Choáng khi đứng dậy là hiện tượng không hiếm gặp ở nhiều người. Tình trạng này xuất hiện ở mỗi người với tần suất khác nhau, có người chỉ xuất hiện trong giây lát rồi hết nhưng cũng có người bị thường xuyên, gây ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống và công việc hàng ngày.
Theo lý giải, khi chúng ta thay đổi tư thế ngồi, rồi đứng dậy quá nhanh, trái tim không thể điều chỉnh việc bơm máu thêm, khiến huyết áp giảm xuống chỉ trong vòng một phần nhỏ của giây.
Khoảnh khắc thay đổi nhanh chóng này đã ngay lập tức ảnh hưởng tới mắt của chúng ta, làm giảm lượng oxy và đường mà máu cung cấp cho võng mạc - vùng mắt chịu trách nhiệm phát hiện ánh sáng.
Lúc này, võng mạc bắt đầu phát ra các tín hiệu ánh sáng lóe lên bất thường, hoặc có thể sẽ tối sầm lại. Việc hoa mắt chỉ xảy ra trong giây lát trước khi trái tim có thể điều chỉnh huyết áp về bình thường.
Theo Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, tình trạng choáng khi đứng dậy nếu xảy ra ở mức độ nặng, kéo dài có thể cảnh báo một trong các bệnh sau:
Hạ huyết áp tư thế
Đây có thể là chứng hạ huyết áp tư thế tức là nó xảy ra khi bỗng nhiên thay đổi tư thế quá đột ngột. Những trường hợp này cũng sẽ xuất hiện các triệu chứng: hoa mắt, buồn nôn, chóng mặt... Có những trường hợp bị choáng do hạ huyết áp tư thế trong khoảng vài giây là hết nhưng cũng có trường hợp gây ra ngất xỉu.
Thoái hóa đốt sống cổ
Ngồi sai tư thế trong một thời gian dài rất dễ làm cho đốt sống cổ bị thoái hóa. Lúc này, người bệnh sẽ có những cơn đau từ gáy lên đầu hoặc từ cổ đi xuống bả vai. Ban đầu, người bệnh chỉ cảm thấy choáng khi đứng dậy nhưng càng để lâu thì càng dễ bị gián đoạn lưu thông máu, tê yếu tay.
Rối loạn tiền đình
Tiền đình giữ vai trò điều chỉnh khả năng thăng bằng cho cơ thể. Rối loạn tiền đình xảy ra do người bệnh thường xuyên phải chịu áp lực, căng thẳng trong công việc và cuộc sống hàng ngày.
Khi bị rối loạn hay tổn thương tiền đình sẽ gây ra mất cân bằng về tư thế từ đó sinh ra choáng. So với người bình thường thì người mắc bệnh lý này có nguy cơ đột quỵ cao hơn rất nhiều.
Thiếu máu
Những người bị thiếu máu nếu đứng dậy quá nhanh và đột ngột rất dễ bị choáng. Bình thường, máu từ tim đến các cơ quan trong cơ thể rồi về trở lại tim. Khi đứng, máu từ chân phải chống lại trọng lực để đi tới tim.
Nếu đang ở tư thế ngồi mà đứng dậy quá nhanh thì tim không thể điều chỉnh được việc bơm máu thêm nên làm cho huyết áp giảm xuống nhanh chóng. Không những thế, lưu lượng máu giảm còn khiến cho não bị thiếu oxy nên chức năng hoạt động suy giảm. Tất cả những điều này rất dễ sinh ra tình trạng choáng, buồn nôn, chóng mặt...
Bệnh tim mạch
Tất cả các bệnh lý ở tim đều có thể gây ra hiện tượng choáng khi đứng dậy vì nó ảnh hưởng đến quá trình cung cấp oxy và lưu thông máu cho não. Những người này cũng sẽ gặp các triệu chứng khác như: đổ mồ hôi nhiều, đau đầu, ù tai...
Vấn đề về hô hấp
Rối loạn hô hấp do tắc nghẽn phổi, phù phổi, hen,...có thể gây choáng khi đứng dậy vì lúc ấy cơ thể không được cung cấp đủ oxy và hệ hô hấp hoạt động không tốt.
Lời khuyên từ chuyên gia
Bạn sẽ có thể kiểm soát tình trạng chóng mặt hoa mắt khi đứng dậy nếu xây dựng cho bản thân một chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt phù hợp:
- Lối sống lành mạnh.
- Tránh đột ngột thay đổi tư thế.
- Hạn chế sử dụng chất kích thích như thuốc lá, rượu, cà phê.
- Tránh căng thẳng, lo âu trong một thời gian dài.
- Đi lại cẩn trọng, tránh mất thăng bằng, té ngã.
- Uống đủ nước, ngủ đúng giờ, thường xuyên luyện tập thể thao.
- Chế độ dinh dưỡng phù hợp.
- Nên bổ sung nhiều vitamin B6 trong khẩu phần ăn: Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng vitamin B6 có trong các thực phẩm như thịt gà, ngũ cốc, cá hồi, thịt heo, ngũ cốc,… có thể cải thiện tình trạng chóng mặt hoa mắt.
