bản, hoàn thiện công tác xây dựng, quản lý, áp dụng tiêu chí phân luồng quyết định kiểm tra. Cụ thể như xây dựng hệ thống tiêu chí khoa học, bao quát toàn diện các rủi ro trong từng lĩnh vực, khâu nghiệp vụ. Việc quản lý, áp dụng tiêu chí được phân cấp hợp lý theo hệ thống dọc từ Tổng cục đến Cục Hải quan và Chi cục Hải quan; hàng năm, hệ thống đơn vị này đã quản lý, áp dụng trên 1 triệu chỉ số tiêu chí các loại; bảo đảm thông suốt phân luồng trung bình 13 triệu tờ khai hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu/năm.

Ngoài ra, việc giao nhiệm vụ phối hợp quản lý, áp dụng tiêu chí cũng được thực hiện theo hệ thống ngang (giữa các đơn vị tại từng cấp Hải quan) - bảo đảm trách nhiệm của các đơn vị nghiệp vụ tại đơn vị Hải quan tại mỗi cấp trong việc cung cấp thông tin, dữ liệu phục vụ áp dụng tiêu chí phân luồng quyết định kiểm tra.

Chuyên sâu về nội dung, biện pháp, kỹ thuật nghiệp vụ việc áp dụng tiêu chí. Tiêu chí quy định và tiêu chí quản lý từng bước được phân loại, áp dụng kết quả đánh giá rủi ro; lược bỏ những yếu tố rủi ro thấp làm phức tạp, gia tăng việc kiểm tra hải quan. Tiêu chí phân tích được thiết lập sát với các tình huống rủi ro trong từng lĩnh vực, khâu nghiệp vụ.

Song song với đó, Cục Quản lý rủi ro xây dựng các Quyết định thay thế Quyết định hướng dẫn thực hiện Thông tư số 81/2019/2019/TT-BTC ngày 15.11.2019 của Bộ Tài chính quy định quản lý rủi ro trong hoạt động nghiệp vụ hải quan và Thông tư số 06/2024/TT-BTC của Bộ Tài chính sửa đổi, bổ sung Thông tư số 81/2019/2019/TT-BTC của Bộ Tài chính đối với các nội dung quy định về tiêu chí đánh giá tuân thủ và phân loại mức độ rủi ro đối với người khai hải quan, doanh nghiệp kinh doanh cảng, kho, bãi để giảm tỷ lệ tác động của tiêu chí phân hạng đến tỷ lệ phân luồng vàng và luồng đỏ.

Góp phần tạo thuận lợi doanh nghiệp

Theo lãnh đạo Cục Quản lý rủi ro, với việc triển khai quyết liệt các giải pháp nêu trên, trong 6 tháng từ đầu năm 2024, tỷ lệ luồng đỏ toàn ngành hải quan giảm còn 3,41% và tỷ lệ luồng vàng chiếm 30,26%, đã góp phần tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong hoạt động xuất nhập khẩu; đồng thời tăng thu cho ngân sách nhà nước song vẫn bảo đảm công tác quản lý hải quan.

Trong 6 tháng từ đầu năm 2024, toàn ngành hải quan áp dụng khoảng 183.007 chỉ số tiêu chí bảo đảm phân luồng thông suốt 8.318.863 tờ khai hải quan (so với cùng kỳ năm 2023, tổng số tờ khai được phân luồng tăng 1.313.060 tờ khai) với tỷ lệ phân luồng là 5.518.421 tờ khai luồng xanh, chiếm tỷ lệ 66,34%; 2.516.881 tờ khai luồng vàng chiếm tỷ lệ 30,26 % và 283.561 tờ khai luồng đỏ chiếm tỷ lệ 3,41%.

Theo kết quả trên, tỷ lệ luồng đỏ và luồng vàng đang duy trì ở mức phù hợp theo yêu cầu quản lý, đáp ứng chỉ tiêu quy định tại Kế hoạch chi tiết triển khai các hoạt động cải cách, phát triển và hiện đại hoá trọng tâm năm 2024 của Tổng cục Hải quan theo Quyết định số 3177/QĐ-TCHQ ngày 26.12.2023. Theo đó, tỷ lệ luồng đỏ không quá 5,5% và luồng vàng không quá 40%.

Để duy trì tỷ lệ luồng đỏ và luồng vàng trên, trong nửa cuối năm 2024, Cục Quản lý rủi ro tiếp tục duy trì các giải pháp; đồng thời. phối hợp chặt chẽ, đề nghị các đơn vị nghiệp vụ thuộc cơ quan Tổng cục Hải quan tiếp tục tăng cường rà soát, đánh giá hiệu quả các văn bản tăng cường quản lý hiện hành, đề xuất loại bỏ những mã số hàng hóa (mã số HS) qua kiểm tra có tỷ lệ phát hiện vi phạm và dấu hiệu vi phạm thấp.

Đối với các tiêu chí quản lý do Cục Quản lý rủi ro áp dụng, Cục thường xuyên rà soát, đánh giá điều chỉnh áp dụng theo mức độ tuân thủ doanh nghiệp kết hợp kiểm tra ngẫu nhiên và phân tích xác định trọng điểm tránh việc áp dụng trong thời gian dài tác động đến tỷ lệ phân luồng.