Cùng dự có đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội; Ban soạn thảo dự án Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc (LHQ).
Phát biểu khai mạc Phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới nêu rõ, thể chế hoá quy định của Hiến pháp năm 2013, ngày 13.11.2020, Quốc hội Khoá XIV đã ban hành Nghị quyết số 130/2020/QH14 về tham gia lực lượng gìn giữ hoà bình của Liên Hợp Quốc. Đây là văn bản quy phạm pháp luật đầu tiên điều chỉnh hoạt động tham gia lực lượng gìn giữ hoà bình của LHQ.
Trong quá trình triển khai thực hiện nhiệm vụ trong thời gian qua, bên cạnh những thành tựu, kết quả đạt được, hoạt động tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Việt Nam cũng đã phát sinh hạn chế, bất cập trong công tác tổ chức xây dựng lực lượng; cơ chế, quy trình triển khai lực lượng… Những hạn chế, bất cập này một phần xuất phát từ việc thiếu cơ chế, chính sách, hành lang pháp lý chưa đủ mạnh, chưa đáp ứng được tình hình thực tế của công tác tham gia lực lượng gìn giữ hoà bình của LHQ.
Với tinh thần làm việc nghiêm túc, trách nhiệm, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại đề nghị, các đại biểu phát huy trí tuệ, góp ý thẳng thắn để Ủy ban hoàn thành báo cáo thẩm tra dự án Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ với chất lượng cao nhất trước khi trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến.
Theo Tờ trình dự án Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ, việc ban hành dự án Luật là cần thiết, nhằm thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng về việc Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hoà bình LHQ; tiếp tục thể chế hóa quy định tại Hiến pháp năm 2013, các cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên về tham gia hoạt động gìn giữ hoà bình LHQ.
Đồng thời, khắc phục những hạn chế, bất cập tại Nghị quyết số 130/2020/QH14 ngày 13.11.2020 của Quốc hội về tham gia lực lượng gìn giữ hoà bình của LHQ, tạo hành lang pháp lý đầy đủ, vững chắc, lâu dài, ổn định cho việc triển khai lực lượng tham gia hoạt động gìn giữ hoà bình LHQ.
Dự thảo Luật gồm 5 Chương, 29 Điều, quy định về nguyên tắc, đối tượng, hình thức, lĩnh vực; xây dựng, triển khai lực lượng; đảm bảo nguồn lực, chế độ, chính sách; hợp tác quốc tế về gìn giữ hòa bình LHQ và trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức trong việc tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ.
Thường trực Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại cơ bản nhất trí sự cần thiết ban hành Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ, nhằm góp phần thể chế hoá đầy đủ đường lối, chủ trương của Đảng, Hiến pháp, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Đồng thời, góp phần hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về việc Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình của LHQ; khắc phục những tồn tại, hạn chế của quy định hiện hành; tạo hành lang pháp lý đầy đủ cho việc triển khai thực hiện tham gia hoạt động gìn giữ hoà bình LHQ trên thực tế.
Đa số ý kiến nhất trí với tên gọi, phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật; cho rằng, phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật có sự kế thừa trên cơ sở Nghị quyết số 130/2020/QH14 của Quốc hội.
Nhiều ý kiến nêu rõ, việc bổ sung đối tượng là “Cán bộ, công chức, viên chức Nhà nước” tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ là phù hợp với yêu cầu thực tiễn trên cơ sở tổng kết đánh giá thi hành Nghị quyết số 130/2020/QH14; phù hợp với các quy định của LHQ về cử viên chức dân sự tham gia các phái bộ gìn giữ hòa bình và phái bộ chính trị đặc biệt của LHQ. Điều này giúp huy động thêm nguồn nhân lực trong các Ban, Bộ, ngành, địa phương; tham gia sâu rộng hơn vào các hoạt động gìn giữ hòa bình của LHQ, qua đó, giúp mở rộng tầm ảnh hưởng, nâng cao vị trí, vai trò của Việt Nam trên trường quốc tế.
Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị cần rà soát kỹ phạm vi điều chỉnh nêu tại dự thảo Luật; bổ sung quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ tại Điều 1 cho phù hợp với nội dung các điều trong dự thảo Luật, bảo đảm tính bao quát, toàn diện, đầy đủ cơ sở pháp lý, phù hợp với bối cảnh và thực tiễn đang đặt ra.
Phát biểu kết luận Phiên họp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Đỗ Quang Thành đánh giá cao các ý kiến đã phát biểu; đề nghị, Ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu các quy định pháp luật trong nước, các điều ước quốc tế có liên quan và các văn bản quy định chung của LHQ về việc tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình; trách nhiệm quản lý nhà nước về tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình LHQ; thẩm quyền, quy trình cử, điều chỉnh, gia hạn nhiệm kỳ công tác, rút lực lượng vũ trang, lực lượng dân sự...
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại nêu rõ, Thường trực Ủy sẽ tổng hợp ý kiến đầy đủ, hoàn thiện báo cáo thẩm tra, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến.
