Thừa ủy quyền của Chủ tịch Nước, trình bày Pháp lệnh, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Lê Văn Thanh nêu rõ, ưu đãi người có công với cách mạng là một chính sách đặc biệt của Đảng, Nhà nước nhằm tôn vinh và tri ân cống hiến của người có công với cách mạng. Pháp lệnh được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua ngày 9.12.2020 trên cơ sở sửa đổi toàn diện Pháp lệnh hiện hành. Pháp lệnh mới gồm 7 Chương và 58 Điều, trong đó, dự kiến Chính phủ sẽ ban hành 3 Nghị định, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội ban hành 3 Thông tư để quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Pháp lệnh.
So với Pháp lệnh hiện hành, Pháp lệnh mới đã bổ sung và sửa đổi 41 Điều, trong đó: bổ sung 2 Chương mới là Chương 3 về công trình ghi công liệt sỹ, mộ liệt sỹ; Chương 4 về nguồn lực thực hiện. Bổ sung 10 Điều mới và sửa đổi nội dung 41 Điều trên cơ sở kế thừa các quy định đã thực hiện ổn định trong thực tiễn của Pháp lệnh và Nghị định, Thông tư hiện hành. Với mỗi diện đối tượng người có công với cách mạng, Pháp lệnh đã kết cấu các điều theo 3 trật tự gồm: điều kiện, tiêu chuẩn; chế độ ưu đãi đối với đối tượng; chế độ ưu đãi đối với thân nhân và người có liên quan đến đối tượng.
Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng năm 2020 đã kịp thời thể chế hóa quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng về ưu đãi người có công với cách mạng được nêu tại các văn bản của Đảng qua các thời kỳ. Theo đó, Pháp lệnh đã bổ sung các nguyên tắc thực hiện chính sách, chế độ ưu đãi người có công với cách mạng theo tinh thần Chỉ thị số 14 - CT/TW ngày 19.7.2017 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tiếp tục tăng cường, sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác người có công với cách mạng như: chăm lo sức khỏe, đời sống vật chất, tinh thần của người có công với cách mạng và thân nhân của người có công với cách mạng là trách nhiệm của Nhà nước và xã hội. Chế độ ưu đãi người có công với cách mạng và thân nhân của người có công với cách mạng phải được xác định và điều chỉnh phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước trong từng thời kỳ nhằm bảo đảm mức sống của người có công với cách mạng hoặc cao hơn mức trung bình của cộng đồng dân cư nơi cư trú.
Về phạm vi điều chỉnh, Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng năm 2020 mở rộng thực hiện chính sách ưu đãi đối với người nước ngoài có công với cách mạng và giao Chính phủ quy định cụ thể.
Pháp lệnh có hiệu lực từ ngày 1.7.2021.
