Trong công tác đấu thầu sử dụng vốn ngân sách Nhà nước tại nhiều địa phương, các chủ đầu tư không chỉ cần lựa chọn nhà thầu có năng lực chuyên môn cao, đủ nhân sự thi công mà đảm bảo tiết giảm tối đa nguồn kinh phí đầu tư, giảm tải gánh nặng cho ngân sách Nhà nước.
Thực tế cho thấy, nhiều đơn vị có năng lực hạn chế vẫn tham dự các gói thầu dẫn đến trong quá trình thi công không bố trí đủ nhận sự, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án. Cùng với đó còn tình trạng nhà thầu "quen mặt" liên tục trúng các gói thầu đầu tư công với tỷ lệ tiết kiệm ngân sách thấp hơn nhiều so với tỷ lệ tiết kiệm trung bình của cả nước.
Trường hợp của nhà thầu Công ty TNHH MTV Quốc Đại (Cty Quốc Đại; ấp Thị Tứ, thị trấn Một Ngàn, huyện Châu Thành A, Hậu Giang) là một ví dụ điển hình.
Theo tìm hiểu của PV Báo Đại biểu Nhân dân, Cty Quốc Đại là nhà thầu "quen mặt" tại TP Cần Thơ và một số gói thầu tại tỉnh Hậu Giang, Đồng Tháp. Thời gian qua, Cty Quốc Đại đã liên tiếp trúng 43 gói thầu đầu tư công (cả vai trò độc lập và liên danh), tổng giá trị các gói thầu hơn 2.113 tỷ đồng.
Các gói thầu thường được trúng với cùng kịch bản là đơn vị duy nhất tham dự trúng thầu và có tỷ lệ tiết kiệm ngân sách rất thấp. Nhiều gói thầu trong số này được trúng có tỷ lệ tiết kiệm cực thấp mức dưới 1%, nhiều gói ở mức dưới 0,5%, thấp hơn rất nhiều so với tỷ lệ tiết kiệm đấu thầu trung bình của cả nước là 4,72%.
Đáng chú ý, theo dữ liệu trên hệ thống mạng đấu thầu Quốc gia, Cty Quốc Đại hiện chỉ có 100 nhân viên đang làm việc nhưng đến tháng 11.2023 đơn vị này đang cùng lúc tham gia thi công 10 gói thầu đầu tư công lớn với tổng giá trị hàng nghìn tỷ đồng.
Cụ thể, gói thầu dự án xây dựng mới và cải tạo Trường THCS Lương Thế Vinh, quận Ninh Kiều, Cty Quốc Đại được ông Huỳnh Trung Trứ – Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều (TP Cần Thơ) ký quyết định ngày 30.8.2023 phê duyệt trúng thầu với giá hơn 50,799 tỷ đồng; tỷ lệ tiết kiệm ngân sách 0,78%.
Gói thầu dự án khu tái định cư Cây Dương phục vụ dự án thành phần 3 thuộc dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1, Cty Quốc Đại được ông Nguyễn Văn Cà Lơ Anh – Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng (Ban QLDA ĐTXD) công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh Hậu Giang ký phê duyệt ngày 15.8.2023 cho trúng thầu với giá là hơn 60,609 tỷ đồng, tỷ lệ tiết kiệm ngân sách 0,2%.
Gói thầu dự án khu tái định cư phường Thới Thuận (Giai đoạn 2), Cty Quốc Đại được ông Nguyễn Thương Tín – GĐ Ban QLDA và PTQĐ quận Thốt Nốt (TP Cần Thơ) ký quyết định phê duyệt ngày 27.6.2023 cho trúng thầu với giá là hơn 104,609 tỷ đồng; tỷ lệ tiết kiệm ngân sách 0,43%.
Gói thầu thi công xây lắp và mua sắm thiết bị dự án xây dựng Quận ủy Cái Răng, liên danh của Cty Quốc Đại được ông Nguyễn Minh Tuấn – GĐ Ban QLDA và PTQĐ quận Cái Răng (TP Cần Thơ) ký quyết định phê duyệt ngày 13.6.2023 cho trúng thầu với giá là hơn 64,639 tỷ đồng.
