Cụ thể, văn bản của Bộ Lao đông, Thương binh và Xã hội đã làm rõ một số nội dung liên quan đến chính sách trợ cấp hưu trí xã hội.
Cụ thể, Luật Bảo hiểm xã hội 2014 đã quy định về bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm xã hội tự nguyện và bảo hiểm xã hội bổ sung. Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) đề xuất bổ sung chương III về trợ cấp hưu trí xã hội (từ Điều 27 - Điều 31).
Trong đó quy định, công dân Việt Nam từ đủ 75 tuổi trở lên mà không có lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng khác thì sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội do ngân sách nhà nước bảo đảm.
Mức trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng do Chính phủ quy định phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng của ngân sách nhà nước từng thời kỳ.
Quy định này thể chế hóa một bước chủ trương “điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội” của Nghị quyết số 28-NQ/TW, nhằm phấn đấu đạt mục tiêu đến năm 2030 khoảng 60% số người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu, bảo hiểm xã hội hàng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội. Đồng thời, giao Chính phủ báo cáo Quốc hội quyết định điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội phù hợp với khả năng của ngân sách nhà nước từng thời kỳ.
Cũng theo quy định, người lao động khi đến tuổi nghỉ hưu có thời gian đóng bảo hiểm xã hội (bao gồm cả bắt buộc và tự nguyện) mà chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu (chưa đủ 15 năm đóng) và cũng chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội (chưa đủ 75 tuổi) thì được lựa chọn hưởng trợ cấp hàng tháng cho thời gian trước khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội tùy thuộc vào thời gian đóng, tiền lương, thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội của người lao động.
Đồng thời, trong thời gian hưởng trợ cấp hàng tháng cũng được hưởng bảo hiểm y tế do ngân sách nhà nước bảo đảm. Như vậy, quy định này nhằm gia tăng đối tượng hưởng trợ cấp hàng tháng mà không phát sinh tăng nhiều ngân sách nhà nước.
Theo tính toán, người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội là 5 năm; với mức tiền lương tháng đóng bình quân như hiện nay, nếu người lao động không hưởng bảo hiểm xã hội một lần mà lựa chọn hưởng trợ cấp hàng tháng thì có thể được hưởng trợ cấp hàng tháng (với mức thấp nhất bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội) ngay từ khi đủ tuổi nghỉ hưu thay vì phải chờ đến 75 tuổi.
Để phù hợp với thực tiễn triển khai, bảo đảm tính ổn định, không gây xáo trộn cũng như phát sinh tăng nguồn lực thực hiện; dự thảo kế thừa quy định tổ chức thực hiện như hiện hành. Theo đó, đối với trợ cấp hưu trí xã hội do ngân sách nhà nước bảo đảm thì các địa phương tiếp tục thực hiện cùng với các chính sách khác đối với người cao tuổi; đối với trợ cấp hàng tháng do quỹ bảo hiểm xã hội bảo đảm thì sẽ do cơ quan bảo hiểm xã hội thực hiện.
Theo nội dung văn bản, việc giảm độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 80 tuổi xuống còn 75 tuổi, sẽ giúp mở rộng đối tượng thụ hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thêm khoảng 800 nghìn người.