Việc bầu Tổng Bí thư diễn ra trong bối cảnh đặc biệt, khi mà toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta cũng như bạn bè quốc tế còn đang trong niềm xúc động, thương nhớ khôn nguôi trước sự ra đi mãi mãi của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (1944-2024) - Nhà lãnh đạo đặc biệt xuất sắc, ngọn cờ lý luận, kết tinh phẩm giá, nhân cách của Đảng; người đảng viên cộng sản kiên trung, có uy tín lớn của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta, hiện thân đầy đủ phẩm chất, tài năng, bản lĩnh, trí tuệ của thế hệ lãnh đạo Việt Nam thời kỳ đổi mới.
Song, trước yêu cầu, nhiệm vụ thường xuyên cấp bách của Đảng và Nhà nước trong xây dựng, phát triển đất nước, chăm lo cuộc sống của Nhân dân, việc Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương quyết định chủ trương kiện toàn các chức danh lãnh đạo Đảng, Nhà nước, trước hết là chức danh Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng là kịp thời và đúng đắn. Đây là yêu cầu cấp thiết của Đảng, của đất nước hiện nay nhằm bảo đảm vai trò lãnh đạo, thực hiện thắng lợi các mục tiêu của Đại hội XIII của Đảng cũng như chuẩn bị đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội lần thứ XIV của Đảng...
Việc bầu chức danh Tổng Bí thư giữa nhiệm kỳ lần này không phải là vấn đề mới. Trước đó, trong lịch sử Đảng ta cũng đã tiến hành bầu Tổng Bí thư giữa nhiệm kỳ đối với đồng chí Trường Chinh và đồng chí Lê Khả Phiêu.
Quá trình chuẩn bị, giới thiệu nhân sự Tổng Bí thư tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII được thực hiện chặt chẽ, đúng nguyên tắc, đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn, chức danh, quy trình theo quy định của Đảng. Để bảo đảm sự ổn định, kế thừa, phát triển những kinh nghiệm, những thành tựu mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cùng các đồng chí lãnh đạo tiền nhiệm và Ban Chấp hành Trung ương các khóa trước đã đạt được, với trách nhiệm cao nhất vì sự nghiệp chung của Đảng, của đất nước, Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương đã thảo luận dân chủ, kỹ lưỡng, xem xét nhiều mặt và thể hiện sự thống nhất rất cao trong việc giới thiệu và bầu Chủ tịch nước Tô Lâm giữ chức vụ Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.
Ngay sau đó, Tổng Bí thư thứ 14 của Đảng ta đã ra mắt toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta và có cuộc gặp gỡ thân tình với đông đảo phóng viên các cơ quan thông tấn báo chí trong nước và quốc tế.
Trong phát biểu trước báo chí, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm khẳng định: Trên cương vị Tổng Bí thư sẽ cùng tập thể Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư kế thừa, phát huy mạnh mẽ truyền thống vẻ vang và kinh nghiệm quý báu của Đảng ta; phát huy cao nhất tinh thần “tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc”; tăng cường đoàn kết thống nhất trong Đảng, đại đoàn kết toàn dân tộc; gắn kết tư tưởng và hành động, ý đảng và lòng dân; nỗ lực phấn đấu thực hiện thắng lợi chủ trương, đường lối của Đảng, trước hết là Nghị quyết Đại hội XIII; tận tâm, tận lực, tận hiến, phấn đấu hy sinh vì sự nghiệp của Đảng, vì một nước Việt Nam giàu mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, Nhân dân Việt Nam có cuộc sống ấm no, hạnh phúc...
Đặc biệt, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm nhấn mạnh: Tiếp tục lãnh đạo toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta thực hiện quyết liệt, có hiệu quả những định hướng lớn, đột phá chiến lược mà Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã đề ra với 6 trọng tâm ưu tiên.
Trọng tâm đầu tiên là giữ vững độc lập, tự chủ; tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh; kiên quyết, kiên trì bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, biển, đảo, vùng trời của Tổ quốc. Kiên trì đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, không ngừng tăng cường đóng góp của Việt Nam vào hòa bình và phát triển ở khu vực và trên thế giới.
Thứ hai là phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Kiên định lập trường, quan điểm và thực hành “dân là gốc”, “Nhân dân là chủ thể, trung tâm của công cuộc đổi mới”; bảo đảm mọi người dân đều được thụ hưởng những thành quả của đổi mới, phát triển, được sống hạnh phúc trong môi trường an ninh, an toàn, không ai bị bỏ lại phía sau.
Thứ ba, tập trung xây dựng Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh; kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ, hết lòng phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân.
Thứ tư, tiếp tục đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, củng cố tiềm lực quốc gia; thúc đẩy mạnh mẽ đầu tư, sản xuất kinh doanh; huy động tối đa nguồn lực xã hội cho sự nghiệp phát triển bền vững đất nước, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu.
Thứ năm, khơi dậy tinh thần, ý chí, quyết tâm, phát huy cao nhất giá trị văn hóa Việt Nam, con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong xây dựng nước Việt Nam giàu mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Thứ sáu, ưu tiên tập trung chỉ đạo có hiệu quả, chất lượng các văn kiện; công tác chuẩn bị đại hội đảng bộ các cấp tiến tới tổ chức thành công Đại hội XIV của Đảng.
Cụ thể là tập trung cao độ các công việc để tổ chức thành công đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội lần thứ XIV của Đảng; tổ chức tốt việc tổng kết 40 năm đổi mới đất nước, kế thừa những thành tựu lý luận quan trọng về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam đã được các thế hệ lãnh đạo của Đảng, trong đó có Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đúc kết, đề ra đường lối đúng đắn, đưa đất nước tiếp tục phát triển toàn diện trong thời gian tới.
Sáu trọng tâm được Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm xác định cũng chính là mục tiêu nhất quán, xuyên suốt mà Đảng ta kiên định lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện thời gian qua trong vai trò “… là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội” (Điều 4, Hiến pháp 2013).
“Chúng ta nguyện kế tục trung thành sự nghiệp vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh, tiếp tục thực hiện lý tưởng cao cả của Người và di sản mà các thế hệ lãnh đạo tiền bối, trong đó có cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng để lại; cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân không ngừng phấn đấu lập nên những kỳ tích phát triển mới, thực hiện thành công di huấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và ước vọng của toàn dân tộc: “Toàn Đảng, toàn dân ta đoàn kết phấn đấu, xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới”.
Với đường lối chính trị đúng đắn, hợp quy luật cùng những định hướng sáng rõ tiếp tục được Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm nhấn mạnh ngay sau khi nhậm chức Người đứng đầu Đảng ta, chúng ta có đầy đủ cơ sở lý luận và thực tiễn để tin tưởng chắc chắn rằng, Đảng ta - một đảng cộng sản luôn lấy việc phụng sự Nhân dân làm mục tiêu phấn đấu, hoạt động vì lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và cả dân tộc, vì mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, được Nhân dân hết lòng tin tưởng, bạn bè quốc tế ủng hộ - sẽ phát huy truyền thống tốt đẹp, ngày càng trưởng thành, vững mạnh, trường tồn cùng dân tộc, hòa quyện trong lòng dân.