Tiếp đó, trong hơn 2 tuần (từ 20.3 đến 6.3.2023), ông Nguyễn Trường Thọ – Chủ tịch UBND huyện Cờ Đỏ (TP Cần Thơ) ký 2 quyết định phê duyệt cho Cty Quốc Đại trúng 2 gói thầu đầu tư công (gồm gói thầu dự án Trường Tiểu học Thới Xuân 2 và dự án Trường Tiểu học Thới Đông 2) với tổng giá trị hơn 55 tỷ đồng, tỷ lệ tiết kiệm ngân sách khoảng 1%.
Gói thầu dự án đường vành đai phía Tây TP Cần Thơ, liên danh phía Cty Quốc Đại được TP Cần Thơ duyệt cho trúng thầu với giá hơn 619 tỷ đồng; tỷ lệ tiết kiệm ngân sách 0,06%.
Gói thầu số 29 dự án Trường Trung học cơ sở Trà Nóc, quận Bình Thủy, Cty Quốc Đại được ông Nguyễn Hồng Hà – Giám đốc Ban QLDA và Phát triển quỹ đất quận Bình Thủy (TP Cần Thơ) ký quyết định phê duyệt ngày 13.1.2023 cho trúng thầu với giá hơn 33,469 tỷ đồng; tỷ lệ tiết kiệm ngân sách 0,32%.
Gói thầu số 18 dự án xây dựng tuyến ĐT.857, liên danh phía Cty Quốc Đại được ông Lê Hoàng Bảo – Giám đốc Sở GT-VT tỉnh Đồng Tháp ký quyết định phê duyệt ngày 26.9.2022 cho trúng thầu với giá hơn 119,737 tỷ đồng; tỷ lệ tiết kiệm ngân sách 0,11%.
Gói thầu xây dựng dự án khu Tái định cư tại thị trấn Cây Dương, Cty Quốc Đại đã được ông Hồ Văn Phú – Chủ tịch UBND huyện Phụng Hiệp (tỉnh Hậu Giang) ký quyết định phê duyệt ngày 21.4.2022 cho trúng thầu với giá hơn 31,899 tỷ đồng; tỷ lệ tiết kiệm ngân sách 0,13%.
Đáng chú ý, chỉ trong một ngày 28.10.2021, ông Lê Việt Sĩ - Chủ tịch UBND quận Ô Môn (TP Cần Thơ) ký 3 quyết định phê duyệt cho Cty Quốc Đại trúng liên tiếp 3 gói thầu đầu tư công với tổng giá trị hơn 32 tỷ đồng.
Theo đó, cả 3 gói thầu (Gói thầu dự án Trường Mầm non Thới Long tại quận Ô Môn; Gói thầu dự án tuyến đường liên khu vực phường Thới An tại quận Ô Môn; Gói thầu dự án tuyến đường rạch Kinh Đình tại quận Ô Môn), Cty Quốc Đại đều là đơn vị duy nhất tham dự, trúng thầu, tỷ lệ tiết kiệm ngân sách lần luợt là 0,6%, 0,53% và 0,58%, thấp hơn rất nhiều so với tỷ lệ tiết kiệm đấu thầu trung bình của cả nước là 4,72%.
Mới đây, tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khoá XV, cho ý kiến về Dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi) có ý kiến đại biểu cho rằng, không phải mỗi lần đấu thầu đều mang lại hiệu quả cho Nhà nước. Bởi lẽ, trong thực tế có những trường hợp có những gói thầu giá trị cao nhưng khi công bố kết quả trúng thầu, tỷ lệ giảm giá rất thấp.
Hiện, có tình trạng nhà thầu “quen mặt” nhân sự khiêm tốn nhưng liên tục trúng thầu hàng loạt gói thầu với tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách rất thấp. Vì vậy, cần phải xem lại quy trình, thủ tục, việc đăng ký, tổ chức đấu thầu để đảm bảo tiến độ chất lượng công trình và đạt hiệu quả cho ngân sách Nhà nước.
Với nhân sự “hạn chế” và cùng một lúc thi công nhiều gói thầu lớn, Cty Quốc Đại đang sắp xếp nhân sự triển khai các gói thầu như thế nào? Tiến độ và chất lượng các gói thầu ra sao?
* Báo Đại biểu Nhân dân sẽ tiếp tục giám sát và thông tin kết quả thực các gói thầu, cũng như tính hiệu quả của từng gói thầu đến bạn đọc và cử tri cả nước.
