Khơi dậy tiềm năng, thế mạnh của địa phương
Thực hiện chương trình “Mỗi xã, phường một sản phẩm”, đến nay, toàn tỉnh Bắc Ninh có 93 sản phẩm được chứng nhận từ 3 đến 4 sao. Đây là nền tảng để các sản phẩm nâng tầm giá trị, mở rộng, đi sâu trên thị trường, đồng thời khơi dậy tiềm năng, thế mạnh của từng địa phương về sản phẩm đặc sản, ngành nghề nông thôn gắn với lợi thế về điều kiện sản xuất, vùng nguyên liệu.
Năm 2023, huyện Lương Tài có 5 xã gồm An Thịnh, Bình Định, Trung Kênh, Lâm Thao và Quảng Phú đăng ký tham gia đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP với 10 sản phẩm.
Các sản phẩm được Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP huyện chấm điểm về các tiêu chí: tổ chức sản xuất; phát triển sản phẩm; sức mạnh cộng đồng; tiếp thị; câu chuyện về sản phẩm; chỉ tiêu cảm quan, dinh dưỡng, tính độc đáo của sản phẩm; tiêu chuẩn sản phẩm; khả năng xuất khẩu, phân phối tại thị trường quốc tế.
Sau thẩm định, Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP năm 2023 huyện Lương Tài phân hạng được 3 sản phẩm đạt 4 sao (sản phẩm đạt tiêu chuẩn, có thể nâng cấp để đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế) gồm: tỏi cắt lát sấy khô bà Lý, hành cắt lát sấy khô bà Lý, bột tỏi An Thịnh bà Lý của Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Du lịch và Giáo dục Gia An; 7 sản phẩm đạt 3 sao (sản phẩm đạt tiêu chuẩn, có thể phát triển lên hạng 4 sao) gồm: lá tía tô xanh Hồ Gươm Bắc Ninh của Công ty TNHH Nông nghiệp CNC Hồ Gươm - Bắc Ninh; tỏi khô Đại An - Trung Kênh của HTX sản xuất rau an toàn Đại An; nem 99 vị bùi truyền thống, nem tai Kinh Bắc, nem 99 vị tỏi của Công ty TNHH Thương mại và chế biến thực phẩm Nem 99 Kinh Bắc; tượng gỗ Lý Thái Tổ và bình hoa Sen gỗ của HTX đồ gỗ Minh Trưởng.
Tại làng nghề gốm Phù Lãng, thị xã Quế Võ, sản xuất gốm kết hợp với du lịch trải nghiệm đang là xu hướng phát triển, thu hút đông đảo khách đến tham quan. Đây không chỉ là phương thức quảng bá, giới thiệu sản phẩm làng nghề hiệu quả, mà còn góp phần tăng doanh thu cho các cơ sở sản xuất tại địa phương. Với khoảng 300 hộ dân tham gia sản xuất gốm đang hoạt động tại làng nghề, Đề án định hướng liên kết các tuyến du lịch, xây dựng thí điểm sản phẩm OCOP du lịch cộng đồng tại làng gốm Phù Lãng sẽ tạo ra những trải nghiệm phong phú cho du khách, đưa làng nghề trở thành điểm du lịch trải nghiệm hấp dẫn, thú vị, thu hút đông đảo du khách đến tham quan.
Cần chính sách hỗ trợ phù hợp
Ngay từ khi triển khai thực hiện chương trình OCOP, tỉnh Bắc Ninh tập trung chỉ đạo các sở, ngành liên quan tham mưu xây dựng, ban hành cơ chế hỗ trợ phát triển sản phẩm nông nghiệp, phi nông nghiệp, dịch vụ và du lịch có lợi thế tại các địa phương.
Đến nay, toàn tỉnh đã có 93 sản phẩm OCOP cấp tỉnh (59 sản phẩm đạt 4 sao và 34 sản phẩm đạt 3 sao) của 38 chủ thể. Thông qua chương trình OCOP tác động tích cực đến phát triển kinh tế và hình thức tổ chức sản xuất, nâng cao thu nhập, giải quyết việc làm; góp phần nâng tầm giá trị của sản phẩm đặc sản địa phương, mở rộng thị trường tiêu thụ và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng.
Chương trình OCOP nhằm phát triển kinh tế khu vực nông thôn theo hướng phát triển nội lực và gia tăng giá trị; là giải pháp, nhiệm vụ trong triển khai thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Trọng tâm của chương trình OCOP là phát triển sản phẩm nông nghiệp, phi nông nghiệp, dịch vụ có lợi thế ở mỗi địa phương theo chuỗi giá trị, do các thành phần kinh tế tư nhân (doanh nghiệp, hộ sản xuất) và kinh tế tập thể thực hiện.
Nhà nước đóng vai trò kiến tạo, ban hành khung pháp lý và chính sách để thực hiện; định hướng quy hoạch các vùng sản xuất hàng hóa, dịch vụ; quản lý và giám sát tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm; hỗ trợ các khâu: đào tạo, tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật, ứng dụng khoa học công nghệ, xây dựng thương hiệu, xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm, tín dụng.
Mục tiêu đến năm 2025, toàn tỉnh có khoảng 50 doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia Chương trình OCOP. Theo đó, có tối thiểu 150 sản phẩm được đánh giá, phân hạng và công nhận sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, trong đó có ít nhất 5 sản phẩm đạt 5 sao. Để đạt được mục tiêu này, rất cần những chính sách hỗ trợ phù hợp nhằm hoàn thiện các chuỗi liên kết gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP, góp phần thúc đẩy kinh tế khu vực nông thôn.
